Avropa rəsmiləri, ABŞ prezidenti Donald Trampın son bəyanatlarını ümumilikdə bəyənmələrinə baxmayaraq, onun Ukraynanın müdafiəsi üçün məsuliyyəti Avropanın üzərinə yükləmək istədiyini hesab edirlər. Financial Times qəzetində dərc edilən xəbərə görə, Trampın yeni ritorikası, Ukraynanın məğlubiyyəti halında məsuliyyəti Avropaya atmaq və onu ittiham etmək üçün zəmin hazırlamaq cəhdi kimi qiymətləndirilir.
Trampın çərşənbə axşamı verdiyi bəyanat Avropada çaşqınlıq yaratdı. O, Kiyevin “Avropa İttifaqının köməyi ilə” döyüşə davam edə biləcəyini bildirdi. Bu bəyanat, bəzi dairələrdə müsbət qarşılanmış olsa da, bir çox Avropa rəsmiləri, ABŞ prezidentinin Ukraynanın müdafiəsi üçün məsuliyyəti onlara yükləmək istədiyini düşünürlər.
Nəşr qeyd edir ki, Tramp daha əvvəl sanksiyalarla bağlı sərt mövqe nümayiş etdirərək, Avropa İttifaqını Rusiya neftinin alınmasını dayandırmağa və Çin və Hindistana qarşı tariflər tətbiq etməyə çağırmışdı. Eyni zamanda, Macarıstanın baş naziri Viktor Orban, bu addımların qarşısını alacağını bəyan etmişdi.
Avropa rəsmilərindən biri, Trampın mövqeyindəki kəskin dəyişiklikləri “günahlandırma oyununun başlanğıcı” olaraq qiymətləndirib. “ABŞ Çin və Hindistana qarşı tariflərin Aİ üçün qeyri-mümkün olacağını bilir,” – deyə o, əlavə edib. Həmçinin, digər bir məmur, Trampın bəyanatını “təsirli” və “ümumiyyətlə yaxşı” olaraq adlandırsa da, Ağ Ev rəhbərinin çox yüksək tələblər irəli sürdüyünü qeyd edib.
Münhendəki Bundesver Universitetinin beynəlxalq əlaqələr üzrə professoru Karlo Masala, Trampın bu mövqeyinin ABŞ-ın təkcə Baydenin, yox, onun müharibəsi olacağı vəziyyətdən qaçmaq istəyini göstərdiyini bildirib.
Fransa prezidenti Emmanuel Makron, Trampla görüşdən sonra onun bəyanatını “çox doğru” adlandırsa da, Aİ liderləri artıq ABŞ prezidentinin etibarlı müttəfiq olmadığı qənaətinə gəliblər.
Ukrayna xarici işlər nazirinin birinci müavini Serhiy Kislytsia, Trampın Ukrayna ilə bağlı verdiyi açıqlamaları “kortəbii və emosional deyildi” olaraq qiymətləndirib. Onun sözlərinə görə, Trampın açıqlamaları “kəşfiyyat məlumatlarının təqdim edilməsi və məsləhətçilərindən aldığı tövsiyələr nəticəsində” formalaşıb.
Kislytsia, bəzi avropalı rəsmilərin Trampın Ukraynadan geri çəkildiyi və mümkün olmayan şərtlər irəli sürdüyü iddiaları ilə razılaşmadığını bildirib. O, Avropaya istinad edərək, “Avropalılar daha çox iş görə bilər və daha çox iş görməlidirlər” – deyə əlavə edib.
Xarici Əlaqələr Şurasının baş elmi işçisi Liana Fixin, Avropa rəsmilərinin Çin və Hindistana qarşı tariflər tətbiq etmələrinə baxmayaraq, Trampın öhdəliklərini yerinə yetirəcəyinə inanmadıqlarını bildirib. “Onlar Trampın nümunə götürəcəyinə inanmırlar. O, bu məsələdə etibarsızdır,” – deyə o vurğulayıb.
Bəzi Avropa rəsmiləri, Trampın son bəyanatlarını birmənalı qəbul etməyiblər. Onlar bir tərəfdən ABŞ prezidentinin Kiyevin tərəfini tutmasına dair ümidlərini artırsa da, digər tərəfdən onun Ukraynanın müdafiəsi üçün əsas yükü Avropaya atmağa hazır olduğuna dair şübhələrini də dilə gətirirlər. Birləşmiş Kral Müdafiə Tədqiqatları İnstitutunun Beynəlxalq Təhlükəsizlik Direktoru Neil Melvin, Trampın bəyanatında ABŞ-ın Ukraynaya dəstək öhdəliyinin olmamasına diqqət çəkib.
Ukrayna Sosial İnkişaf Mərkəzinin siyasi-hüquqi proqramlar rəhbəri İqor Reiteroviç, Trampın artıq Rusiya tərəfinə keçməyəcəyini, amma eyni zamanda müharibədən kənara çəkiləcəyini qeyd edib. O, bu vəziyyəti “məsuliyyəti başqalarının üzərinə atmaq” kimi qiymətləndirib, çünki Tramp açıq şəkildə demir: “ABŞ və NATO kömək edəcək.”
