Cənubi Avstraliyadan olan Domeniko Katanzarati özünü əsrin müqaviləsini yaramış xüsusi insan edirdi. O, kokaini sənaye qaynaq aparatının içində gizlədərək çatdırmaq üçün Anom adlı “təhlükəsiz” telefonu istifadə edirdi.
Katanzarati arxayın idi. Anom cinayət aləmində “Rolls-Royce” sayılırdı. Onu nüfuzlu insanlar məsləhət görür, xüsusi əməliyyat sistemi və güclü şifrələmə ilə təqdim edirdilər. “Yaxşı, milyonlar qazanaq”, – deyə o, tərəfdaşına rahatlıqla yazırdı.
Amma yükü almağa gedəndə heç nə tapılmadı. Bir neçə gün sonra ona dedilər: “Sərhəd xidməti götürüb”. Şərikləri də həmin “təhlükəsiz” çatda yazdılar: “Polis tutdu”.
Əslində isə bütün yazışmaları FBI agenti Marşall Myuz San-Dieqodakı kabinetində oxuyurdu. Çünki Anom əslində FBI tərəfindən gizli şəkildə yaradılmış tələ idi.
Cinayətkarların gizli rabitəsi necə başladı2000-ci illərdə BlackBerry Messenger (BBM) cinayətkarların sevimli vasitəsinə çevrilmişdi. SMS-lər açıq ötürülürdü, BBM isə şifrələnirdi. Bu üstünlük küçə satıcılarından tutmuş mafiya başçılarına qədər hamını cəlb etmişdi.
Amma Kanada polisi milyonlarla BBM mesajını açandan sonra cinayətkarlar başa düşdü: böyük şirkətlərə güvənmək olmaz. Beləcə, EncroChat və Phantom Secure kimi yeni şirkətlər yarandı. Onlar öz serverlərini qurdular, dəyişdirilmiş telefonlar satdılar, kamera, mikrofon və GPS-i cihazlardan çıxardılar.
Phantom Secure-un süqutu və Anom-un doğuluşuPhantom Secure-un rəhbəri Vinsent Ramos FBI-nin hədəfinə çoxdan çevrilmişdi. Gizli əməliyyatdan sonra həbs olundu və 9 il cəza aldı. Bu, ABŞ-da texnologiya şirkəti rəhbərinin mafiya qanunları ilə mühakimə olunduğu ilk hadisə idi.
Elə bu vaxt FBI-yə yeni təklif gəldi. Avstraliyalı haker “Afgoo” Anom adlı platformanı onlara təqdim etdi. Cəmi 178 min dollara FBI cinayətkarlar üçün nəzərdə tutulan, amma tamamilə onların nəzarətində olan rabitə sisteminə sahib oldular.
“Təhlükəsiz” telefonun sirriAnom cihazları Google Pixel və Samsung modelləri üzərində qurulmuşdu. Onlarda xüsusi ArcaneOS sistemi işləyirdi. Xaricdən baxanda hər şey mükəmməl idi: gizli kod, əlavə ekranlarda Netflix və Tinder ikonları – guya adi telefon təsəvvürü yaradırdı.
Amma əslində GPS daim aktiv idi, fayllar isə birbaşa FBI serverlərinə gedirdi. Messencer gizli “kalkulyator”un içində gizlənmişdi. FBI sadəcə olaraq hər mesajın gizli surətini avtomatik olaraq alırdı.
Dünyaya yayılan şəbəkəFBI Anom-u bazara öz əli ilə çıxarmadı. Onlar ilk cihazları pulsuz cinayətkar şəbəkələrə ötürdü. Domeniko Katanzarati və daha sonra məşhur narkobaron Hakan Ayik Anom-un əsas təbliğatçıları oldular. Ayik-in dəstəyi ilə telefon sürətlə bütün dünyada yayılmağa başladı.
Distribyutorlardan biri etiraf edirdi: “Anom-u elə satırıq ki, sanki kokain satırıq”. FBI isə sadəcə izləyirdi – satış işini cinayətkarların özləri görürdü.
Böyük final – “Follow the Sun”2021-ci ilin iyununda əməliyyat yekunlaşdı. Litva məhkəmə qərarının müddəti bitirdi, cihazların nəzarətsiz klonlaşdırılması riski artmışdı.
7 iyunda bütün dünyada eyni vaxtda 800-dən çox reyd keçirildi. 1000-dən çox insan həbs olundu. 12 ton kokain, 1,5 ton metamfetamin, 22 ton marixuana və on milyonlarla dollar dəyərində aktivlər müsadirə edildi.
San-Dieqoda keçirilən mətbuat konfransında ilk dəfə rəsmi olaraq elan edildi:“FBI tarixdə ilk dəfə öz şifrəli cihaz şirkətini – Anom-u yaratdı və idarə etdi.”
