Yekaterinburqda baş vermiş münaqişə ilə bağlı iş Rusiya İstintaq Komitəsinin (SKR) mərkəzi aparatına göndərilib və Baş Prokurorluğun nəzarətinə verilib.
KONKRET.az xəbər verir ki, “Kommersant” nəşrinə istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan diasporunun rəhbəri Şahin Şıxlinski sərbəst buraxılıb. O, yalnız şahiddir. Rusiyanın nəşri isə artıq “Sputnik Azərbaycan” jurnalistlərinin Bakıda azad edilməsindən sonra vəziyyətin yumşalması istiqamətində inkişaf edə biləcəyini mesaj olaraq verir.
Maraqlıdır ki, Rusiyanın əsas narahatlığı yalnız FSB zabitləri və “Sputnik” jurnalistlərinin taleyidir, halbuki azərbaycanlı “əzab çəkən IT mütəxəssisləri”nin polis tərəfindən “üzü asfalt üzərinə qoyulması” və “qabırğa addımı” kimi standart həbs prosedurlarına məruz qalması barədə danışmırlar. Qanunlar Azərbaycanda müzakirə mövzusu deyil və FSB-nin jurnalist kimi fəaliyyət göstərən uğursuz agentlərinin taleyi tamamilə onların ölkəmizdə yaratdıqları problemlərin miqdarından asılı olacaq.
Digər tərəfdən, daha əvvəl Rusiya rəsmi xəttinin təbliğatçısı sayılan Vladimir Solovyov Yekaterinburqda Ziyaddin və Hüseyn Səfərov qardaşlarının ölümünə dair rəsmi versiyaya açıq şəkildə şübhə edib. O, hüquq-mühafizə orqanlarının qanuniliyi və şəffaflığını sual altına qoyaraq “çox sualların cavabsız qaldığını” bildirib.
Sual budur: bu addımlar həqiqətən də iki ölkə arasında gərginliyi azalda biləcəkmi? Əgər bu mümkün olsa, hansı səviyyədə?
Burada hər şey sadə deyil. Əvvəlcə Səfərov qardaşlarının işgəncə və qətlinə görə məsuliyyət daşıyanların cəzalandırılması gözlənilir. İstintaqın mərkəzi nəzarətə verilməsi məsul şəxslərin tapılıb cəzalandırılması üçün zəmanət deyil. Çünki “Novosibirsk işi”nin faciəvi nümunəsi var, orada rusiyalı avtomobil polisinin silahsız 19 yaşlı azərbaycanlı Vəkil Abdullayevini güllələməsinə heç bir cəza tətbiq edilmədi. Yekaterinburq faciəsinin tam və qərəzsiz araşdırılması, qısa müddətdə günahkarların məsuliyyətə cəlb olunması Moskva ilə Bakı arasındakı gərginliyi azaltmağa yardımçı olacaq.
Əlbəttə, bütün böhranlar bir gün sona çatır. Azərbaycan qonşu ölkələrlə, o cümlədən Rusiyayla münasibətlərdə gərginliyin artırılmasında maraqlı deyil. Siyasətimizdə həmişə pragmatizm üstünlük təşkil edib. Amma dostluq, konstruktiv, tərəfdaşlıq və ittifaq münasibətlərinin qurulması iki tərəfin birgə işi tələb edir. Burada Yekaterinburq istintaqı təkbaşına kifayət etməyə bilər. Azərbaycan diasporasına qarşı nifrət kampaniyası hələ də davam edir. Dövlət Dumasında “Sadovod” və “Food City” bazarlarının ətrafında təhlükə atmosferi yaradılır ki, bu da Çerkizovski bazarının bağlanmasına qədər gedən nifrət kampaniyasını xatırladır.
Ən əsası, iki ölkə münasibətlərində güclü narahatlıq doğuran məsələ Azərbaycan təyyarəsinin Rusiyanın Qroznı ətrafında hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən vurulmasıdır. Moskva bu işə laqeyd yanaşaraq “quşla toqquşma” və ya “təyyarədə partlayış” kimi absurd versiyalar irəli sürdükdən sonra ikitərəfli münasibətlərdə böhran başlamışdır. Yekaterinburq hadisəsi yalnız bu böhranın növbəti pik nöqtəsi idi, başlanğıcı yox.
Uzunmüddətli perspektivdə Moskva qısa müddətli gərginliyi azaltmaqla yanaşı, gələcəkdə belə böhranların qarşısını almaq istəyirsə, Rusiyanın Azərbaycanla münasibətlərdə imperiya mövqeyindən əl çəkməsi, qarşılıqlı hörmət, daxili və beynəlxalq qanunlara riayət əsasında əlaqələr qurmağı öyrənməsi vacibdir.
Ən önəmlisi isə budur ki, böhran sona çatacaq, lakin iki ölkə münasibətlərində belə hadisələr heç vaxt izsiz keçmir. Görünür, Rusiya əvvəlki nüfuzunu itirib və artıq azərbaycanlı cəmiyyətinin müəyyən hissəsində Rusiyaya dair illüziyalar sürətlə yox olur. Bu isə başa düşüləndir və sevindiricidir — siyasətdə illüziyalar son dərəcə təhlükəlidir.
Hazırda Bakıda Moskvanın hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyətinin araşdırılmasına əl atması o qədər də sevinclə qarşılanmır. Sadəcə vəziyyəti izləyirik və nəticələri tam mənzərə əsasında qiymətləndirəcəyik.
Müşviq Tofiqoğlu,
KONKRET.az
