“Miras” Mədəni İrsin Öyrənilməsinə Kömək İctimai Birliyi “Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbinin yaradılması və kursların keçirilməsi” layihəsinin icrasını davam etdirir.
"Cebheinfo.az" xəbər verir ki, 13 iyun 2025-ci il tarixində Mədəniyyət və Sənətkarlıq üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzində “Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbi kursları və arxeoloji irs” mövzusunda seminar təşkil olunub. Tədbirdə Mərkəzin 60-a yaxın şagirdi və müəllim heyəti, direktoru Pərviz Həmzəyev, “Miras” Mədəni İrsin Öyrənilməsinə Kömək İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Fariz Xəlilli, İdarə Heyətinin üzvləri Prof. Dr. Qafar Cəbiyev və Məleykə Hüseynova iştirak ediblər.
Prof. Dr. Qafar Cəbiyev seminarda Azərbaycanın zəngin arxeoloji irsi və bu irsin qorunmasının aktual məsələləri haqqında məruzə edib. Məruzədə ölkənin müxtəlif bölgələrində aparılmış arxeoloji tədqiqatların nəticələri, aşkar olunmuş maddi-mədəniyyət nümunələrinin elmi əhəmiyyəti və bu irsin gələcək nəsillərə ötürülməsi vacibliyi vurğulanıb. O, arxeoloji irsin qorunması sahəsində mövcud problemlər, xüsusilə də təbii təsirlər və inşaat işləri zamanı irsin zərər görməsi, habelə təsadüfi tapıntıların qeydə alınması və elmi dövriyyəyə daxil edilməsinin əhəmiyyətini qeyd edib. Arxeoloji araşdırmaların yalnız mütəxəssislər tərəfindən və elmi əsaslarla aparılmasının vacibliyi diqqətə çatdırılıb.
Prof. Dr. Qafar Cəbiyev, eyni zamanda, “Miras” Mədəni İrsin Öyrənilməsinə Kömək İctimai Birliyinin bu sahədə həyata keçirdiyi layihələr, ictimaiyyətin məlumatlandırılması və maarifləndirilməsi istiqamətində atdığı addımlar haqqında danışıb. Mədəni irsin təbliğində televiziya və digər media vasitələrinin rolu xüsusi olaraq vurğulanıb, ictimai rəyin formalaşmasında bu qurumların əhəmiyyətindən bəhs olunub. Məruzədə tarixi biliklərin əhəmiyyəti ilə yanaşı, yerli idarəetmə qurumları – bələdiyyələr və icra strukturlarının arxeoloji irsin qorunmasına göstərə biləcəyi dəstək imkanları da qeyd olunub. Bəzi hallarda mədəni irs abidələrinin qəsdən və ya məlumatsızlıq ucbatından dağıdılması halları ilə bağlı narahatlıq ifadə edilib, bu irsin həm mənəvi, həm də maddi dəyərinin cəmiyyətə izah olunmasının zəruriliyi vurğulanıb.
Xüsusilə Qarabağ bölgəsində aparılan tədqiqatlara toxunan natiq, bu ərazilərdə aşkarlanmış arxeoloji və tarixi irsin sistemli şəkildə öyrənilməsinin və sənədləşdirilməsinin vacibliyini qeyd edib. Sonda, Prof. Dr. Qafar Cəbiyev Qəbələ şəhərinin tarixi əhəmiyyətindən söz açaraq, burada yerləşən qədim Qəbələ şəhər yerinin dövlət tərəfindən qoruq elan olunmasında Ümummilli lider Heydər Əliyevin xüsusi rolunu vurğulayıb, bu istiqamətdə dövlətin uzunmüddətli və ardıcıl siyasətinin nəticələrini yüksək qiymətləndirib.
Tədbirdə çıxış edən direktor Pərviz Həmzəyev mədəni irsin mühafizəsi və təbliği mövzusunda mühüm məqamlara toxunub. O, ilk olaraq Qax rayonunda yerləşən və nadir memarlıq nümunələrindən biri sayılan Qum məbədinin hazırkı vəziyyəti ilə bağlı məlumat verib, abidənin konservasiya və mühafizə ehtiyacına diqqət çəkib. Çıxışda bu abidənin regionun dini-mədəni tarixindəki yeri vurğulanıb və onun qorunmasının yalnız dövlət deyil, vətəndaş cəmiyyətinin də vəzifəsi olduğu qeyd olunub.
Pərviz Həmzəyev çıxışında “mədəni irs nədir?” sualını irəli sürərək bu anlayışın cəmiyyət tərəfindən düzgün başa düşülməsinin zəruriliyini bildirib. O, mədəni irsin təkcə daş və tikililərdən ibarət olmadığını, həm də yaddaş, kimlik və tarix olduğunu vurğulayıb. Bakı ətrafında yerləşən Buzovna abidələri – Hun qəbiristanlığı, Tərsa piri və tarixi hamam kompleksləri haqqında məlumat verən natiq, bu abidələrin Azərbaycanın çoxşaxəli tarixini əks etdirdiyini və tədqiqatla yanaşı qorunmasının vacib olduğunu bildirib.
Çıxışda xalqın arxeoloji irsin qorunmasında rolu xüsusi vurğulanıb, vətəndaşların bu prosesə cəlb edilməsi və ictimai şüurun artırılmasının əhəmiyyəti qeyd edilib. Pərviz Həmzəyev bildirib ki, mədəni irsin qorunmasında yalnız dövlətin deyil, cəmiyyətin də fəal iştirakı uğurun əsas şərtidir. Sonda direktor sosial medianın mədəni irsin təbliğində yeni və təsirli bir platforma kimi rolunu qeyd edərək, müasir texnologiyaların imkanları vasitəsilə mərkəzin tələbələrinin bu sahəyə cəlb olunmasının mümkünlüyünü vurğulayıb. O, həmçinin mədəni irs abidələrinin vəziyyətinin operativ şəkildə qiymətləndirilməsi və yeni aşkarlanmış artefaktların vaxtında müvafiq dövlət orqanlarına çatdırılması üçün xüsusi təcili əlaqə nömrələrinin mövcud olmasının vacibliyini əlavə edib.
Daha sonra çıxış edən layihə rəhbəri Fariz Xəlilli layihə çərçivəsində mərkəzlə əməkdaşlığın genişləndirilməsinin əhəmiyyətini vurğulayıb və bu istiqamətdə görülə biləcək mümkün tədbirlər haqqında fikirlər səsləndirib. O, bildirib ki, bu layihənin əsas məqsədi “MİM – Mədəni İrs Beynəlxalq Ustad Məktəbi”nin yaradılması vasitəsilə cəmiyyətin mədəni irs sahəsində maarifləndirilməsini təmin etməkdir. Layihə çərçivəsində ali, orta ixtisas və ümumtəhsil müəssisələri, eləcə də elmi qurumlardan maraqlı tərəflər cəlb olunacaq, mədəni irs sahəsində savadlılıq təşviq ediləcək. Bu məqsədlə yerli və beynəlxalq səviyyədə tanınan ekspertlərin iştirakı ilə tədris proqramı və vəsaiti hazırlanacaq, qruplar üzrə sertifikatlı kurslar və praktiki təlimlər təşkil olunacaq, eləcə də müvafiq təhsil müəssisələrinin şagird, tələbə və müəllim heyəti üçün seminarlar keçiriləcəkdir.
Seminar interaktiv formada davam etdirilib. Mərkəzin kitabxanasına, müəllim və tələbələrə birliyin nəşrləri hədiyyə olunub.
Qeyd edək ki, layihənin donoru Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyidir.
"Cebheinfo.az"
