Hər kəsin sevdiyi nağıl qəhrəmanı “Vinni-Pux”un dekabrın 24-də 100 yaşı tamam olur.
Dəqiq bir əsr əvvəl, 24 dekabr 1925-ci ildə, Alan Milnın "Yanlış arılar" hekayəsi “London Evening News” qəzetində dərc olunub. Qəhrəmanın prototipi London zooparkının Vinipeq adlı ayısı olub.
Ayı, Tygra, Kristofer Robin, "Boş şeylər" oyunu və müəllif Alan Aleksandr Milnın kənd evi olan real Aşdoun meşəsi ilə birlikdə tez bir zamanda bütün dünyanın sevimlisinə çevrilib.
Milnın oğlu Kristofer Robin və onun oyuncaq ayısının uydurma macəralarından bəhs edən “Vinni-Pux”un kitabı 1926-cı ildə, davamı isə "Vinni-Puxun evinin kənarındakı ev" 1928-ci ildə nəşr olunub.
“Vinni-Pux”un uşaqlar və hətta böyüklər arasında çox tez populyar bir personaj halına gəlib. Bu kiçik, mehriban və maraqlı, yumşaq ayı, Kristofer Robin ilə birlikdə və ya onsuz, həmişə müxtəlif maraqlı hekayələrə düşür. Macəralarında Vinninin tez-tez Pitaçok, Dovşan, Bayquş, İa-İa Eşşəyi və digər personajlarla qarşılaşır.
“Vinni-Pux”un böyük şöhrəti bu günə qədər bu bölgəyə əhəmiyyətli gəlir gətirir: ildönümə həsr olunmuş tədbirlər proqramının maliyyələşdirilməsi üçün dövlət büdcəsindən 450.000 funt sterlinq ayrılıb.
Vinninin 100 illik yubileyi münasibətilə Aşdaun meşəsində, meşənin ziyarətçi mərkəzini nəhəng bir kitaba çevirəcək bir instalyasiyanın quraşdırılacağı gözlənilir.
Həmçinin, qorunan ərazilərdən kənarda keçəcək yeni piyada cığırlarının yaradılması planlaşdırılır.
Beş il əvvəl, 95 illik yubileyi münasibətilə Kral Zərbxanası Milnın kitablarının qəhrəmanlarına həsr olunmuş kolleksiya sikkələrindən ibarət bir seriya buraxıb.
SSRİ-də “Vinni-Pux”un 1960-cı ildə şair Boris Zaxoder tərəfindən rus dilinə tərcümə edilməsindən sonra populyarlaşıb. Kitab “Vinni-Pux və hamı-hamı-hamı" adı ilə nəşr olunub, burada fəsillərin sayı ondan on səkkizə qədər artırılıb.
Boris Zaxoder bildirib ki, onun kitabı orijinalın hərfi tərcüməsi deyil, özünəməxsus yaradıcı yenidən danışma, əlavə və "rusca anlama"dır. Onun sayəsində, məsələn, baş qəhrəmanın ifasında "qışqırıqlar", "nəfəslər", "səs-küy" və "üfürmələr" kimi sözlər yaranıb.
1969-cu ildə SSRİ-də rejissor Fyodor Xitrukun "“Vinni-Pux”un " cizgi filmi çıxıb ki, bu da çox populyar olub.
Almaz Həsənli
