1974-cü ildə Çinin Şaansi əyalətində bir qrup fermer Çin tarixində ən vacib tarixi tapıntılardan birinə rast gəlib. Bu, dünyaca məşhur Terrakota Ordusunun yerləşdiyi bir məzardır...
Poliqon xəbər verir ki, təxminən 8000 unikal və olduqca real fiqur 2200 ildən çox müddətdə ilk dəfə dünyaya görünüb. Interesting Engineering yazır ki, Çinin ilk imperatoru Çin Şi Huandinin məzarında bu qədər insan dəfn edilib.
Bəzi tarixi qeydlərdə məzarın böyük bir şəhər ölçülü kompleksin bir hissəsi olduğu iddia edilir. Eramızdan əvvəl 208-ci ildən bəri açılmayıb. Bunun da səbəbləri var idi.
"Rəsmi olaraq Çin Şi Huandinin Məqbərəsi adlandırılan kompleks, Şansi əyalətinin müasir Sian şəhərinin Lintong rayonunda yerləşir. Deyilənə görə, onun tikintisi təxminən 38 il çəkib və eramızdan əvvəl 208-ci ildə tamamlanıb (və 76 metr torpaq altında basdırılıb). Bu hələ təsdiqlənməsə də, kompleks Çin sülaləsinin o vaxtkı paytaxtı Sianın nümunəsi ilə inşa edilib. UNESCO-ya görə, kompleksin ümumi sahəsi təxminən 56,25 kvadrat kilometrdir", deyə məqalədə bildirilir.
Qədim tarixçilərdən biri Sim Qian məzarlığı kanallardan mexaniki olaraq axan "civə çayları" olan geniş yeraltı saray kimi təsvir edib. Geofiziki tədqiqatlar göstərir ki, kompleksin ətrafındakı civə konsentrasiyası təbii səviyyədən 20-50 dəfə yüksəkdir. Bu, ya civə çirklənməsini, ya da məzarın içərisində möhürlənmiş civə çənlərinin olduğunu göstərə bilər.
İmperatorun məzarı niyə açılmır?
Məqbərənin bəzi hissələri qazıntı işləri aparılsa da, Çin Şi Huandinin dəfn otağının yerləşdiyi hissə heç vaxt açılmayıb. Məzarın bütövlüyü pozularsa, temperatur və rütubətdəki dəyişikliklər, oksigenin daxil olması və mikrobların olması onun tərkibinə düzəlməz zərər verə bilər.
Müəlliflər izah edirlər ki, laklanmış tabutlar, ipək bannerlər, boyalı heykəllər, sənədlər, silahlar, qobelenlər və digər üzvi materiallar qəbuledilməz risk altında olardı. Üstəlik, bu, sadəcə ehtiyat tədbiri deyil; bu, çətin qazanılmış təcrübədən irəli gələn bir nəticədir.
Terrakota Ordusunun qazıntıları başlayanda döyüşçülərin zirehlərini örtən parlaq piqmentlər hava ilə təmasdan bir neçə dəqiqə sonra soyuldu. Mərkəzi məzar isə 2200 ildən çox əvvəl yaradılmış tamamilə möhürlənmiş mikro mühitdir. Buna görə də, Çinin Mədəni İrs üzrə Dövlət İdarəsi, obyektin qorunması mümkün olmadıqda qazıntı işlərini qadağan edir.
Ölüm Tələsi: Məzarın açılması hansı təhdidlərə səbəb ola bilər?
Obyektin bütövlüyünün qorunması məsələlərinə əlavə olaraq, təhlükəsizliklə bağlı bir problem də mövcuddur. Civə buxarının sızması artıq səthdə ekoloji təhlükə yaradır və əgər məzarda həqiqətən civə çayları varsa, müvafiq texnologiya olmadan qazıntı işçiləri və ətraf ərazini zəhərli dumanlara məruz qoya bilər.
Ənənəvi arxeoloji qrup bu cür çətinliklərin öhdəsindən gələ bilməyəcək. Onlar kimyaçılar, ventilyasiya mütəxəssislərini cəlb etməli və atmosferi real vaxt rejimində izləməli olacaqlar.
İmperator Çin Şi Huandinin məzarı açılmır: Siyasətin mənası nədir?
İmperator Çin Şi Huandinin sadəcə tarixi şəxsiyyəti deyildi. Çin üçün o, milli tarixdə birləşdirici və avtokrat kimi fundamental bir şəxsiyyətdir. Buna görə də, onun dəfn yeri əslində dövlət abidəsidir.
"Səhv qazıntı və ya fəlakətli qoruma səhvi, gözlənildiyi kimi, ölkədə qəzəbə səbəb olardı. Texnologiyanın inkişaf etməsi üçün vaxt ayırmaq hökumətin nüfuzunu da qoruyur. Çin, xüsusən də siyasi simvolik yerlərə gəldikdə, arxeoloji tədqiqatlarla bağlı qərarlar qəbul etməkdə dərin mühafizəkarlığı ilə tanınır", deyə məqalədə bildirilir.
Məzar hazırda müasir texnologiya sayəsində Yer kürəsində ən çox öyrənilən kəşf olunmamış tikililərdən biridir. Lakin Çinin ilk imperatorunun dəfn yeri 2200 ildən çoxdur ki, zaman kapsulu kimi xidmət edir. Və dünya məzarda hansı xəzinələrin və möcüzələrin olduğunu heç vaxt bilməyə bilər.
Poliqon.info
