Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Ağdamın 2-ci yaşayış kompleksinin açılışındakı çıxışı təkcə bir infrastruktur layihəsinin təqdimatı deyil, həm də işğaldan azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycanın qətiyyətli dövlət siyasətinin davamlılığının təsdiqidir. Uzun illər ərzində “Qafqazın Xirosiması” adlandırılan Ağdam bu gün dirçəlir, həyat qayıdır və Azərbaycan xalqının iradəsinin gücü öz real təcəssümünü tapır.
Prezidentin nitqində ilk növbədə Ermənistanın işğal dövründə apardığı məqsədyönlü talançılıq siyasəti xüsusi vurğulanıb. Dövlət başçısı qeyd edib ki, Ağdam urbisidə məruz qalıb. Bu, Ermənistan dövlətinin Azərbaycan xalqına və dövlətinə qarşı düşmənçiliyinin açıq təzahürü olub. Məqsəd təkcə torpağı işğal etmək olmayıb. Məqsəd bu ərazilərdə Azərbaycanın varlığını silmək, tarixi irsi məhv etmək, bölgəni yaşayışsız və yararsız məkana çevirmək olub.
“İşğal dövründə Ağdam demək olar ki, urbisidə məruz qalmışdır. Yəni şəhər Ermənistan dövləti tərəfindən tamamilə dağıdılmışdır. Bu, Ermənistan dövlətinin məqsədyönlü siyasəti, bizə qarşı olan düşmənçiliyin bariz nümunəsi idi. Məqsəd də tam aydın idi. Birincisi, talançılıq. Çünki bütün binaların daşları bir-bir sökülərək talan edilmişdir, müxtəlif yerlərdə, Ermənistan ərazisində satılmışdır. Digər tərəfdən, Ermənistan dövləti bu bölgələrdə Azərbaycan xalqının tarixi irsini tamamilə silmək istəyirdi. Üçüncü məqsəd isə bu şəhəri elə vəziyyətə salmaq idi ki, artıq burada yaşayış mümkün olmasın, azərbaycanlılar heç vaxt buraya qayıtmaq haqqında düşünməsinlər. Ancaq səhv etdilər. Biz, xalqımız bütün bu əzablı illər ərzində bir amalla yaşamışıq ki, öz doğma dədə-baba torpaqlarımıza qayıdaq və qayıdandan sonra bu torpaqları, bu şəhərləri, kəndləri bərpa edək. Azərbaycan xalqı heç vaxt işğalla barışmamışdır”, - Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev dekabrın 24-də Ağdam şəhərində 2-ci yaşayış kompleksinin açılışında deyib.
İşğalın başlanğıcından etibarən mədəni irs yerləri dağıdılıb, məscidlər təhqir olunub, tarixi abidələr məhv edilib. Tikililər sökülərək Ermənistana daşınıb, hətta metal qırıntısına qədər talan edilib. Təbii sərvətlər – meşələr, yeraltı resurslar, qızıl və digər yataqlar sistemli şəkildə istismar edilib. Bütün bunlarla yanaşı, Ermənistan həmin əraziləri kütləvi şəkildə minalayıb. Məqsəd aydın olub – gələcəkdə keçmiş məcburi köçkünlərin geri dönüşünün qarşısını almaq. İşğaldan sonra azad edilmiş torpaqlarda mina qurbanlarının sayı bu cinayətkar siyasətin acı nəticəsi olub. Üstəlik, bəzi Qərb şirkətlərinin bu qanunsuz fəaliyyətdə iştirak etməsi və indiyədək onlara qarşı hər hansı real tədbirin görülməməsi beynəlxalq ikili standartların bariz nümunəsi kimi yadda qalıb.
Beynəlxalq qurumların və himayəkarların rolu
Prezident İlham Əliyev çıxışında Ermənistanın arxasında duran siyasi, iqtisadi və hərbi dəstəyi açıq şəkildə qeyd edib. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həlli ilə məşğul olmalı olan beynəlxalq qurumlar faktiki olaraq işğalçı ilə həmrəy olublar. ATƏT-in Minsk qrupu buna klassik nümunə olub. Onlar problemin həlli üçün deyil, işğalı “əbədiləşdirmək” üçün fəaliyyət göstəriblər. Azərbaycan dövləti isə bu diktələrlə razılaşmayıb. Prezidentin hərbi-siyasi iradəsi nəticəsində Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü bərpa edib və Minsk qrupunun formal varlığı məntiqi sonluğa çatdırılıb. Ermənistan uzun illər ərzində müxtəlif mənbələrdən silahlandırılıb. 1998-ci ildən başlayaraq Rusiyadan genişmiqyaslı silah-sursat tədarükü, 2016-cı ildən sonra “İskəndər-M” raketlərinin verilməsi və 44 günlük müharibə dövründə müxtəlif kanallarla Ermənistana silah axını bunun sübutu olub. Maraqlı məqamlardan biri də ondan ibarət olub ki, maliyyə resursları yox dərəcəsində olan bir dövlət milyardlarla dollar dəyərində silahları hansı hesabla əldə edib? Aydın məsələdir ki, Ermənistanın arxasında duran qüvvələr bu ölkəni regionda alətə çeviriblər. Bu gün də eyni siyasət davam edir. Fransa və Hindistanın Ermənistana hərbi dəstəyi açıq görünür. Müxtəlif ölkələrdən gələn muzdluların Qarabağda Ermənistan tərəfdən vuruşması da artıq tarixə düşüb.
