Təbabət tarixində təbiətin elementləri – su, hava, torpaq və od – insan sağlamlığının qorunmasında mühüm rol oynamışdır. Bu elementlər arasında su yalnız fiziki cəhətdən deyil, həm də səsi ilə insana müalicəvi təsir göstərə bilən nadir təbii resurslardan biridir. Müasir alternativ və komplementar tibbdə “su səsi terapiyası” (hydroacoustic therapy) adlandırılan yanaşma, xüsusilə stress, yuxusuzluq, narahatlıq və digər psixosomatik pozuntuların aradan qaldırılmasında tətbiq olunur.
Su səsinin psixoloji təsiri
Araşdırmalar göstərir ki, axar suyun (çay, bulaq, yağış, dəniz dalğası və s.) səsləri insanın beyin fəaliyyətinə sakitləşdirici təsir göstərir. Bu səslər:
-
Beyində alfa dalğalarının aktivliyini artırır, bu da rahatlanma və dərin düşüncə halı ilə əlaqəlidir;
-
Kortizol (stress hormonu) səviyyəsini azaldır;
-
Ürək döyüntüsünü və qan təzyiqini sabitləşdirir;
-
Yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdırır.
Bu səbəblə su səsi tez-tez meditasiya, yoga, psixoterapiya seansları və spa prosedurları zamanı fon səsi kimi istifadə olunur.
Ölkə.az tibb və terapiyada istifadə sahələrini təqdim edir:
1. Psixoloji terapiyada
Su səsi anksiyete, depressiya, panik atak kimi psixoloji pozuntuların müalicəsində əlavə vasitə kimi istifadə olunur. Pasiyentlərə sakit dəniz və ya bulaq səsi dinlədilir, nəticədə narahatlıq səviyyəsi azalır, emosional vəziyyət sabitləşir.
2. Yuxu pozuntularında
Yuxuya getməkdə çətinlik çəkən insanlar üçün su səsi “ağ səslər” (white noise) kateqoriyasına daxildir və beyni rahatladaraq yuxuya keçidi asanlaşdırır. Telefon tətbiqləri və yuxu cihazlarında tez-tez “yağış səsi”, “çay axını” və ya “dalğa səsi” variantları mövcuddur.
3. Uşaqlarda sakitləşdirici vasitə kimi
Yenidoğulmuş və azyaşlı uşaqlar üçün su səsi bəzi hallarda ananın bətnində eşidilən səslərə bənzədiyi üçün doğuş sonrası adaptasiya dövründə sakitləşdirici təsir göstərir. Bu səbəblə bəzi valideynlər musiqili oyuncaq və ya aplikasiyalarda su səslərindən istifadə edirlər.
4. Reabilitasiya və bədən terapiyasında
Fizioterapiya və hidroterapiya prosedurlarında (su ilə müalicə) su səsi həm fon musiqisi, həm də vizual terapiya ilə birlikdə istifadə olunur. Bu, pasiyentlərin gərginliyini azaldır və reabilitasiya prosesinə müsbət təsir göstərir.
Elmi araşdırmalar və dəstək
-
2018-ci ildə Harvard Tibb Məktəbi tərəfindən aparılmış bir araşdırmada, təbii su səslərinin emosional sabitlik və diqqət müddəti üzərində pozitiv təsiri sübut olunmuşdur.
-
Bəzi nevrologiya mərkəzləri su səsinin beyindəki amigdala və hipokampus sahələrində qorxu və streslə bağlı fəaliyyətləri azaltdığını qeyd etmişdir.
Su səsi — sadə, lakin güclü bir müalicə vasitəsidir. Onun sakitləşdirici, balanslaşdırıcı və bərpaedici təsirləri həm fərdi istifadədə, həm də klinik müalicə praktikalarında uğurla tətbiq olunur. Su səsinin təbabətdə istifadəsi sübut edir ki, bəzən ən güclü terapiya təbiətin özü ola bilər. Müasir dövrdə psixoloji sağlamlığın qorunmasında su səslərinin istifadəsi sadə, sərfəli və effektli bir yoldur.
