ain.az bildirir, Yeniazerbaycan portalına istinadən.
Azərbaycanın Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələri ilə münasibətlərində Macarıstanla əməkdaşlıq xüsusi yer tutur. Dostluq, əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlıq ruhunda inkişaf edən ikitərəfli əlaqələrin daha da genişləndirilməsi hər iki tərəf üçün prioritet hesab olunur. Prezident İlham Əliyevin də xarici siyasət kursunda Macarıstan ilk yerlərdən birini tutmuş, yaradılmış güclü siyasi dialoq və strateji əməkdaşlıq sayəsində əlaqələr yeni mərhələyə daxil olmuşdur. 2014-cü ildə imzalanmış “Azərbaycan Respublikası ilə Macarıstan arasında strateji tərəfdaşlığın yaradılması haqqında Birgə Bəyannamə”, habelə 2023-cü ildə qəbul edilən “Azərbaycan Respublikası ilə Macarıstan arasında genişləndirilmiş strateji tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə” münasibətləri ən yüksək zirvəyə yüksəldib.
Hökumətlərarası Birgə Komissiya iqtisadi əməkdaşlığı gücləndirən platformadır
Azərbaycan-Macarıstan Hökumətlərarası Birgə Komissiyası iqtisadi münasibətlərin möhkəmləndirilməsində əhəmiyyətli rol oynayır. Azərbaycan və Macarıstan arasında 61 sənədin imzalanması, geniş hüquqi bazanın formalaşdırılması, ticarət dövriyyəsinin 2024-cü ildə 29 faiz artaraq 62 milyon dolları ötməsi, enerji və bərpa olunan enerji sahəsində mühüm layihələrin həyata keçirilməsi, habelə Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində Macarıstan şirkətlərinin fəal iştirakı və humanitar əlaqələrin genişlənməsi mühüm nailiyyətlər kimi qiymətləndirilə bilər.
Bu günlərdə keçirilən komissiyanın XI iclasında iqtisadi əlaqələrin dinamikliyinə bir daha nəzərə salınıb, yeni imkanlar üzrə birgə addımların atılmasının vacibliyinə toxunulub. Komissiyanın həmsədrləri, Azərbaycanın maliyyə naziri Sahil Babayev bildirib ki, ölkələrimiz arasında əlaqələr strateji tərəfdaşlıq, qarşılıqlı etimad və hörmət prinsipləri əsasında genişlənir. 2024-cü ildə Macarıstanın Baş naziri Viktor Orbanın Şuşada Türk Dövlətləri Təşkilatının Zirvə toplantısında və Bakıda keçirilmiş COP29-da iştirakının, eyni zamanda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin cari ilin may ayında Macarıstana etdiyi sonuncu səfər tərəflər arasında dostluğun və strateji tərəfdaşlığın aydın göstəricisidir.
Macarıstanın enerji təhlükəsizliyində Azərbaycanın rolu güclənir
Azərbaycan Pan-Avropa klubuna qoşduğu Macarıstanın enerji təhlükəsizliyində də mühüm təminatçıdır. Rəsmi Budapeşt Azərbaycanın təşəbbüskarlığı və qətiyyəti sayəsində Cənub Qaz Dəhlizində yer almış əsas tərəfdaşlardan birinə çevrilib. Azərbaycan öz qaz ixracının coğrafiyasını genişləndirməklə Macarıstanı da əlavə resurslarla təchiz etməyi düşünür. Bu isə Budapeştin Rusiya-Ukrayna müharibəsi nəticəsində Avropanın enerji bazarlarında yaranmış çətin və ağır tarif yüklərindən xilas olması, iqtisadi problemlərinin həllində mühüm rol oynayacaq.
Tərəflər həm də “yaşıl enerji” layihələrində də fəal işləyir və Azərbaycanın çox böyükmiqyaslı yaşıl enerji gündəliyi macar şirkətləri üçün cəlbedicidir. Həmin resursların istehsalı və emalı növbəti mərhələdə işə düşəcək Xəzər-Qara dəniz-Avropa “yaşıl enerji” kəməri vasitəsilə Macarıstana da bərpaolunan enerjinin nəqlinə imkan verəcək. Yəni Azərbaycan Macarıstanı qazla yanaşı, alternativ enerji mənbələri ilə də təmin edəcək.