Prezident İlham Əliyev çıxışı zamanı bildirib ki, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə məşğul olan beynəlxalq təşkilatların qurumları Ermənistan dövləti ilə, işğalçı, talançı dövlətlə həmrəy idilər: “Xüsusilə ATƏT-in Minsk qrupunun yarıtmaz və anti-Azərbaycan fəaliyyətini qeyd etmək istərdim. Bu qrup 1992-ci ildə yaradılmışdır və o vaxt bizim torpaqlarımızın işğal altına düşməsinin birinci mərhələsi idi. Bu qrupun və onun həmsədrlərinin məqsədi məsələni həll etmək əvəzinə, əksinə, bu işğalı əbədi etmək, Ermənistana haqq qazandırmaq, Azərbaycan xalqını və dövlətini isə işğalla barışdırmaq idi. Mən 17 il ərzində ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri ilə təmasda olmuşam, onlarla çoxsaylı görüşlər keçirmişəm. Hər dəfə görüşəndə illər keçdikcə görürdüm ki, bunların məqsədi məsələni həll etmək, işğala son qoymaq, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin icrasına nail olmaq yox, işğalı əbədi etmək idi. Sanki danışıqlar masasında bir tərəfdə Ermənistan və Minsk qrupunun həmsədrləri, digər tərəfdə isə Azərbaycan idi. Bax, bu 17 il ərzində keçirdiyim saysız-hesabsız görüşlərin nəticəsi budur. Hesab edirdilər ki, buna nail olacaqlar. Hesab edirdilər ki, bizi inandırmağa nail olacaqlar ki, biz öz əzəli torpaqlarımızdan əl çəkək. Ancaq yenə də Ermənistan dövləti kimi səhv etdilər. Mən işğal dövründə dəfələrlə demişdim ki, xalqımız və dövlətimiz heç vaxt işğalla barışmayacaq, nəyin bahasına olursa-olsun, öz doğma torpaqlarını qaytaracaq. Bunu Prezident kimi fəaliyyətə başladığım ilk dəqiqələrdə - birinci andiçmə mərasimindəki çıxışımda və ondan sonrakı dövrdə bildirmişəm. Bu illər ərzində biz bir məqsəd ətrafında birləşmişdik ki, bir nöqtəyə vuraraq xalqımız bu müqəddəs missiyanı yerinə yetirsin. Beş il bundan əvvəl şanlı İkinci Qarabağ müharibəsi və onun nəticələri haqq-ədaləti bərpa etdi, bizim hüquqlarımızı bərpa etdi, beynəlxalq hüququ bərpa etdi, bizim milli ləyaqətimizi bərpa etdi”.
Siyasi və maliyyə havadarlığı
Azərbaycan Prezidenti qeyd edib ki, Ermənistana qarşı sanksiyalar tətbiq olunmadığı, əksinə, ona milyardlarla dollar dəyərində pulsuz silah və maliyyə dəstəyi verildiyi üçün işğal illərlə uzandı.
“Bu gün dünyada müxtəlif yerlərdə müharibələr, toqquşmalar, münaqişələr baş alıb gedir. Ya beynəlxalq təşkilatlar, ya böyük nüfuzlu ölkələr dərhal nə edirlər? Sanksiyalar tətbiq edirlər. Əlbəttə ki, sanksiyaların da böyük təsiri var. Xüsusilə Ermənistan kimi kiçik və zəngin olmayan, demək olar ki, kasıb ölkəyə əgər sanksiyalar tətbiq edilsəydi, əlbəttə, Ermənistan işğala son qoyardı. Ancaq nəinki sanksiyalar tətbiq edilmədi, əksinə, onlara bəziləri pulsuz silahlar verirdi, özü də bir milyon dollarlıq yox, milyardlarla dollar dəyərində”, - Prezident İlham Əliyev vurğulayıb.
Sülh prosesi və qeyri-obyektiv qərarlar
Bu gün Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh və normallaşma prosesi aparılır, kommunikasiyaların açılması və qarşılıqlı münasibətlərin hüquqi müstəvidə tənzimlənməsi istiqamətində danışıqlar davam edir. Lakin bu proses təsadüfi şəkildə və yaxud kənardan diktə olunan təşəbbüs kimi formalaşmayıb. Əksinə, regionda dayanıqlı sülhün bərqərar olması ideyasının əsas təşəbbüskarı məhz Azərbaycan dövləti olub. Sülh müqaviləsi üzrə ilkin təkliflərin, hüquqi çərçivənin və əsas maddələrin müəllifliyi də Azərbaycanın üzərinə düşür ki, bu da ölkəmizin konstruktiv mövqeyinin bariz göstəricisidir. Bununla belə, danışıqlar aparmaq və sülhə çalışmaq tariximizə, şəhidlərimizin ruhuna və xalqımıza qarşı törədilmiş cinayətlərə göz yummamız anlamına gəlmir.
