Əliyev Mübariz

(Lirik poema)

Xalqımızın böyük milli şairi,bütün varlığıyla o taylı,bu taylı Azərbaycana bağlı olan

Xalq şairi Məmməd Araza ithaf olunur.

                    PROLOQ

Ey könül,istəyirəm bir yeni dastan yaradım,

Duyğumu nəzmə çəkim,söz ilə bostan yaradım.

Ustadlar ustadına səcdə qılım şamu-səhər,

Cümlədən ölkə qurum,kəlmədən ostan yaradım.

Sürüm ağ yerləri mən,saf toxumlar səpim ora,

Hər sözə ruh verərək hikməti xasdan yaradım.

Can verim hər çiçəyə,hər ağaca,hər kola mən,

Kağızlar üstə yeni güllü gülüstan yaradım.

Bülbülü-şeyda olum,nalə çəkim sola,sağa,

Fərəhi,şadlığı mən candakı yasdan yaradım.

Arazın aşiqini ehtirami-yad eləyim,

Özümü oxşadım mən Sədiyə Bustan yaradım.

Oxuyan duyğulu kəs söyləsin əhsən,Mübariz,

Alım öz qüdrətimi təb kimi dostan yaradım.

01.09.2014-cü il,saat 12-37.

Azərbaycan-dünyam mənim,

Zaman-zaman gerçəkləşən

Ağlasığmaz röyam mənim.

Başı göydə,ayaqları yerdə olan

Əzəmətli qayam mənim.

Tarixlərdən keçib gələn,

Öz yolunu seçib gələn-

Yenilməyən qayəm mənim.

Dünənimə ehtiramım,

Bu günümə sayəm mənim.

Dünya boyda surəm mənim,

Dünya boyda ayəm mənim.

Hörmət payım,izzət payım,

Hansın deyim,hansın sayım?-

Zamanların bulağından-

Atəşləri içib gələn.

Bu dünyaya sığışmayan 

Eşqi ümman dəryam mənim.

Heyrət payım,qeyrət payım,

Zaman-zaman qazandığım-

İbrət dərsim,haqqı-sayım.

Həm toy-düyün,həm də vayım.

Abır,ismət,həyam mənim,

Həm gerçək,həm röyam mənim.

Dumanlarda itən dağım,

Behişt evim,Cənnət bağım.

Hər vaxt dirim,hər vaxt sağım.

Qəlbi geniş,üzü ağım,

Könlümdəki eşq sursatım,

Qəlbimdəki eşq yarağım.

Yerim mənim,göyüm mənim,

Ayağımdan başımacan-

Olası hər şeyim mənim.

Tar-kamanım,neyim mənim.

Məni ayaq üstə tutan

Bir tükənməz heyim mənim.

Azərbaycan-könlümə yar,

Ürəyimin başı olan-

Gözlərimin yaşı olan,

Ömrün yazı,qışı olan-

Qızıl ölkə,altun diyar.

Bu dünyada sən olmasan

Hansı bir mərd,hansı insan-

Canı dura-dura sənin

Adidən də adi olan,

Bir daşına başın qoyar?

Qoysa belə içəridən,

Qəhri-qəzəb könlün oyar.

Öz canına qıyar amma,

İnanmıram sənə qıyar.

Bu dünyada sən olmasan,

Heç dünyadan gözüm doyar?

Yoxluğuma var olmağım,

Öz əlilə nöqtə qoyar.

Azərbaycan-ağrılı yurd,

İçəridən yedi səni-

Əsirlərlə parazit qurd.

(Başa çəkib acları sən,

Kim deyib ki,yedirt,qudurt?!)

Kim deyibsə səhv deyibdi,

Sayıqlığı bir an unut.

Yəqin sənə ali adı,

Qoymuş o vaxt dədəm Qorqud.

Çox bəlalar çəkib başın,

Qan ağlayıb dağın,daşın.

Çeşmələrin gözlərindən

Axıb gedən qanlı yaşın.

Qan köynəyin soyunmayıb,

Bu gün belə dağın,daşın.

Tarixdəki bəlli yaşın.

Baharlardan dəfələrlə,

Çox olubdu qarlı qışın.

Çox bəlalar çəkib başın:-

Minilliklər ötsə belə,

Səlnamələr bitsə belə,

Sinən üstə yaraların-

Qanlı yeri itsə belə,

Başdan-başa qızıl qandı.

Pal-paltarın,üstün-başın,

İçindəki qan yaddaşın-

Bənzərsiz bir qızıldandı.

Dərin zəkan,ağlın,huşun,

Bir də azad könül quşun-

Bənzərsiz bir qızıldandı.

Zaman-zaman əzilmisən,

Döyülmüsən,nazilmisən.

Tikə-tikə doğranmısan,

Qıyma-qıyma kəsilmisən.

Çoxalmısan,əksilmisən;-

Ədəd sayın artıb amma,

Nam sarıdan əksilmisən

Nam sarıdan kiçilmisən,

Yeyilmisən,içilmisən.

Bir yol kimi keçilmisən,

Bir zəmi tək biçilmisən.

Nə olca da yaşamısan,

Nəslimizi eralardan-

Üzü bəri daşımısan.

Yönü bura tuşlamısan,

Bu yoluna başlamısan.

Gətirmisən bu günlərə,

Sürgünlərdən sürgünlərə.

Şər əlilə qovulmuşuq,

Ovum-ovum ovulmuşuq-

Tükənmişık,sovulmuşuq.

Daş üstündə cücərmişik,

Yenə nəsil becərmişık.

Çoxalmışıq,biz artmışıq,

Özümüzü təkrar-təkrar,

Dönə-dönə yaratmışıq.

Bizi dalda qoyan vaxta,

Cəhdlər edib biz çatmışıq.

İsti döyüb canımızı,

Soyuq döyüb canımızı.

Yeyə-yeyə ürəklərdə,

Qızıl-qızıl qanımızı-

Böyümüşük,boy atmışıq.

Özümüzü dönə-dönə,

Sözümüzü dönə-dönə,-

Nəslimizi dönə-dönə,

Əslimizi dönə-dönə,

Bərpa edib yaratmışıq.

Azman,köklü ağac kimi

Qoca tarix göylərinə-

Biz qol-budaq çox atmışıq.

Azərbaycan-soyum mənim,

Şux qamətim,boyum mənim!

Yaxşı gündə toyum mənim,

Yaman gündə vayım mənim.

Qaradağım,Savalanım,

Sizsiz gərək havalanım!

Gecə-gündüz dəli olum,

Haqq-ədalət əli olum.

Orda mənsiz qul olanlar,

Ömrü qara pul olanlar;-

Ərdəbilim,Xoyum mənim,

Qəmlər ilə olmalıdır-

Bundan belə toyum mənim

Boğazımdan onlar yoxsa,

Necə keçir duz-çörəyim,

Necə keçir suyum mənim?

Bakım mənim,Şəkim mənim,

Zaman verən çəkim mənim.

Gəncəm mənim,Qubam mənim,

Pak,müqəddəs obam mənim.

Naxçıvanım,Bərdəm qalam,

Ürəyimdən Sizlərə də-

Dönə-dönə olsun salam!

İncidərəm,Batabatım,

Sizlərə də çatmalıdır-

Yüyən yeyən könül atım!

Çıraqqalam,Dərbənd qalam,

Görmürsünüz qarşınızda-

Əfv olunmaz günahkaram.

Ay Kür atam,Araz anam,

Gərəkdi alışam,yanam.

Səhvlərimin oduna mən,

Ləkə saldım adına mən.

A çay balam,çeşmə balam,

Sizi belə görməkdənsə-

Kaş ki,dönəm bir daş olam!

Xəzər sonam,Göy göl qızım,

Tale günüm,baxt ulduzum.

Arxa olun az səhv edim,

Kömək edin az uduzum.

Sürbəsindən ayrı düşən,  

Qərib durnam Borçalıdı.

Yaylaqları gülgün naxış,

Ormanları xonçalıdı.

Küsmə məndən ay Şamaxı,

Könül sənsiz çəkər ahı.

Mərənd bacım,Əhər bacım,

Hər biri bir şəhər bacım.

Urmiya bir taxtı-tacım,

Şuşa Kəbəm,Təbriz Hacım!

