Beynəlxalq alimlər komandası xəbərdarlıq etdi ki, gündəlik böyük dozada enerji içkilərinin qəbulu insult riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Səbəb klinik müşahidə idi. Həkimlər uzun müddət gündə səkkiz qutu enerji içkisi içən və son dərəcə yüksək qan təzyiqi fonunda ağır insult keçirən orta yaşlı bir xəstə ilə qarşılaşdılar. İş BMJ Case Reports jurnalında dərc edilib.
İnsult hərəkət koordinasiyası və sensor emalında iştirak edən beyin quruluşu olan talamus bölgəsində inkişaf edib. Kişidə sol tərəfdə açıq-aşkar zəiflik və uyuşma, yeriş, danışma və udma pozğunluğu inkişaf edib. Xəstəxanaya qəbul edildikdən sonra onun qan təzyiqi 254/150 mm civə sütunu olub ki, bu da kritik dərəcədə yüksək dəyərlər hesab olunur.
Hipotenziv terapiya təyin edildikdən sonra göstəricilər müvəqqəti olaraq aşağı düşmüşdü, lakin artıq evdə olan xəstənin təzyiqi dərmanların dozasının artmasına baxmayaraq yenidən yüksəlməyə başladı. Yalnız ətraflı müayinə zamanı həkimlər kişinin gündəlik 1200-1300 mq kofein qəbul etdiyini öyrəndilər - bu, tövsiyə olunan maksimum gündəlik dozadan (400 mq) üç dəfə çoxdur. Enerjidən tamamilə imtina etdikdən sonra təzyiq normallaşdı və dərmana ehtiyac yox oldu. Eyni zamanda, qalıq nevroloji pozğunluqlar səkkiz il davam edir.
Əsərin müəllifləri vurğuladılar ki, enerji içkiləri nadir hallarda ürək-damar xəstəlikləri üçün risk faktoru kimi qəbul edilir, halbuki onların tərkibi hətta gənc və zahirən sağlam insanlarda belə ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. "Təmiz" kofeinin artan payına əlavə olaraq, bu cür içkilərdə gizli stimullaşdırıcılar var - məsələn, kofeinin konsentrasiyası qəhvə dənələrindəkindən iki dəfə çox olan quarana, həmçinin taurin, jenşen və digər bioloji aktiv komponentlər.
Tədqiqatçıların fikrincə, məhz bu maddələrin qarşılıqlı təsiri kofeinin təsirini artıra və həm işemik, həm də hemorragik insult ehtimalını artıra bilər. Çox yüksək şəkər tərkibi əlavə yük yaradır.
Müəlliflər xatırladırlar ki, 2018-ci ildə bir sıra Britaniya şəbəkələri könüllü olaraq enerji içkilərinin satışını yeniyetmələrlə məhdudlaşdırmışdı, lakin ürək-damar sistemi üçün risklər hələ də praktik olaraq müzakirə olunmur.
"Məlumatların birmənalı nəticələr üçün kifayət etməməsinə baxmayaraq, müşahidələrin toplanması, insult zamanı yüksək ölüm və əlillik, eləcə də yüksək şəkərli içkilərin məlum yan təsirləri, xüsusən də gənclərə yönəlmiş enerji içkilərinin satışı və reklamı üzərində nəzarətin gücləndirilməsinin zəruriliyindən danışmağa imkan verir", - deyə tədqiqatçılar yekunlaşdırıblar.
