BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasında cənab Prezident İlham Əliyevin çıxışı Azərbaycanın diplomatik məktəbinin növbəti təntənəsi kimi tarixə düşdü. Bu çıxış Azərbaycanın yalnız döyüş meydanında deyil, həm də diplomatiya masasında qazandığı qələbələrin rəsmi təsdiqi idi. Dövlət başçısının səsi Nyu-Yorkdan bütün dünyaya yayıldı və beynəlxalq ictimaiyyət bir daha Azərbaycanın ədalətli mövqeyinin nə qədər güclü əsaslara söykəndiyini gördü. Cənab Prezident İlham Əliyev tribunadan xatırlatdı ki, otuz ilə yaxın Ermənistanın işğalı davam etdi, beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri tapdalandı, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri icra olunmadı. Lakin 2020-ci ilin Vətən müharibəsi ilə Azərbaycan beynəlxalq hüququn üstünlüyünü öz gücü ilə təmin etdi. Ən önəmlisi isə müharibədən sonrakı mərhələ oldu. Cənab Prezidentin sözləri ilə, “Biz Zəfər müharibəsindən dərhal sonra sülh müqaviləsinə hazır olduğumuzu bəyan etdik.” Bu bəyanat Azərbaycanın diplomatik qətiyyətinin təməlini qoydu. Nəticə etibarilə, masada da Azərbaycan qalib çıxdı. Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü rəsmən tanıdı. ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə sülh müqaviləsi paraflandı. ATƏT-in Minsk qrupu kimi köhnəlmiş mexanizmlər birdəfəlik bağlandı. Regionda yeni əməkdaşlıq formatlarının əsası qoyuldu. Azərbaycan diplomatiyasının uğurları yalnız regionla məhdudlaşmır. Onun qlobal miqyasda atdığı addımlar yeni dünya düzənində ölkəmizin çəkisini artırır. Azərbaycan bu gün 14 ölkəyə təbii qaz ixrac edir. Cənab Prezidentin sözləri ilə desək, “Azərbaycan boru kəməri vasitəsilə qaz təmin edən ölkələrin sırasında dünyada birinci yerdədir.” Bu, təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi gücün ifadəsidir. Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində alternativsiz tərəfdaşa çevrilib. COP29-un Bakıda keçirilməsi təsadüfi deyil. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq etimad qazandığını və qlobal proseslərdə söz sahibi olduğunu göstərir. Burada qəbul edilən “Bakı Maliyyə Hədəfi” iqlim diplomatiyasının tarixi nailiyyəti kimi qiymətləndirilir. Azərbaycan pandemiya dövründə 120 ölkəni birləşdirən təşəbbüslərlə çıxış etdi, BMT Baş Assambleyasının xüsusi sessiyasının çağırılmasına nail oldu. Cənab Prezidentin BMT kürsüsündən çağırışı da bu liderliyin davamı idi: “Gəlin, ikili standartların aradan qalxdığı, ədalətin selektiv olmadığı bir dünya quraq.” Cənab Prezidentin təşəbbüsü ilə imzalanan Şuşa Bəyannaməsi Azərbaycanın diplomatiya tarixində mühüm dönüş nöqtəsi oldu. Bu gün Türk Dövlətləri Təşkilatı Azərbaycanın güclü diplomatik dayağıdır. Azərbaycan diplomatiyası bu gün regionda yeni siyasi və iqtisadi nizamın formalaşdırıcısıdır. Zəngəzur dəhlizi ideyası, “TRIPP” – Tramp Marşrutu, Orta Dəhlizin güclənməsi, Azərbaycanın beynəlxalq nəqliyyat qovşağına çevrilməsi məhz Bakı diplomatiyasının çevik və uzaqgörən siyasətinin nəticəsidir. Eyni zamanda, Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda bərpa işləri Azərbaycanın dünyaya verdiyi mesajdır: müharibə və dağıntılar arxada qaldı, indi quruculuq, inkişaf və sülh dövrü başlanır. Bu, diplomatiyanın qələbəsi ilə hərbi zəfərin vəhdətidir. Azərbaycan diplomatiyasının uğuru həm də iqtisadi göstəricilərdə öz əksini tapır. Bu isə güclü iqtisadi siyasətin və etibarlı diplomatik kursun nəticəsidir. Eyni zamanda, ABŞ Prezidenti Donald Trampın 907-ci düzəlişin icrasını dayandırması da diplomatiyamızın tarixi uğurlarından biridir. Bu addım uzun illərin ədalətsiz yanaşmasına son qoydu və Azərbaycan-ABŞ münasibətlərində yeni mərhələnin başlanğıcını təsdiqlədi. Azərbaycan artıq yalnız qalib bir ölkə deyil, həm də qalib diplomatiyanın nümunəsidir. Vətən müharibəsindəki hərbi qələbəmizi diplomatiya masasında möhkəmləndirdik. BMT kürsüsündən səslənən çağırışlarımız isə göstərdi ki, Azərbaycan bu gün yalnız öz hüquqlarını deyil, ümumbəşəri ədaləti müdafiə edən bir gücə çevrilib. Bu qələbə yalnız Azərbaycan xalqının deyil, beynəlxalq hüququn, sülhün və ədalətin qələbəsidir. Azərbaycan diplomatiyası artıq qlobal səviyyədə uğurlar qazanan, yeni dünya düzəninə yön verən bir güc kimi qəbul edilir.


Rüstəm Nağıyev,
YAP Gədəbəy rayon təşkilatının sədri.