Qəlbim ocaq,sinəm sacım,

Sizlərə çox ehtiyacım.

Dağlar babam,düzlər nənəm,

Çöllər,düzlər qardaş-bacım.

Göyçəm mənim,Mehrim mənim,

Nəğməm mənim,şerim mənim.

Ağcabədim,Lənkəranım,
Şah damarda axan qanım.

Ağstafam,Beyləqanım,

Bir bədəndə qoşa canım.

Sizlərsiz bu həyata mən,

Özümü sağ necə sanım?

Mənim ətim,mənim qanım,

Bir bədəndə qoşa canım.

Durun bir az ayaq üstə,

Sağalmalı könül xəstə.

Qarabağım,qara baxtım,

Qana batmış qara taxtım.

Qarlı qışda keçir sizsiz,

Tale vaxtım,ömür vaxtım.

Əsirlikdə qalan ellər,

Sizə qıydı qanlı əllər.

Gözlərimdən alındınız,

Ayrılığın məhbəsinə,

Zaman-zaman salındınız.

Ömrüm-günüm nalan olub,

Gülləriniz talan olub.

Bu qədər ki,mən çəkirəm,

Dərd yanımda yalan olub.

Hara döndüm qan çilənən,

Kirli,paslı qara baxdım.

Hara ki,mən üz çevirdim,

 Ora getdi qara baxtım.

Sizə oğul olmadım yox,

Əməlimdə səhvlərim çox:-

Özüm gəldim Sizləri mən,

“Peşkəş”etdim it soyuna.

Söyləyən də olmadı heç,

Hələ bunun bax boyuna.

Utanmazın,ölməzin sən,

Mən ölçüdə,mən biçimdə-

Hoyuna bax,bir hoyuna.

Özü ilə oynadığı,

Oyuna bax,bir oyuna.

Qoca qartal Təbriz mənə,

Yalvarıram dönə-dönə.

Könül sənə yetmək üçün,

Ona özün təpəri ver.

Babalardan miras qalan,

Cəhlimi ver,ləpiri ver.

Girdən düşən süst dizimə,

Güc,qüvvədən həpiri ver.

Sözlərimin qüdrətinə,

Əlim yazan sətiri ver.

Ürəyimə sevgilərin,

Yaratdığı ətiri ver.

Xəyal mənim,duyum mənim,

Öz havam,öz suyum mənim,-

Amma mənə çatmayırsan.

Gəlsən belə mənə sarı,

Yarı yolda yorulursan-
Yarı yolda çatlayırsan.

Yəqin sən də mənim kimi,

Tutammırsan sarı simi.

Bu dərdləri çəkə-çəkə,

Qəm toxumu əkə-əkə-

Dəmi qəmə qatmayırsan.

Könlünü çum edə-edə,

Dadıb təhdid,dadıb hədə-

Gecə-gündüz yatmayırsan.

Bir sapanda qoyun məni,

Atın ora,atın ora,

Harda ellər düşüb dara.

Bəlkə dəstək ola biləm,

Odlu istək ola biləm,-

Orda mənsiz qalanlara,

Dərdə əsir olanlara.

Yaralara məlhəm gərək,

Nə edərik baxaq,görək.

Olam könül həmdəmi mən,

Siləm ordan hər qəmi mən.

Könül,bəlli dincəlməyir,

Gecə-gündüz yatmayırsan.

Çatlayırsan,partlayırsan,

Dərdi dərdin,qəmi qəmin,

Üstə gündə qatlayırsan.

Bir belə ki,daş atıblar,

Heç inanmaq olmur necə,

Gözünəcən batmamısan.

Dərd alıb,qəm satmamısan.

Əli salıb belə nəfə,

Lap yüz dəfə,lap min dəfə,-

İçində qəm çəkə-çəkə,

İçərindən çökə-çökə-

Başlamısan yaxşı kefə.

Dərd alıb qəm satmamısan,

Yeri göyə qatmamısan.

Belə getsə necə baxar,

Ər babalar üzümüzə?

Kim baxacaq,sən baxmasan,

Qan ağlayan ərzimizə?!

Nə çəkirəm Şuşa bilər,

Dərd əlilə ciliklənən-

O təmiz,saf şüşə bilər.

Ayrılığın siqlətini,

Dərdli bənövşə bilər.

Şirvan,Muğan,Mil də oyaq,

Könül çəkən naləm,ahım-

Ayda oyaq,ildə oyaq,

Durub,qalıb bil də oyaq.

Nalələrim dildə oyaq,

Yol gözləyir zildə oyaq.

İçimizi dağıtmamış,

Onları biz hara yayaq?..

Bəlkə dərdlə aramıza,
Araz boyda şırım açaq,-

Araz boyda çiban qoyaq?

Yara salaq,zədə salaq,

İşləri namərdə salaq?

Sən o üzdə,mən bu üzdə,

Belə boynu buruq qalaq.

Könül,axı,bu dərdləri

Daşımağın özü çətin.

Çəkən çəkib üstümüzdən,

 Öz nəzərin,öz diqqətin.

Nə vaxtdandı başında var,

Qara bulud həqiqətin.

Nə etsək dəçəkilməyir,

Tərəzinin gözlərini-

Qara-qara əllər əyir.

Neyləyək ki,bu dünyada,

Əməllərə qədərincə-

Düzlük tumu əkilməyir?!

Həqiqətin başı üstən,

Qara bulud çəkilməyir!

                 ***

Azərbaycan-ana vətən,

Övladların çətən-çətən.

Yer üzünə səpələnib,
Ağrıların təpələnib.

Gecə-gündüz qəlbim mənim,

Bu ağrıyla nəğmə ötən,
Bəlli deyil ölən,itən.

Ölənlərlə bir sırada

Az qalıb ki,dura bitən.

Evim mənim,odam mənim,

Özü boyda qadam mənim.

İçimdə sən,çölümdə sən,

Zənn etsəm də içimdəsən,-

Baxıb gördüm çölümdəsən.

Azda diri olsan belə,

Çoxda baxdım ölümdəsən.

Amma hara getsəm belə,-

Hansı yurda,hansı elə-

Canımdasan,könlümdəsən.

Necə deyim əlimdəsən?

Doğranmısan dilim-dilim,

Acıların qədərini-

Söylə,axı,hardan bilim?

Qəsd eləyir mənə ayım,

Qəsd eləyir mənə ilim.

Bəmlərimə arxa durur,

Ahımdarı könül zilim.

İtirirəm ağlı deyən,

Öz yerindən ilim-ilim.

Bir oğulam,ya nanəcib-

Bu kəsərsiz ağlım ilə

Söylə,bunu hardan bilim?

Kəsilsəm də tikə-tikə,

Doğransam da dilim-dilim...

Taleyimə qara günü

Qara-qara yazan əllər,

Biləyindən vurulmalı.

Ayrı cürə yox mümkünü,

Ağ günlərə çıxıb ellər-

Axar sular durulmalı.

Xəbislərə,dar gözlərə,

Haqq divanı qurulmalı.

Gecələri gündüzlərə

Qata-qata işləməli,

Ortalığa qoymalıdı-

Hər kəs doğru,saf əməli.

Nə bir könül usanmalı,

Nə elə can yorulmalı.

Bu tilsimlər əllərimlə,

Əbədilik qırılmalı...

             ***

Azərbaycan-odlu ölkəm,

Həm doğma,həm yadlı ölkəm.

Düşməni az,dostları çox,

Heç bir kəsdən qorxusu yox.

Həm könlü,həm gözləri tox,

Bir tarixə sığışmayan-

Şan-şöhrətli,adlı ölkəm.

Baldan şirin,dadlı ölkəm.

Üzərindən getsə kölgən-

Nə günlərə qalar,söylə,

Uzaq bölgən,yaxın bölgən?

Doğanağa yaxın gəlməz,

İnan onda ömür örkən.

Göy ümmanda ağ gəmisən,

Sən ümidin artığısan,

Şübhələrin bir kəmisən.

Dərdlər çəkən başın ilə

Gözlərimin,oy,nəmisən.

Biçılməmiş vağam zəmi,

Sarı sünbül bir zəmisən.

Sevincimin həmdəmisən,

Kədərimin həmdəmisən.