“İndi Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh prosesi gedir və bu sülh prosesinin təşəbbüskarı da biz olmuşuq. Onu da hamı bilir və bilməlidir. Birinci təklifi biz vermişik, sülh müqaviləsinin mətninin müəllifi də bizik və oraya salınan bütün maddələrin də müəllifi bizik. Ancaq biz işğalı necə unuda bilərik?! Şəhidlərimizi necə unuda bilərik?! Xocalı qurbanlarını, digər günahsız insanların həlak olmasını necə unuda bilərik?! Heç vaxt unuda bilmərik və unutmamalıyıq. Çünki bu tarixi yaddaş həmişə bizim qəlbimizdə olmalıdır. Şəhidlərin əziz xatirəsi həmişə qəlbimizdə yaşamalıdır və heç vaxt şirin sözlərə uymamalıyıq. Bax, bunu mən bir də deyirəm. Mən bunu birinci dəfə deyil ki, deyirəm. Ayıq olmalıyıq, daim güclü olmalıyıq. Ona görə biz son 5 ildə ordu potensialımızı böyük dərəcədə gücləndirmişik və keçən ay hərbi paradda bütün dünya bunun bir hissəsini görə bildi. Əbədi sülhə nail olmaq üçün biz hər zaman potensial düşmənlərimizdən bir neçə dəfə güclü olmalıyıq. Bunu təmin edirik və edəcəyik”, - Prezident İlham Əliyev qeyd edib.
Ağdamda dirçəliş: Prezidentin izi ilə
Bu gün “Prezidentin izi ilə” layihəsi çərçivəsində işğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa və quruculuq işləri misilsiz miqyasda həyata keçirilir. Ağdamın yeni yaşayış massivləri, məktəblər, sosial obyektlər, yollar, infrastruktur layihələri bir daha göstərir ki, Azərbaycan dövləti öz vətəndaşını doğma torpağa şərəflə və ləyaqətlə qaytarır. Bu, təkcə fiziki bərpa deyil. Bu, ruhun bərpasıdır. Bu, ədalətin bərpasıdır. Bu, Azərbaycan xalqının sarsılmaz iradəsinin simvoludur. Prezident İlham Əliyevin Ağdamda səsləndirdiyi fikirlər strateji mesajdır: Azərbaycan artıq zəif, məcbur edilən, diktə qəbul edən ölkə deyil. Azərbaycan öz sözünü deyən, hüququnu bərpa edən və regionda sülhün, təhlükəsizliyin təminatçısı olan dövlətdir.
Dövlət başçısı qeyd edib ki, Ağdamda həyat bərpa olunur – sakinlərin geri qayıdışı və yeni yaşayış məhəllələrinin qurulması ardıcıl şəkildə davam edir: “Bu gün Ağdam rayonunda artıq həyat bərpa edilir. Üç kənddə insanlar yaşayır. Mən bu kəndlərin yenidən istifadəyə verilməsi mərasimlərində iştirak etmişəm - Kəngərli, Sarıcalı, Xıdırlı. Orada indi bir neçə min insan yaşayır və bu köç prosesi davam edir. Bu gün Ağdam şəhərində artıq insanlar yerləşir və bu yaşayış məhəlləsindəki 1268 mənzildə ağdamlılar yerləşəcək. Daha iki məhəllədə inşaat işləri gedir. Təkcə bu məhəllədə 60 çoxmərtəbəli bina var. Bütün şərait yaradılıb, infrastruktur qurulub və burada rahat yaşamaq üçün bütün imkanlar var. Təbii ki, Ağdam şəhərinin tam istədiyimiz kimi qurulması zaman tələb edir”.
Qarabağda qurulan gələcək sülhün və sabitliyin əsasını möhkəmləndirir
Ağdamda açılan hər yeni məktəb, salınan hər yeni küçə, açılan hər yeni yaşayış kompleksi bir həqiqəti təsdiq edir: bu torpaqlar əbədi olaraq Azərbaycanındır. Ermənistanın illər boyu apardığı dağıdıcı siyasət, beynəlxalq qurumların ikili standartları və xarici sponsorların destruktiv yanaşmaları Azərbaycan Respublikasının güclü siyasi iradəsi qarşısında iflasa uğrayıb.
Bu gün Qarabağda yalnız binalar deyil, həm də ədalət, inam və gələcək qurulur. Azərbaycan xalqı gələcəyə əminliklə baxır, çünki bu torpaqlarda artıq sülh, təhlükəsizlik və inkişaf hökm sürür. Və ən əsası, biz bu tarixi yolun dərslərini unutmadan, müdrik və qətiyyətli addımlarla irəli gedirik.