Macarıstan Şimal-Cənub, Şərq-Qərb dəhlizlərində yer alır
Komissiyanın digər həmsədri, Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto Azərbaycanla Macarıstan arasında əməkdaşlığın qarşılıqlı hörmət və fayda üzərində qurulduğunu və bu əməkdaşlığın ən strateji sahələri əhatə etdiyini vurğulayıb. Azərbaycanla enerji sahəsində əməkdaşlığın neft və qaz resursları olmayan Macarıstanın beynəlxalq enerji bazarında mövqeyində də dəyişikliyə gətirib çıxardığını qeyd edib. Macarıstan hazırda yalnız qaz alıcısı deyil, həm də artıq başqa ölkələrə qaz satışını həyata keçirir.
Eyni zamanda, hər iki ölkə qlobal nəqliyyat-logistika qovşaqlarında fəal əməkdaşlıq edir. Şimal-Cənub, Şərq-Qərb dəhlizləri qitələr arasında mühüm əlaqələndirmə mərkəzi olmaqla böyük bir coğrafiyada rifaha və sabitliyə xidmət edir. Azərbaycanın bu qətiyyətli nəqliyyat strategiyası rəsmi Budapeştin milli maraqları ilə üst-üstə düşür və Macarıstan logistika, ticarət, enerji tranziti və sənaye sahələrində əməkdaşlıq baxımından bu marşrutlardan faydalanmaq niyyətində qərarlıdır. Birgə Komissiyanın iclasında imzalanan protokol və Anlaşma Memorandumu hər iki tərəfin iqtisadi əməkdaşlıqda müasir baxışlarını əks etdirir.
Biznes-forum qarşılıqlı investisiya qoyuluşunu stimullaşdırır
Hökumətlərarası Birgə Komissiyanın XI iclası çərçivəsində dövlət və özəl sektor nümayəndələrinin iştirakı ilə Azərbaycan-Macarıstan biznes forumunun keçirilməsi isə əməkdaşlığın gələcək istiqamətlərini müəyyənləşdirmək baxımından yeni imkanlar açır. Qeyd edək ki, ötən dövrdə Bakı və Budapeştdə 20-yə yaxın biznes forum, işgüzar görüş və digər tədbirlər keçirilib ki, bu da Azərbaycan və Macarıstan şirkətləri arasında iqtisadi-investisiya təşəbbüskarlığını artırıb. Ölkələr arasında ticarət dövriyyəsi 2024-cü ildə 65 milyon dollara yaxın olsa da, tərəflər bunu qaneedici hesab etmir və yeni imkanları dəyərləndirmək niyyətindədir.
Ümumilikdə 90-dan artıq şirkət, o cümlədən Azərbaycandan 30 şirkətin iştirak etdiyi növbəti biznes-forumda ticarət, biznes və investisiya, energetika, əmək, məşğulluq və sosial müdafiə, elm və təhsil, səhiyyə, mədəniyyət, turizm, qida təhlükəsizliyi, şəhərsalma, su ehtiyatlarının idarə edilməsi və digər sahələrdə əməkdaşlığın gücləndirilməsi ilə bağlı faydalı müzakirələr aparılıb. AZPROMO-nun icraçı direktorunun müavini Tural Hacılı Azərbaycan, o cümlədən Qarabağ bölgəsinin investisiya imkanları ilə bağlı geniş məlumat verib, Macarıstan sahibkarlarını əlverişli investisiya mühiti ilə yaxından tanış olmağa və bu potensialdan faydalanmağa dəvət edib.
Forum çərçivəsində Azərbaycanın “Hieronica Limited” şirkəti ilə Macarıstanın İxracın Təşviqi Agentliyi (HEPA) arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb. Biznes-forumda iş adamları arasında görüşlər keçirilib, gələcək əməkdaşlığa dair müzakirələr aparılıb.
Ümumilikdə, həm Azərbaycan-Macarıstan Hökumətlərarası Birgə Komissiyası XI iclası çərçivəsində, həm də biznes-forumda əldə edilən razılaşmalar biznes ictimaiyyəti və investorlar üçün konkret layihələrdə praktiki fəaliyyəti təşviq etməklə, yeni istehsal, emal, ticarət və bazarlara çıxış baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Eyni zamanda, Macarıstan şirkətlərinin Azərbaycana investisiya qoymasını stimulaşdırır.
E.CƏFƏRLİ
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün ain.az saytını izləyin.
