Qəzza Tribunalının sədri və BMT-nin Fələstin üzrə keçmiş məruzəçisi Riçard Falk deyib: “Oktyabrın sonunda İstanbulda görüşəcəyik və vicdan münsifləri son hökmünü verəcək və qəti qərarlar verəcək”.
Riçard Falk İstanbulda bir oteldə Qəzza Tribunalının Təcili Mətbuat Konfransında çıxış edib.

Falk Qəzza Məhkəməsinin ciddi və radikal addımlar atılmadığı təqdirdə 22 aydır soyqırımdan əziyyət çəkən Qəzza xalqını xilas etməyin çox gec olacağı qorxusu ilə üz-üzə olduğunu bildirib. O, bəşəriyyətin bu nöqtədə hərəkətə keçməyə davam etdiyini vurğuladı.

Falk, "Qərbin liberal demokratiyalarının şərikliyi böyük kədər mənbəyidir və biz dəyişikliklərin getdiyini görürük. Qərb xalqı yavaş-yavaş yenidən reaksiya verir. Onlar təcili reaksiya verməlidirlər, yoxsa çox gec olacaq" dedi.

Bütün insanların vicdanına müraciət etməyə çalışdıqlarını ifadə edən Falk, hökumətlərdə dəyişiklik gətirəcək, silah embarqosu və müxtəlif sanksiya formaları kimi addımları təşviq edəcək, ictimaiyyət və vətəndaş cəmiyyəti tərəfindən başlatılan aparteid əleyhinə kampaniyalarla Fələstinlilərin fundamental hüquqlar uğrunda mübarizəsi ilə həmrəyliyi gücləndirəcək fəallığı dəstəklədiklərini ifadə etdi.

“Oktyabrın sonunda İstanbulda toplanacağıq”
Falk, bu cür vətəndaş cəmiyyəti təşəbbüslərinin təsirli olacağına ümid etdiyini ifadə edərək, "Oktyabrın sonunda İstanbulda toplanacağıq və vicdan münsifləri son qərarını verəcək və qəti qərarlar verəcək" dedi.

Falk izah etdi ki, bəyannamə mahiyyət etibarı ilə BMT Baş Assambleyasının icazəsini tələb edir, beləliklə, Təhlükəsizlik Şurasında vetodan, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin yavaş tempindən və qanunun texniki məhdudiyyətlərindən yayınır.

Falk qeyd edib ki, İsrail Təhlükəsizlik Kabineti Qəzzada "soyqırımın ən ölümcül mərhələsinə" başlamaq qərarına gəlib və yaxınlaşan eskalasiya BMT-yə üzv hökumətləri, bir təşkilat olaraq BMT-ni və digər çoxtərəfli qurumları kəskin tədbirlər görməyə məcbur edir. O əlavə etdi:

"Təklif etdiyimiz radikal fəaliyyət hazırda BMT-də mövcud olan mövcud siyasət alətlərinə güvənməyi əhatə edir və xüsusilə 1950-ci ildə Koreya müharibəsi zamanı həyata keçirilən və 1956-cı ildə Süveyş böhranı zamanı uğurla həyata keçirilən BMT Sülh Qətnaməsi konsepsiyasına əsaslanır."

Falk, bu konsepsiyanın "Soyuq Müharibə dövründə Sovet İttifaqının veto qoyacağı qorxusuna baxmayaraq BMT-ni məsuliyyətli və təsirli tutmaq üçün istifadə edildiyini" ifadə edərək, "Sentyabrda Nyu Yorkda keçiriləcək Baş Assambleya toplantısına qatılaraq bu məsələni gündəmə gətirməyi ümid edirik" dedi.

“İsrailin yenidən İranla ikinci müharibəyə başlayacağı ilə bağlı fərziyyələr var”.

Falkın müraciətindən sonra sual-cavab sessiyası başlayıb.

BMT-nin Falkı qorumaq məsuliyyəti ilə bağlı suala cavab olaraq, "Mən inanıram ki, qorunma məsuliyyəti konstruktiv şəkildə humanitar bir vasitə kimi yenidən adlandırıla bilən bir vasitədir və bu, təkcə vəziyyəti yüngülləşdirməklə yanaşı, fələstinliləri öz müqəddəratını təyinetmə hüququ da daxil olmaqla, fundamental hüquqlarını həyata keçirməyə təşviq edə bilər."

Qəzzalılara kömək etmək üçün hansı hərəkətlərə üstünlük verilməli sualına Falk belə cavab verdi: "İsrailin tam işğalı, fələstinlilərin öz vətənlərində müdafiə olunmaması, bu kabus ssenarisi bizi bunun son böhran deyil, soyqırım prosesinin ağır mərhələsi olduğunu deməyə vadar edə bilər".

Falk vurğulayıb ki, Qəzza Tribunalı bunu təcili vəziyyət hesab edir.

İsrailin təkcə Qəzzada deyil, həm də regional miqyasda zorakılığa əl atdığını qeyd edən Falk, "Hazırda İsrailin Qəzza və İordan çayının qərb sahilində baş verənlərdən diqqəti yayındırmaq üçün yenidən ikinci İran müharibəsini başladacağına dair fərziyyələr var" dedi. Bu, hazırkı fövqəladə vəziyyətin bir hissəsidir" dedi.

“Sionist layihənin məqsədi Fələstin xalqının siyasi müqavimətini minimuma endirməkdir”.

Falk deyib: "Sionist layihənin son məqsədi yəhudilərin üstünlüyünü sabitləşdirmək və Fələstin xalqının fiziki və siyasi varlığını və siyasi müqavimətini minimuma endirməkdir".

Falk İsrailin jurnalistləri və ümumiyyətlə həqiqəti susdurmağa çalışdığını qeyd edərək, "İsrailin pariya dövləti, qanundan kənar bir dövlət olduğunu aydınlaşdırmaq mənə ikinci dərəcəli fəaliyyət kimi görünür. Bu, israillilərlə idman tədbirlərinə və ya mədəni fəaliyyətlərə qatılmamaq, akademik, elmi və ya texnoloji layihələrdə əməkdaşlıq etməmək, şirkətlərə təzyiq göstərmək deməkdir" dedi.

Falk Qəzzədəki vəziyyətin ümidsiz olduğunu vurğulayaraq, xalqı faciədən xilas etməyin yeganə şansının gözlənilməz təşəbbüslərdə olduğunu bildirib.

"Düşünürəm ki, bu, vicdanla dəstəklənməli və mümkün qədər çox təzyiq altına alınmalı olan real təşəbbüsdür" dedi Falk.

"ABŞ ictimai rəyində dramatik dəyişiklik baş verdi."

O əlavə edib ki, beynəlxalq hüquq, o cümlədən qlobal Qəzza Tribunalı bu təşəbbüsləri qanuniləşdirir.

aia.az
Tərcümə şöbəsi