Bizimyol portalından əldə olunan məlumata əsasən, ain.az xəbər verir.
Alimlər pilotsuz uçuş aparatlarından (PUA/İHA) istifadə edərək kambur balinaların və digər nəhəng dəniz məməlilərinin nəfəsindən nümunələr toplayıblar.
Bizimyol.info xəbər verir ki, aparılan analizlər Arktika dairəsində yaşayan balinalar arasında olduqca yoluxucu və ölümcül bir virusun yayıldığını ilk dəfə sübut edib.
Balinalar su səthinə çıxaraq nəfəs aldıqda havaya püskürtdükləri damcıların (blow) arasından steril Petri qabları daşıyan dronlar uçurulub. Bu üsul sayəsində heyvanlara heç bir zərər yetirilmədən və onlarda stress yaratmadan bioloji nümunələr əldə olunub.
London Kral Kollecindən professor Terri Douson bu texnologiyanı balina sağlamlığının izlənməsi sahəsində “dönüş nöqtəsi” adlandıraraq: “Bu texnologiya sürətlə dəyişən Arktika ekosistemlərində mövcud olan patogenləri canlı balinalara zərər vermədən izləməyə imkan yaradır və xəstəliklər barədə olduqca vacib məlumatlar təqdim edir”, - deyə bildirib.
Aparılan tədqiqatlar zamanı bütün dünyada balina və delfinlərin kütləvi şəkildə sahilə vurmasına səbəb olan “setase morbillivirusu” aşkarlanıb. Bu virusun Arktika dairəsinin şimal hissəsində dövr etdiyini ilk dəfə məhz bu araşdırma təsdiqləyib.
Virusun əsas xüsusiyyətləri bunlardır:
Yüksək yoluxuculuq: Delfinlər, balinalar və muturlar arasında sürətlə yayılır.Növlərarası keçid: Müxtəlif dəniz məməlisi növləri arasında ötürülə bilir və okeanları aşa bilir.Kütləvi ölüm riski: Ağır xəstəliklərə və genişmiqyaslı tələfatlara səbəb ola bilər.
Norveçin Nord Universitetindən Helena Kosta bu metodun okean canlılarına yönələn təhlükələri yayılmadan əvvəl erkən mərhələdə aşkar etməyi hədəflədiyini vurğulayıb.
Tədqiqatçılar iqlim dəyişikliyi kimi ekoloji stress amillərinin balinaların sağlamlığına təsirini daha yaxşı anlamaq üçün bu “uzaqdan monitorinq” üsulunu uzunmüddətli müşahidə sisteminə çevirməyi planlaşdırırlar.
"BMC Veterinary Research" jurnalında dərc olunan bu araşdırma Böyük Britaniya və Norveç universitetlərinin birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilib.
Qadir, Bizimyol.info
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.