Bir gözümün öz sevinci,

Bir gözümün öz qəmisən.

Dözsən belə sınaqlara,

Dözsən belə qınaqlara,

Düşməmisən danlaqlara.

Gözlərindən yaş axmayıb,

Xəcalətdən alov saçan

Qızmar-qızmar yanaqlara.

Tuş gəlsən də hədə dolu,

Uzun-uzun barmaqlara-       

Zaman-zaman onları sən,

Çox vermisən dırmıqlara.

Azərbaycan-od dolu can,

Damarımdan axıb keçən-

Od nəfəsli bir həyacan.

Azərbaycan-ürəyimsən,

Havam,suyum,çörəyimsən.

Ağıl kimi gərəyimsən,

Hara getsəm,harda olsam!..

                     31.05.2014-cü il,saat 02-03

Azərbaycan-nur telli saz,

Mehlərində qeyri avaz.

Mənim könül tellərimə

Toxunmasa aram olmaz.

Coşub-daşan sellərinə,

Ağ ləpələr düzər almaz.

Bir qolu Kür,biri Araz,  

Ürəyində min-min muraz-

Zaman-zaman dolaşdıran,

Şan-şöhrətli yurdum mənim.

Göyü yaqut,yeri mərcan,

Lalə-lalə sinəsi qan.

Həm balaca,həm də azman,

Yekə-yekə,dızman-dızman.

Qaya-qaya,zirvə-zirvə

Yenilməz bir ordum mənim.

Səcdə yerim,inanc yerim,

Bir ulu Boz qurdum mənim.

Təpəsi qış,ayağı yaz,

Göylər dələn dağım mənim.

Altı qızıl,üstü qızıl,

Sərvətli torpağım mənim.

Bu dünyaya ətir saçan,

Təzə-tər zanbağım mənim.

Yeddi rəngdən dəmət tutan,

Rənglər şahı,-ağım mənim.

Tarlam,çölüm,bağım mənim.

Yaşadığım bu həyata,

Ömrə,günə bağım mənim.

Nurlu çil-çırağım mənim.

Qobustanı dünya yaşlı,

Qaya huşlu,daş yaddaşlı,-

Köksü üstü qavaldaşlı,

Şəlalədən gümüş saçlı-

Çeşmələrdən gözü yaşlı,

Göy gölləri,Ağ gölləri-

Quba qazlı,yaşılbaşlı,

Ulu diyar,qədim məkan.

Cana qüvvət,ruha təkan,-

Verən soylu bir məmləkət.

Sərvi boylu pir məmləkət.

Olsam özüm,ölsəm ruhum,

Dolaşan oylağım mənim,

Aranım,yaylağım mənim.

Bir ağacsan budağında,

Həm bahar,həm qış çağında-

Açılar çiçəyim mənim.

Açılar yarpağım mənim.

Dörd fəsilin hər birində,

Öz vaxtında,öz yerində-

Dəstə-dəstə qucağına,

Köç eləyib quşlar gələr.

Elə bil ki,geri dönər,

Öz yerinə huşlar gələr.

Ayaq qatlar bir dincələr.

Azərbaycan-ağıl payım,

Babalardan,nənələrdən-

Mənə qalan nağıl payım.

Sən olmasan dayanmazmı,

Axmağından ömür çayım?

Boynumdakı haqqı-sayım,

Soyuq qışım,isti  yayım.

Bir qəfildən vülkan kimi,

Yeri dəlib püskürürsən.

Yerə-göyə lərzə salar,

Ölçü bilməz hay-harayın.

Səni gəzsəm ürəyimi,

Öncə gərək mən arayım.

Ömür qoyum,can qoyum ki,

Bəlkə könül istəyində-

Bir işə də mən yarayım.

Azərbaycan-üfüqlərdə

Doğulan al günüm mənim.

Hara getsəm məndən qabaq,

Ora çatar ünüm mənim.

Olanda da,öləndə də,

Ürəyimi böləndə də,-

Səmtim mənim,yönüm mənim.

Razı olsan köksün altda

Ürək kimi döyünərdim.

Damara qan verməyimlə,

Cisminə qan verməyimlə,-

Zaman-zaman öyünərdim.

Nurlarını köynək kimi,

Əynimə mən geyinərdim.

Köksün altda gecə-gündüz,

Bir ürək tək döyünərdim.

Məni  səndən salsa uzaq,

Taleyimin qarasına

Ömrü boyu deyinərdim.

Sənə bağlı olmağımla

Uşaq kimi öyünərdim.

Eşqin ilə yanmağa mən,

Gecə-gündüz can atıram.

Ocağını qalamağa

Düz ürəyin başı üstə

Ocaq yeri yaradıram.

                    31.05.2014-cü il,saat 23-40.

Azərbaycan-səcdəgahım,
Kəbə evim,qibləgahım.

Taleyimə hökmü yazan,

Əvəzolmaz şahənşahım.

Ağlım əgər səhv eləsə,

Günah məni üstələsə,

Ömür mənə qəsd eləsə,

Ürəyimdən qalxan ahım.

Olsa belə çox günahım-

Qoymaz boynu buruq baxım.

Ay-ulduzlu zülmət gecəm,

Parlaq günlü al sabahım.

Ümid yerim,güman yerim,

Çətində də,asanda da-

Çox şeyləri uman yerim.

Başım üstdən yellər əsə

Nicat yerim,aman yerim.

Yollarımı qorxu kəsə,
Qəfil çökən duman yerim.

Zaman-zaman ürəyimə ,

Nigaranlıq daman yerim.

Başı qaldan qala düşən,

Nəhs illərin əllərilə

Dost-düşməndən dala düşən.

Ağrılarla,acılarla

Sabahlara yola düşən-

Dərdə əsir yaman yerim.

Özü boyda yeri mərcan,

Özü boyda göyü yaqut

Könlümə ruh,cismimə can,

Sonsuz dilək,sonsuz umud

Həm hayqırtı,həm də sükut,

Zamana bir görklü sübut-

Olan məkan,olan diyar.

Səni,axı,məndən artıq

Kimlər anlar,kimlər duyar?

Duya belə hüzurunda

Dizlərini yerə qoyar.

Dönə-dönə səcdə edər,

Heyrətlərin göz önündə

Bu dünyaya müjdə edər.

Azərbaycan-əzəli od

Sonu nurlu odlu məkan.

Yaşamağa,yaratmağa,
Zirvələrə can atmağa-

Həm bir xəyal,həm də imkan.

Özü boyda doğmaya gül,

Özü boyda yada tikan.

Taleləri yönləndirən

Qızıl açar,altun sükan.

Azərbaycan-görüş yeri,

Diləklərin gümüş yeri.

Milyon-milyon arzuların

Ürəklərə hopmuş yeri.

Saf suların öpüş yeri,

Ürəklərin gülüş yeri.

Dünyamızın doğan gündən

Bir parca tək qopmuş yeri.

                     ***

Azərbaycan-ömür yolu,

Hər budağı,hər bir qolu-

Gül-çiçəklə,zərlə dolu

.

Çeşid-çeşid barla dolu,

Löyün-löyün varla dolu.

Özü cavan,yaşı  ulu

Hər ağacı,hər bir kolu-

İsmətlərdən üzü sulu.

Hahaqlara tuşlanan ox,

Amma-amma haqqın qulu.

Yağı düşmən qəhrindən qorx,

Cızığından,gəl,çıxma çox.

Lazım gəlsə oddan belə,

Seldən belə çox qorxulu.

Təkcə sanma gül qoxulu,

Ya da dərin bir yuxulu.

Qəfil fontan vurar qəhri,

Yarılar könlünün zəhri.

Ürəyin öz saplağından

Bir qəfildən sınıb düşər.

Qəzəbini ox eliyər,

Köksünü yüz yerdən deşər.

Haqqın sadiq bir quludu,

Uludan da çox uludu.

Sanma yatıb yuxuludu,

Söylədim,ha,həddini bil,

Bir də deyim qorxuludu.

                  ***

Azərbaycan-sınaqlara

Zaman-zaman sinə gərən

Ər oğullar vətənidir.

Döyüşlərdə son silahı

Qana batan kəfənidir.

Tarixlərin boz üzünə

Əsirlərlə üz göstərən

Babaların yurd yeridir.

