Ürək sağlamlığı üçün populyar 5 yağ arasında günəbaxan, zeytun, kətan, avokado və kolza daxildir.
Editor.az xəbər verir ki, bu barədə tibb şirkətinin endokrinoloqu və dietoloqu Yelena Çurakina məlumat verib.
“Pəhrizdə 5 növ yağ var. Bunlar zeytun, kətan, kolza, avokado və günəbaxan yüksək oleik yağlardır. Onların dəyəri ilk növbədə omeqa-3 və omeqa-6 da daxil olmaqla, mono və çox doymamış yağ turşularının tərkibi ilə bağlıdır”, – ekspert bildirib.
O, həmçinin tərkibində mono doymamış yağ turşularının ən yüksək olduğu yağları müəyyən edib.
“Onların arasında zeytun yağı, xüsusilə sızma zeytun yağı və yüksək oleinli günəbaxan yağı var. Kətan yağının tərkibində çoxlu miqdarda omeqa-3 yağ turşuları, xüsusilə də alfa-linolenik turşu var. Bu, sinir sisteminin işləməsi üçün lazımdır”, – Çurakina əlavə edib.
Endokrinoloq qeyd edib ki, turşular orqanizmdə özbaşına sintez olunmadığı üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
“Onlar pis xolesterol səviyyəsini aşağı salmağa kömək edir, ateroskleroz və əlaqəli ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini azaldır. Poli doymamış yağ turşuları da sağlam dəri və saçları dəstəkləyir və omeqa-3 antioksidan xüsusiyyətlərə malikdir”,- deyə o bildirib.
O, omeqa-3 və omeqa-6 yağ turşularının balanslaşdırılmış birləşməsi ilə seçilən kolza yağının faydalarına da toxunub.
Avokado yağının tərkibində olein turşusu var ki, bu da xolesterinin səviyyəsinin tənzimlənməsində rol oynayır. Həkimin sözlərinə görə, kokos və palma yağlarını seçmək tövsiyə edilmir, çünki onların tərkibində “pis” xolesterinin səviyyəsini artıran doymuş yağlar çoxdur. Rafinə edilmiş və təmizlənməmiş yağın fərqinə gəlincə, o, dad fərqini qeyd edib.
“Təmizlənmiş yağlar neytral dada malikdir və qızartmaq üçün yararlıdır, lakin emal zamanı qida maddələrinin bir hissəsi itirilir. Rafinə edilməmiş yağlar ətir və vitaminlərlə zəngindir, lakin istiliyə daha az davamlıdır və saxlama müddəti qısadır. Onları soyuq yeməklər üçün sous kimi istifadə etmək olar”,- o deyib.
Həkim yüksək temperatura davamlı zərif zeytun yağı, avokado və kolza yağından yemək bişirərkən istifadə etməyi tövsiyə edir.
“Salatlar üçün sızma zeytun yağı və kətan yağı uyğun gəlir. Amma yağlar sərin və qaranlıq yerdə, şüşə və ya qeyri-şəffaf qablaşdırmada saxlanmalıdır. Kətan kimi bəzi növlər qablaşdırmanı açmadan belə soyuducuda saxlanmalıdır. Acı dad, rəng pozğunluğu, rəng pozğunluğu kimi pisləşmə əlamətləri göstərən yağlardan istifadə edə bilməzsiniz”.
“Gün ərzində 1-2 xörək qaşığı və ya 15-30 ml bitki yağı istehlak etmək tövsiyə olunur.Nəzərə almaq lazımdır ki, yağlar qoz-fındıq, toxum, avokado və balıqda olur. Fərqli bir pəhriz üçün növbə ilə müxtəlif növ yağları istehlak etməlisiniz. Tərkibində trans yağları olan məhsulları məhdudlaşdırmağa dəyər: marqarin, fast food, sənaye bişmiş məmulatları, qəlyanaltılar və dondurulmuş yarımfabrikatlar”, – deyə o, yekunlaşdırıb.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
