Kioto Universitetinin alimləri asılılıq yaratmayan və opioidlərə xas olan təhlükəli yan təsirlərə səbəb olmayan güclü yeni nəsil ağrıkəsici yaradıblar. “ADRIANA” adlanan dərman “Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) jurnalında təsvir edilmişdir.
Dərman artıq könüllülər və əməliyyat olunmuş xəstələr üzərində klinik sınaqlardan uğurla keçib. Morfin və digər ənənəvi ağrıkəsicilərdən fərqli olaraq, “ADRIANA” fərqli prinsip üzərində işləyir. Sinir sistemindəki müəyyən strukturlara - adrenoreseptorlara təsir göstərir. Bədənin adrenalin və norepinefrin kimi maddələrə reaksiyasından məsuldurlar.
Yeni dərman α2B-adrenoreseptor alt növünü bloklayır ki, bu da beyində siqnal ötürülməsində iştirak edən maddə olan norepinefrin səviyyəsinin artmasına səbəb olur. Bu, öz növbəsində, ağrı həssaslığını azaltmaqdan məsul olan α2A-adrenergik reseptorları aktivləşdirir. Bu mexanizm tənəffüs depressiyası, asılılıq və ya ürək disfunksiyası kimi ciddi yan təsirlər olmadan ağrıları aradan qaldırmağa imkan verir.
Müvəffəqiyyətli preklinik testlərdən sonra ağciyər şişi əməliyyatından sonra xəstələr də daxil olmaqla I və II faza klinik sınaqları aparıldı. Qarşıda “BTB Therapeutics” ilə birgə ABŞ-da genişmiqyaslı sınaq keçirilir.
Tərtibatçıların fikrincə, “ADRIANA” ilk yapon qeyri-opioid analgetik ola bilər və qlobal "opioid böhranı" ilə mübarizədə mühüm rol oynaya bilər.
Almaz Həsənli