Azad yerlər göyləridir,

Azad göylər yerləridir.

Boğulsa da al qanına,

Özü sözün deyə bilmiş-

Öz vaxtında zamanina.

Cəfa basıb öz canına

Öz haqqını qazanmış o.

Vaxtı çatıb etiraf et:-

Öz taleyin yazanmış o.

Tarix yaşlı ozanmış o!

Azərbaycan-qınaqlara

Önəm verən ulu diyar,

Böyüklüyün,ucalığın

Əməlilə qurub dağın-

Ancaq uca olan diyar.

Vaxta xoca olan diyar.

Ancaq uca olan diyar!

Azəbaycan-qan ağızlı

Qılınclara ovxar verən

Bir yeyilməz bülov daşı.

Tarixlərin görklə dolu

Huş saxlancı,qan yaddaşı.

Yandım deyən ana yerə

Nicat verən yaz yağışı.

Güllü yazı,qarlı qışı,

Nəzmə çəkər hər bir yaşı.

Azərbaycan-sivri uclu

Nizələrin ata yurdu.

Başı qarlı zirvələri

Qüdrətdən müzəffər ordu.

Qıra bilər kim qudura,

Gözlərindən doğan qurdu.

Qoca tarix yaddaşına

Tomrisləri,Babəkləri-

Azmı ilmə,naxış vurdu?

Cavanşiri zaman yordu.

Xətaisi körpə-körpə

Bir möhtəşəm ölkə qurdu.

Balı gəldi,başsız getdi,

Kim hayıxdı,kim qudurdu.

Getdi nakəs üzərinə

Qəzəblərim ordu-ordu.

Hiddətlərim ordu-ordu!

                     02.06.2014-cü il,saat 20-47.

Azərbaycan-ulu yurdum,

Bir qələmim,bir də süngüm-

Bir ürəyim,bir də özüm,

Keşiyində oyaq durdum.

Zaman-zaman ürəyimdə

Sevginə bir yuva qurdum.

Eşq evimə sözlər ilə

Bəzək çəkdim,naxış vurdum.

Yorulsam da dayanmadım,

Məhəbbətdən doyammadım.

Lap canımdan olsam belə,

Dönə-dönə coşqun selə-

Nə usandım,nə də durdum.

Pərvaz edib könlümü mən,

Gecə-gündüz göylərinə-

Dönə-dönə çox uçurdum.

Azərbaycan-ata yurdum,

Ürəyimdən hara getsəm

Səni sordum,səni sordum.

Ayrılığın bağlarını

Sevgilərlə belə qırdım.

Həm özümü,həm qəlbimi

Sora-sora gündə yordum.

                         02.06.2014-cü il,saat 22-08.

Azərbaycan-nəsibi qan,

Zaman-zaman şaqqalanan

Səlnamələr cünglərində

Dünya boyda adı qalan,

Ağızlarda dadı qalan.

Ləziz loxma,yağlı tikə,

Başı üstə çox fəlakət,

Baçı üstə çox təhlükə

Cövlan edən soylu məkan.

Uca-uca zirvələrdən

Şax qamətli,boylu məkan.

Əsirlərin yaddaşında

Nalə,fəryad,ahı qalan,

Gözü ağlar,könlü nalan.

Şər əliylə qıymalanan,

Şər əlilə parçalanan-

Qan-qadalı ulu torpaq.

Hər əlcəsi bir ləl olan,

Altı  yatır,üstü sərvət,

Bərəkətlə dolu torpaq.

Məşəqqəti yığın-yığın,

Möhnətləri qalaq-qalaq.

Qızıl tarix vadisində

Cağlayan bir büllur bulaq.

Döyüşlərdən canı yorğun,

Bir az aşkar,bir az oğrun.

Qədəri boş,nəsibi kəm,

Tarixdə bir yaşıl zolaq.

Baxtı pozuq,eşqi həşəm,

Qisməti qıt,qaratalax.

Budaq-budaq,yarpaq-yarpaq

Qana batan ərlər yurdu.

Hər qayası qala,səngər,

Hər zirvəsi qalib ordu.

Yerişində ağır ləngər,

Duruşunda şux əzəmət.

Hər işinə qeyrəti  şərt,

Hər işinə namusu şərt.

Almazdan bərk,poladdan sərt,

Öz baxtından bir özü pərt.

Hər ayına bir dərdi-sər,

Hər gününə bir fəlakət

Yaşadılan bir məmləkət.

Hər çınqılı,hər bir daşı

Tarixinin bir yaddaşı.

Hər oğulu bir Boz  qurdu,

Bir yenilməz güclü ordu.

Adlı vətən,sanlı vətən,

Düz ilqarlı,şanlı vətən.

Ayaqları yerlərə tən,

Uca başı göylərə tən.

Ölümlərə bac verməyən

Yarandığı gündən bəri

Bir kisəyə baş əyməyən

Düz ilqarlı ana vətən.

Tale mənə dağ bassa da

Baxt əlilə lap assa da,

Haqqım çatmaz öləm,itəm.

Yaranmışam göyərəm mən,

Yaranmışam yaxşı bitəm.

Yaranmışam qoynunu mən

Cənnətmisal gülşən edəm.

Dönüb şeyda bülbülə mən,

Gecə-gündüz orda ötəm.

Hansı gülü quruya,bax,

Hansı seli quruya,bax-

Məcbur olam gülə dönəm,

Məcbur olam selə dönəm.

Yerinə mən özüm bitəm,

Yerinə mən axam,gedəm.

Azərbaycan-mənim qitəm,

Bu dünyaya soykökümdən-

Əvəzolmaz bir abidəm.

Azərbaycan-tər gül  üstə,

Sübh şehinin saldığı mət.

Azərbaycan- şəfəqlərdən

Bağlanılan yaşıl dəmət.

İşıq payı,ziya payı,

Nənələrin,babaların-

Abır,ismət,həya payı.

Azərbaycan-ana göydə,

İldırımın yerə,göyə-

Lərzə salan od nəfəsi

Qartalların qıyya səsi.

Rəşadətin ürəklərdə

Yaratdığı cəzb qüvvəsə.

Sal qayadan özün atan,

Yıxılanda göydən tutan-

Havaya bir təlaş qatan,

Dəli-dolu şəlalənin

 Dərələrə sığışmayan

Coşub-daşan zənguləsi.

Cabbar əmi,Zülfü əmi,

Muğamatın ümmanında

Limana yan alan gəmi.

Azərbaycan-Yzeyir bəy

Rübabında şahə qalxan,

Əzəmətli  uvertura

Bu dünyaya Nəsimini

Bəxş etdi ki,şöhrətini

Zamanlara o çatdıra.

Azərbaycan-zirvəli dağ,

Dünən də sağ,bu gün də sağ.

Gümanlıyam sabaha da

Belə çıxar üzləri ağ.

Nizamisi,Füzulisi

Söz sərdarı,hikmət şahı,

Sabirləri,Səmədləri

El arxası,el pənahı.

Soyu atəş,əcdadı od,

Nə sevinclər ruhuna yad,

Nə kədərlər könlünə yad.

Bir an ondan ayrı düşə

Könül kişnər,edər fəryad.

Azərbaycan-alov saçan,

Yerin adı,yurdun adı.

Yana-yana atəşlərə,

Alovlardan alıb dadı.

Alov dadır hər naləsi,

Atəş dadır hər fəryadı.

Azərbaycan-atəşlərin

Cəm olduğu bir dəryadı.

Dalğası od,ləpəsi od,

Dəli yellər göy sulardan

Yaratdığı təpəsi od.

Alışdığı gur odlardan

Zaman-zaman qazanıbdı,-

Nəsilləri,soyları ad.

                   ***

Azərbaycan-zaman-zaman,

Qana batan bir tarixdən –

Keçib gələn odlu diyar.

Babəkləri,Tomrisləri

Haqqa ölçü,düzə əyar.

Zamanı da öz əzminə,

Cürətinə heyran qoyar.

Haqlıları başa çəkər,

Haqsızların gözün oyar.

Gecə-gündüz yanmağından,

Nə usanar,nə də doyar.

Özün haqqa,ədalətə,

Yorulmaz bir elçi sayar.

Azadlığı ziya kimi

Əməlinin göylərindən-

Yerə yayar,göyə yayar.

