Beynəlxalq alimlər qrupu kofeinin yuxu zamanı belə beynin elektrik fəaliyyətinə təsir etdiyini aşkar edib. Kofein qəbul etdikdən sonra beyin yuxu zamanı, xüsusilə gənclərdə və yavaş yuxu fazasında daha həyəcanlı və dinamik olur.
Editor.az xəbər verir ki, tədqiqat Communications Biology (ComBiology) jurnalında dərc olunub.
Kofein dünyanın ən məşhur psixoaktiv maddəsidir. Qəhvə, çay, şokolad, qazlı içkilər və dərmanlarda olur. Gün ərzində beyində toplanan və yuxululuğa səbəb olan adenozin reseptorlarını blokladığı məlumdur. Bununla belə, bir neçə tədqiqat hələ də kofeinin beynin dincəlməsi və bərpası lazım olan gecə beyin fəaliyyətinə necə dəqiq təsir etdiyini araşdırıb.
Tədqiqatçılar yuxu laboratoriyasında 40 yaşlı insanı müşahidə ediblər. Hər bir iştirakçı orada iki gecə keçirib: bir gecə kofein (iki fincan kofe ekvivalenti) və bir gecə plasebo. Yuxu zamanı beyin fəaliyyəti elektroensefaloqrafiya (EEQ) vasitəsilə qeydə alınıb.
Təhlil göstərib ki, kofein qəbulundan sonrakı yuxu zamanı beyin adi haldan daha mürəkkəb və xaotik fəaliyyət nümunəsi nümayiş etdirir. Bu, xüsusilə yavaş yuxu zamanı aydın olub. Elektrik siqnalları daha az proqnozlaşdırıla bilir və oyaqlıq üçün xarakterik olan siqnalları daha çox xatırladır. Alimlər hesab edirlər ki, bu cür dəyişikliklər beyin yuxu rejiminə tam “keçməmiş” kimi “sinir həyəcanlılığının” artmasını göstərir.
Müəlliflər vurğulayırlar ki, insan kofein qəbul etdikdən sonra yuxuya getsə belə, beyni tam istirahət etmir. Beyin siqnallarının həyəcan səviyyəsi və mürəkkəbliyi normaldan yüksək olaraq qalır ki, bu da yaddaşın konsolidasiyası və emosiyaların tənzimlənməsi kimi bərpaedici yuxu funksiyalarını poza bilər.
Gələcəkdə alimlər kofein istehlakının yuxusuzluq, narahatlıq pozğunluğu və ya yaddaş pozğunluğu olan insanlara təsirini öyrənməyi planlaşdırırlar.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