Haqqa olan xidmətləri,

Özünə bir amal sayar.

Yaşadığı dünyanı da

Öz eşqinə heyran qoyar.

Əqidəsi,məsləki düz,

Qızıl təki,mis təkidüz.

Gecəsi düz,gündüzü düz,
Saflığa üz,paklığa üz-

Qədim ölkə,ulu bir yurd.

Müqəddəslər müqəddəsi,

Zərdüşt baba,Dədə Qorqud.

Azərbaycan odlu ilham,

Varlığında bir ehtişam.

Ağılda dad,xəyalda tam,
Hikmət ilə dolu bir cam.

Azərbaycan-mənim atam,

Azərbaycan-mənim anam!

Könül, şair yaranmışam,

Hər oduna özüm yanam!

Hər külünə bələnəm mən,

Zamanların ələyində-

Yaxşı-yaxşı ələnəm mən.

Kimliyimlə bəlli olam,

 Çox müşkülün həlli olam.

Həm yaxşısı,həm də pisi,

Həm alovu,həm də hisi,

Həm  soyuğu,həm istisi.

Həm odu mən,həm tüstüsü-

İlə eyni elli olam.

Aça bilib əli,qolu,

Bir duyulam,bilinəm mən.

Düz olmasa məslək yolum,

Öz ömrümdən silinəm mən.

Azərbaycan odlu nüvə,

Azərbaycan ürəyimdə-

 Basılmayan böyük qüvvə!

Məslək eşqim,həyat andım!

Hər bir şeydən öncəsi mən,

Bu məhəbbətdən yarandım!

                       06.06.2014-cü il,saat 12-55.

Azərbaycan-yanar bir dağ,

Od-alovdan salınan bağ.

Atəş çeşmə,alov bulaq,

Od sərvəti qalaq-qalaq:-

Barı alov,bəhrəsi od,

Yerində dad,göyündə dad.

Saxlayan bir odlu məkan,

Ağzınacan odla dolu-

Qafqazlarda qızıl dükan.

Sinəsində uyuyubdu,

Nəhəng-nəhəng,azman-azman-

Min illərdən üzü bəri,

Püskürməyə hazırlaşan-

Od nəfəsli dəli vülkan.

Atəş dilli,bəli,vülkan!

Ürəyində qan yerinə,

Odlar axan,közlər axan,

Günəş soylu,odlu torpaq.

Nəhəg dünya ağacında,

Yamyaşıl bir odlu yarpaq!

Oda bülənd,nura bülənd,

Bu diyarda hər künc-bucaq.

Qoynunda qor qucaq-qucaq,

Qoynunda nur qucaq-qucaq.

İstəyim bu,diləyim bu,

Söndürməsin onu zaman.

Yanmağında nəfəsini

Dərməsin o heç bircə an.

Sarsıtmasın,qorxutmasın,

Gedən zaman,gələn zaman.

Çarəsizə nicat yeri,

İllacsıza ümid,güman.

Azərbaycan-bəhrə yolu,

Bar-bərəkət sağı-solu.

Min bir dərdə dərman olan,

Hər ağacı,hər bir kolu.

Özünə baxt yolu seçən,

Damarından qan yerinə-

Alov axan,odlar keçən.

Bir kimsəni bir addım da,

Bəhsdə önə buraxmayan,

Dəli-dolu sellər kimi,

Qoluna çox güc saxlayan.

Hamıdan çox özün ötən,

Hamıdan çox özün keçən.

Gecə-gündüz nurlar içən-

Başdan-başa ecaz dolu,

Sehirli bir odlu torpaq.

Löyün-löyün odlar ilə,

Hər açılan al səhəri-

Qarşılayar gündən qabaq.

Şəfəqləri tabaq-tabaq,

Bu dünyaya paylayan yer.

Həm bir gerçək,həm əfsanə,

Həm də elə başdan-başa-

Bir müəmma,bir gizli sirr.

Həm adi yer,həm də ki,dürr.

Azərbaycan-haqqın əli,

Ürək ilə sığal çəkən-

Əsrarəngiz bir məmləkət.

Möcüzələr möcüzəsi,

Şah möcüzə üstündə mət.

Gücüm catan,vallah,budu.

Gün gələr ki,qalanların

Söz rübabım eləyər mət.

Könül onda indikindən,

Yaxşı-yaxşı ötər əlbət!

Azərbaycan-odlu torpaq,

Kainatın ağacında

Odla dolu yaşıl yarpaq!

                     11.06.2014-cü il,saat 17-46.

Azərbaycan-odlu kürə,

Yaranışdan şöhrət göyə-

Yaranışdan şərəf yerə.

Olanları duya-duya,

Olanları görə-görə-

Əlimdəki qələm istər,

Ona sözdən çələng hörə.

Arxalanıb tuti dilə,

Cəhd eləyib ilmə-ilmə,

Çeşni-çeşni,naxış-naxış-

Atəş dolu sözlər ilə,-

Nəğmələrə hörə-hörə,

Sətirlərə nəqş eləyə.

Tutub təbin biləyindən,

Yaddaşının ələyindən 

Odla dolu söz ələyə.

Ortaya bir qoya törə,

Ürəklərə mərə-mərə-

Duyğu dolu od bələyə.

Sevincini göyə yaya,

Sevincini yerə yaya.

Hər şeyini yaya-yaya,

Bəzək ola bu dünyaya.

Hər gələn gün doya-doya,

Doğrulara doğru qata,

Sorğulara sorğu qata.

Ağrılara aırı qata,

Sarğılara sarğı qata.

Duyğulara duyğu qata,

Uyğulara uyğu qata.

Ənginlərə çata-çata,

Arxa ola bu həyata.

Təb köhlənin yalmanına,

Hər gələn gün yata-yata.

Qızıl-qızıl nəğmə edə

Xəyalların qanadında

Uzaq-uzaq ulduzların

 Yanlarına gedə,çata.

Yetişə vaxt,çata vədə,

Kəhkəşana qonaq gedə.

Ocağından odlar yaya,

Boynundakı haqqı-saya.

Dönə ilə,dönə aya,

Od mənbəli,qor mənbəli-

Çevrilə bir atəş çaya.

Odlar ilə körpü sala,

Bir-birindən görklü aya.

Ağıl açan qapı ola,

Sirlə dolu bu dünyaya.

Mənaları duya-duya,

Hikmətləri dada-dada.

Məhəbbətdən heykəl qoya,

Öz-özünə bu dünyada!

Yaratdığı hər cümlədən,

Bu dünyadan ömür doya.

Zərlə dolu hər kəlmədən,

Ağla,husa işıq yaya.

Bu dünyada özü boyda,

Dönə bənzərsiz dünyaya!

                        12.06.2014-cü il,saat 13-47.

Azərbaycan-ömür yazı,

Qızıl baxta haqdan yazı.

Misri üstə köklənilən

Ürəklərin telli sazı.

Nərmənazik gözəllərin,

Min işvəsi,min də nazı.

Bir qanadı dəli Kürü,

Bir qanadı xan Arazı.

Dəmin çoxu,qəmin azı.

Könlüm,söylə heç olarmı,

Bu baxt Ilə,de,narazı?

Könlüm-gözüm səndən razı.

Ağ gölləri,Göy gölləri,

Tuta bilmir yaşılbaşı-

Tuta bilmir quba qazı.

Hər birinin öz nəğməsi,

Hər birinin öz avazı.

Cənnət görər hara baxsa,

Bura gələn azı-azı.

Heyrət kəsər qabağını,

Yeridikcə addimbaşı.

Bir əfsundu dağın,daşın,

Bəlli olmaz bir kimsəyə-

Tarixlərdən qədim yaşın.

Zaman-zaman çox qadalar,

Çox bəlalar çəkib başın.

 Çeşmələrin gözlərindən

Axıb gedən qanlı yaşın.

Yazlarından dönə-dönə,

Çoxlu olub qarlı qışın.

Zamanların ağır xışı-

Köksünü şum eləyibdi,

Hara getsən addımbaşı.

Qarq-qara daşlarını

Vaxt üstünə ələyibdi.

Vücudunu qızıl-qızıl

Qanlarına bələyibdi.

Öləndə də,qalanda da

İnildəyən dodaqları

Bir azadlıq diləyibdi.

                  ***

Azərbaycan-atəşlərlə,

Mayalanan odlu torpaq.

 Alışaraq,odlanaraq-

Yana-yana bir gün özü,

Qan qırmızı üfüqlərdə-

Doğulan al gün olacaq.

Azərbaycan-zaman-zaman,

Buludların döşlərindən-

Odlar əmən,atəş əmən

Orman-orman,çəmən-çəmən-

Tutuşaraq,alışaraq,

Gövdə-gövdə,budaq-budaq,

Çiçək-çiçək,yarpaq-yarpaq-

Qor toxumdan od göyərdən,

Gecə-gündüz yanar ocaq.

Atəşləri qucaq-qucaq,

Alovları qucaq-qucaq.

Qeyri bir yurd,qeyri torpaq.

Zamanlarin başı üstən

Əzəmətlə asılaraq

Zindanlara çəkiclərlə-

Öz adını yaza-yaza,

Od parçası,qor seli tək,

Dönə-dönə bir ulduza-

Bu dünyaya səda salan,

Dostlarını yada salan-

Düşməninin ürəyinə,

Ağrı salan,qada salan-

Atəş yurdu,od diyarı.

Yaxınların dost diyarı,

Uzaqların yad diyarı.

Qor ölçüsü,od əyarı.

Şöhrətində nam bir yarı,

Bütün aləm tam bir yarı.

Bəxtiyarlar bəxtiyarı,

Öz əlində ixtiyarı.

Öz yerində ləyaqəti,

Öz yerində abrı,arı.

Gecə səpər,gündüz səpər,

Od sinəsi üzlərinə-

Zər payını buludları.

Təlatümlər saxlancıdı,

Dərin dibli sükutları.

Sükutunda dəli tufan,

Tufanında sükutu var.

Belə ola bilməyinə,

Şərəf dolu əllərində-

Dəlili var,sübutu var.

İstəyəndə dəli-dolu,

İstəyəndə həlim olar.

Yaxşılıqdan yaxşılığa.

Körpü tikər,yollar salar.

Qürubuna ensə belə,

Şəfəqlərlə axşam-səhər

Ata göyə,ana yerə-

Layla çalar,layla çalar.

Azərbaycan-atəşlərin,

Zühr etdiyi ulu məkan.

Azərbaycan-alov adlı,

Atəş adlı damarda qan.

                     15.07.2014-cü il,saat 13-34.

Azərbaycan-yerdə əli, 

Azərbaycan-göydə əli.

Bu dünyanın özü boyda,

Saf gövhəri,təmiz ləli.

Azərbaycan-eşq məşəli,

Nə cür ona vurulmayım.

Olmayım bəs eşqdən dəli?

Qızıl güllü,bənövşəli,

Bomboz çöllü,göy meşəli.

Torpaqları naxış-naxış,

Səmaları göy şüşəli.

Pak məkanlı,saf guşəli,

Qızıl-qızıl keçmişləri-

Sabahlardan sabahlara

Zaman-zaman şərəf ilə-

Daşıyan od adlı diyar.

Heç bir yerə bənzəməyən

Əvəzolmaz odlu diyar.

Dadlı məkan,dadlı diyar-

Axı,səni mənim kimi,

Kimlər anlar,kimlər duyar?

Bu çalışqan kobud əllər,

Öz alnımdan zaman-zaman-

Tökə-tökə qanlı sellər,

Sənə isti ocaq qurar.

Bu cismim də dağlar kimi

Arxasında möhkəm durar.

Sənə isti yuva qurar,

Arxasinda ürək durar.

Bu istəklə ürəyimin

İçərisin sevgi oyar.

Bu işlərə başdan-başa

Yaşanan bir ömür qoyar.

Alıb səni öz yerindən –

Qeyri yerə demərəm yox.

Ürəyimin düz başına

Dönə-dönə öpüb qoyar.

Bəlkə könül onda məni,

Bu vətənə,bu diyara

Az da olsa oğul sayar.

Sevincini yerə yayar,

Sevincini göyə yayar.

Bir daşına qıymaz əlim,

Lazım gəlsə canıma da-

Ömrümə də hər dəm qıyar.

Nədən belə doysa könül,

Aylar ötə,illər ötə-

İnanmıram səndən doyar.

Sənə olan sevgiləri

Dayanmadan dillər ötə

Bəlkə onda istəyimə,

Ola ölçü,ola əyar.

Azərbaycan-canımda can,

Azərbaycan-özü boyda-

Gövhəri-zər,ləli-mərcan.

Azərbaycan-damarımdan

Axıb keçən qırmızı qan.

Azərbaycan-taleyimə

Azadlığın günəşini

Öz bətnindən doğuran dan.

Dəli könül,nə durmusan?

At özünü bu atəşə,

Lap təpədən dırnağacan-

Oda bələn,atəşə yan.

Çevril alov,od sütuna,

Bənzə daği-Bisütuna.

Ayaq üstə belə dayan.

Yana-yana qürub elə,

Dan yerinin qucağında-

Yana-yana yenə oyan.

Taleyimin gözləri tək

Bir mənə bax,mənə boylan.

Şehlə zərə bələnsin, qoy- 

Dağın,düzün,çölün,yaylan.

Arzu kimi,dilək kimi,

Könüllərə yenə paylan!..

                      27.07.2014-cü il,saat 15-21.

Azərbaycan-bir gövhər,

Azərbaycan bir inci.

Könlümdəki baş yerdə,

Şanlı adı birinci.

Nanlı adı birinci.

Bir nemətdi hər daddan,

Ləziz dadı birinci.

Dünya dağın döşündə
Min bir dərdin dərmanı:-

Təbiətin balası,-

Kəklikotu,zirinci.

Cürət etməz onunla,

Bəhsə girə bir inci.

Burdakı hər göy zümrüd,

Burdakı hər yer inci.

Azərbaycan-muğamın,

Şah pərdədə sarənci.

Başdan-başa bu diyar,

Bir ləl,mərcan,dürr,inci.

Yolunda can qoyam mən,

Alın tərim bir inci.

Hara gedə xəyalım,

Qoynunda alar dinci.

Bədbəxt gündə könlümün,

Hüdudsuz qəm-kədəri,

Üfüq boyda sevinci.

Mən bunları duyunca,

Mən bunları görüncə.

Təlaşlarım yox olur,

Ruhum qalır sərincə.

Könül göyə qaldırır,

Şux başın qədərincə.

Azərbaycan-ruhuma,

Qüdrət verən bir diyar.

Azərbaycan-təbimə,

Dəqiq ölçü,düz əyar.

Azərbaycan-yuxuma,

Nə zaman ki,göz yumam-

İşıq səpər,nur yayar.

Alışmasam eşqinə,

Sevgi dolu qəlbimi

Min dəfədən qınayar.

Qoynundan uzaqlarda,

Xəyallarım çırpınar.

Ürəyimsə çat verib,

Min yerindən qanayar.

Həqiqəti özünə,

Əzəli bir haqq sayar.

Ürəyim belə anlar,

Ürəyim belə duyar.

Müqəddəs  sahillərin,

Üfüqlərin bağrında

Bir əbədi nur yuyar.

Məhəbbətim qoynunda,

Baş qoyub orda uyar.

Azərbaycan-könlümə,

Sevgilərin əlilə-

Özündən heykəl qoyar.

Onu sevməkdən könül,

Nə yorular,nə doyar.

Ondan uzaq düşməyim,

İçərimi dərd ilə-

Azı yüz yerdən oyar.

Qayğısın eşq yaramın,

Üstünə məlhəm qoyar.

Azərbaycanğa,

Azərbaycan-düzlüyə

Əbədi bağlı diyar!

Azərbaycan-şərəfə,

Ən azından min dəfə-

Ürəyimdə yaşayan,

Bənzərsiz mütləq meyar!..

                         11.08.2014-cü il,saat 19-18.

Azərbaycan-nurların,

Ana yerə düzümü.

Haqlı edib dünyaya ,

Aça biləm gözümü.

Odur edən ellərin

Yanında ağ üzümü.

Odur qoyan qəlbimə

Həm çətin,həm asanda-

Hər vaxtda,hər zamanda,

Mənə qismət yazanda-

Dəyanəti,dözümü.

Odur cana gətirən,

Ocağımı,közümü.

Xəyalım ondan alır

Hər sınağa dözməyə

Bir tükənməz əzimi.

Mətanəti,cürəti,

İntəhasız qüdrəti.

Azərbaycan-könlümün,

Dedim,axı,dözümü.

Onda tapa bilirəm,

Hər zaman öz-özümü.

Azərbaycan-mütləq haqq,

Ədalətin açımı,

Həqiqətin çözümü.

Ağız açam o deyər,

Ən dəyərli sözümü.

Ağlım kəsən zamandan,

Bir ona qurban dedim-

Ay Mübariz,sözümü.

Ləl torpağı qoruyar,

Qoynundakı izimi.

Qüvvət ilə doldurar,

Yeriyəndə dizimi.

Danışanda özümü,

Kiriyəndə çözümü.

Bala tutur kəlməmi,

Qəndə tutur sözümü.

Azərbaycan dünyanın,

Zirvəli bir dağımı,-

Cənnət,Behişt bağımı?

Məhəbbətlər çeşməsi,

Sevgilər bulağımı?

Quba qazlı gölümü,

Ceyran dolu çölümü?

Yeri,göyü tərpədən,

Haylı,küylü selimi?

Həqiqətin dayağı,

Haqqın vuran əlimi?

Tər laləli düzümü,

Gülüstanın özümü?

Bir başqadı sahmanı,

Bir başqadı düzümü.

Budaqları sındırır,

Bağlarda meynələrin-

Qızıl salxım üzümü.

Durna gözlü bulaqlar,

Ala gözdən süzgümü?

Göy şüşəli gölləri

Ulu göyə güzgümü?

Abşeronu yer üstə

Kəhkəşanlar topası.

Özü boyda torpağın,

Ağ şanısı,üzümü.

Sıralı zirvələri,

Qüdrət qoyan düzgümü?

Ondan bir an ayrılam-

Ona can atan könül,

Olar həsrət yükündən,

Ağır illər üzgünü.

Qucağına ana tək,

Gecə-gündüz basdığı-

Öz ayı,öz günümü?

Sətirlərə düzdüyüm,

İşıq dadan,nur dadan,

Ruhu candan oynadan-

Konül, anla bir daha,

Ana yurdun söz günü.

Atəş ilə,nur ilə,

Kağızların üstündə-

 Qoyubdular hörgünü.

Hər biri ona kəsmət,

Hər biri ona bağlı.

Bu səbəbdən az qala,

Yerindən alır ağlı.

               13.08.2014-cü il,saat 13-27.

Azərbaycan-ruhumun,

Bir əzəli qüdrəti.

O qoyub zaman-zaman,

Ürəyimə cürəti.

Xəyalıma sürəti.

Dizlərimə taqəti,

Eşqimə sədaqəti.

Döyünən ürəyimi,

O anam verib mənə.

Əhdimi,diləyimi,

Ağbirçəkli,nurani-

Osonam verib mənə.

Bu dünyaya sığmayan

O dünyam verib mənə.

Həqiqəti,gerçəyi,

Sahilsiz ümman olan-

O röyam verib mənə.

Abrım,arım,ismətim,

O həyam verib mənə.

Həm dünən,həm bu günə,

Həm də sabaha olan-

O sayəm verib mənə.

Həyat adlı o surəm,

O ayəm verib mənə.

O müqəddəs məqsədim,

O qayəm verib mənə.

Əməlim hara getsəm,

Ağ eləsin üzümü.

Ruhumda var eləyib,

Dönə-dönə dözümü.

Bir daha dərk eləyim,

Mən yenidən özümü

Öz əlimlə sınağa

Çəkə bir öz-özümü.

Xəyalımda yandırıb,

Hikmətlərin közünü.

Yaxşı-yaxşı tanıyım,

Zamanda hər üzümü.

Sıralansın könlümə,

Yaxşılıqlar düzümü.

Bir də,bir də dərk edim,

Bu həyatda özümü.

Həm asan,həm çətində

İradəmlə ortaya-

Qoya bilim dözümü.

Ziyalardan hər yana,

Sala bilim izimi.

Şəfəqlərlə bəzəyim

Ulu ana ellərin

Hər çölünü,düzünü.

Özümə heyran qoyum,

Görənlərin yüzünü.

Nurlar ilə doldurub

Ağlın görən gözünü-

Bir ona güvənib mən,

Aramışam,tapmışam-

Hər müşkülə çözümü.

Adlamışam,keçmişəm,

Yolların ən düzünü.

Düz yol ilə gedirəm,

Həm onun,həm eşqimin-

Bu dünyanın yanında

Üzünü ağ edirəm.

Azərbaycan-qayada,

Açan təzə,tər lalə.

Tarixin zirvəsindən,

Tökülən gur şəlalə.

Qızıl hökümlər verən-

Şəksiz odur həyatda

Ağla,huşa,xəyala.

Azərbaycan-həm günəş,

Həm də gündən batanda-

Göydə qalan bir halə.

Könlümdə hədsiz sevinc,

Qəlbimdə sonsuz nalə.

Dilimdə sonsuz nalə.

Azərbaycan-xoş gündə,

Bir-birindən nəhs gündə,-

Yaxşı gündə,pis gündə,

Car olan gur şəlalə.

Ruhumda nərgiz-nərgiz,

Könlümdə lalə-lalə-

Çata-çata kamala

Zaman-zaman yaşayan,

Əzəli,əbədi yer.

Özü boyda müəmma,

Özü boyda səhih sirr.

Azərbaycan –müqəddəs

Bir səcdəgah,ocaq,pir.

Azərbaycan-qurtuluş,

Azadlıq,istiqlal,hürr.

Nə elə çox,nə də az,-

Tam elə özü boyda

Bir saf gövhər,təmiz dürr.

Könül,götür qələmi,

Bu eşqi yaza-yaza-

Ömrünü qat bu yaza.

Azərbaycan deyəndə,

Bu kəlmənin önündə-

Ömrünün hər günündə,

Butün varlığınla sən

Dur,ayağın üstə dur.

Ürəyində sevgidən

Bir basılmaz zirvə qur.

Azərbaycan-üfüqdə,

Tər açılan bənövşə.

Doğulub salam verə-

Hər açılan sabahda,

Sökülən dan yerindən

Boylanan al günəşə.

Qarışdıra atəşin,

O tükənməz atəşə...

                 19.01.2014-cü il,saat 18-39.

Azərbaycan-titan ölkə,

Zamanlaarın qarşısında,

Başını dik tutan ölkə.

Gündoöandan günbatana.

Həm övlad,həm ata,ana.

Bir yaraşıq bu cahana.

Həm özgəyə,həm də mana;-

Mahal-mahal,bölgə-bölgə,

Zamanda çox salıb kölgə.

Səma-səma,torpaq-torpaq,

Meşə-meşə,ağac-ağac

Gövdə-gövdə,budaq-budaq

Çiçək-çiçək,yarpaq-yarpaq

Altun işıq,yaşıl kölgə.

Yaşa arxa,ömrə dayaq,

Cismə kömək,ruha bəlgə.

Haqqım var ki,güman edim,

Yaranışın “Kun!” hökmünü

Burda verib Rəbbim bəlkə!

Əminliyə təslim olub,

Ta ovaxtdan bu günədək-

Qorxu,təlaş,xof,təhlükə.

Doğransa da dilim-dilim,

Kəsilsə də tikə-tikə-

Ər babalar saymayıblar,

Dürr nənələr saymayıblar,

Qorxuları burda tükə.

Salmayıblar xəyalları

 Şübhə deyən ağır yükə.

İnam olub bayraqları,

Güman olub yaylıqları.

Sabah olub mayakları,

Hara getsə cürətləri-

Olub ilkin dayaqları.

Zaman-zaman sanılsa da

Ləziz loxma,yağlı tikə,

Başlı gələn başsız gedib,-

Kəc baxa bu məmləkətə.

Azərbaycan-başı qallı,

Təlx ovqatı həsbi-hallı.

Bağrı yanıq,qəlbi xallı,

Amma evli və evhallı-

Cəsur məkan,məhkum diyar.

Əzə ocaq,eşqə mətə,

Zamanları aşıb gəlib,

Sellər kimi daşıb gəlib-

Axır çatıb səadətə.

Bəxt sarıdan əli yalın,

Olub tale üz döndərib

İtirib cahu-cəlalın.

Talayıblar,aparıblar

Nə çox,nə az bircə günə

Bir əsirlik halal malın.

Qismətinin əllərindən 

               Zalım zaman əllərilə

               O vaxt belə alıb şalın.

Ürəyində oxudubdu,

Ana ellər ahlar valın.

İz qoyubdu yaddaşlarda

Nalələrim,fəryadlarım

Yığın-yığın,qalan-qalan.

Azərbaycan-dost adını,

Başı qarlı zirvələrdən

Ucalarda tutan ölkə.

Həm kişisi,həm qadını-

Dostlarından qəmlər alıb,

Yerinə dəm satan ölkə.

Haqqı haqqa qatan ölkə,

Nahaqların arxasından

Bir qara daş atan ölkə.

Həqiqətlər ordusuna,

Həqiqətlər qatan ölkə.

Düzlüklərin ümmanında,

Gövhər kimi batan ölkə.

Azərbaycan-almaz diyar,

Həm baharda,həm də qışda-

Bir əbədi solmaz diyar.

Azərbaycan-yaqut  məkan,

İnamında,inancında;-

Bir atəş,bir Boz qurd məkan.

Azərbaycan-titan ölkə,

Öz azadlıq iksirinə

 Bu gün əli çatan ölkə.

Dərdlərinə sevincləri

Duz tək səpib,qatan ölkə.

Doğan günlə bir oyanıb,

Üfüqlərdə tən dayanıb-

Qoşa durub,qoşa yanıb

Batan günlə birgə batan-

Qüruba od atan ölkə,

Həyat yaradan ölkə.

Azərbaycan-ta nə deyim?-

Yerin payı,göyün payı,

İşıqların,şəfəqlərin-

Nur çeşməsi,ziya payı.

Azərbaycan-ata göyün,

Ana yerdə doğan ayı.

Dünyanın eşq səltənəti,

Cahanın şölə sarayı.

Tarixlərə örnək olan

Tarix yaşlı türk soyunun

Bir əzəli,bir əbədi-

Şah əsəri,haqqı sayı!

                   ***

Azərbaycan-mənim yurdum,

Tarixə bir ömür verən

Şan-şöhrətli qalib ordum!

Qüdrətinə arxalanıb

Yenilməyən əzmim ilə

Bu yorulmaz əllərimlə

Onu tikdim,onu qurdum.

Əhvalını kimsədən yox,

Ürəyimdən özüm sordum.

İradəmin qüdrətilə

Zamandan çox qaya yıxdım.

Dövrandan çox dağ uçurdum.

Əgər ruha edə yardım,

Coşqun çaylar həsəd çəkər

İntəhasız cürətimə.

Tükənməyən qüdrəti də,

Özü qoyub qüdrətimə.

Qollarımdan zaman-zaman

Köləliyin qandalını

O verdiyi qüvvət ilə

Əzim ilə özüm qırdım.

Başı qarlı dağlar ilə

Bir cərgədə sıralanıb

Möhtəşəm sılsilə qurdum.

Əzabları ram elədim,

Möhnətləri müdam yordum.

Sabahlara gedən yolu

Yollarıma işıq saçan,

Üzümə ağ yollar açan,

Hər zamanda arxam olan

Doğan günü yada salan

Öz ağlımdan özüm sordum!..

                         31.08.2014-cü il,saat 03-42.

Qarı düşmən qəhrimdən,

Qəzəbimdən daha qorx.

Üzərinə yollaram,

Hiddətimdən qara ox.

Bu hələ harasıdır,-

Ola bilər olanlar

Dünəndə gördüyündən

Yüz dəfə,min dəfə çox.

Gəlsən də, bax,üstümə

Bu gün iblis sayağı

A qan içən nanəcib,-

Şərin əməl ortağı.

Od vurub baxsan belə,

Ərşlərə bülənd olan

Alovuma,tüstümə.

Bəlli adın bir yağı,

Ən böyük istəyin də

  Sinəmə çəkmək dağı.

Şərlər özü versə də

Əməlinə dayağı.

Ondan kömək istəmə,

Özünü aldadıb sən-

Qələbə çalmağına

Əbəs ümid bəstəmə.

Düşün,daşın bir az da

Nə ola bilər,axı?

Gördüyün bu işlərin

Ya əvvəli,ya sonu

Sıçramazmı ərlərin

Beyninə coşan qanı?

Məsləhətim budur ki,

Yaxşı-yaxşı bir düşün,

Gördüyün bu qəlp işin-

 Bəd əməlin sonunu

Min illərdən ta bəri

Dağım,daşım hələ də

Soyunmayıb əynindən

Qanlı qisas donunu.

Qılıncdan da kəsərli,

Olar haqqın qanunu.

Düşün-daşın bir daha,

Bax,keçmişə,sonra da-

Üzünü tut sabaha.

Bu istəyin inan ki,

Hara əlin atsa da,-

Lap şeytanın yanına

Səy eləyib çatsa da;-

Hara getsən üstünə,

 Oturacaq çox baha.

Düşün bir də deyirəm,

Uyub hər gün fitnəyə-

Yox olarsan sən,bax,a!..

Ha oynatsan atını

Bu gün iblis sayağı.

Basma sonun pis olar,

Pak yerlərə ayağı.

Sənlə deyil mənlədi,

Bu gün haqqın bayrağı.

Yolum üstə nur saçır,

Yeni-yeni yol açır,

Ədalətin mayağı. 

Üzü tutub ora mən,

Haqqa tərəf gedirəm.

Haqqı bu gün əlimdə

İlkin yaraq edirəm.

Zəfərdən zəfərlərə,

Aparacaq o məni.

Tapdalayıb əzəcəm,

Ayaqlarım altında-

Gizli,aşkar düşməni.

(Gözün yaxşı görmürsə,

Götür də vur çeşməni.

Mənə bir də yaxşı bax,

Sözümə qulaq assan

Dəhşətli sabahından

Uzaq olarsan uzaq)

Kükrəyəcək yerindən,

Qəhrin qisas bulağı.

Həmin o gün sənə də

Bir muştuluq olacaq.

Babanın əllərimlə,

Kəsilən tay qulağı-

Başlanacaq zamandan

Qəlp nəslinin kulağı.

Onsuz da bu dünyanın 

Hər gələn gün çoxalır-

Sizə bənzər ulağı.

Bu gülüstan aləmin,

Yaman artıb alağı.

Elə təpgi gələrəm,

İtirərsən zolağı.

Tüpürüb dabanına,

Aradan sıprıxarsan.

Əllərində cırılan,

Şalvarının balağı.

Bu torpağın altı da,

Bu torpağın üstü də-

Selə dönüb yeriyər

Hara getsən üstünə.

Əriyib yox olarsan,

Öz canından ucalan-

Alovuna,tüstünə.

Dedim,axı,şərlərdən,

 Heç vaxt kömək istəmə.

Qələbə çalmağına,

Əbəs ümid bəstəmə.

Car olar can evimdə,

Qəzəbin od bulağı.

Hər çınqılda,hər daşda,

Natəmiz vücudunun-

Qalar mundar qalığı.

Didilib yox olarsan,

Ora-bura yaxılan-

Bir yığın p.. olarsan.

                    21.08.2014-cü il,saat 15-07.

Ondan alıb qüdrəti

Könlümdəki sözlərim.

Amma ki,tərifinə

Çatmır hələ sözlərim.

Belə görüb gözlərim,

Belə duyub ürəyim-

Bu müqəddəs diyarı.

Ağılda güc azdı,az

Verə əsil dəyərin.

Yaranandan nur ilə

Təyin olub əyarı.

Hara getsəm könlümün

Bir o olub,o olub o yarı.

Qəlbim onun oxşarı,

Ruhum onun uyarı.

Bu bənzərsiz ləl ölkə,

Nəhəng dünya ağacın

Barla dolu budağı.

Azərbaycan dünyanın

Həm də behişt otağı.

Torpağının altı da,

Yerin yeddi qatı da-

Torpağının üstü də,

Qızıl,gümüş yatağı.

Ömrüm,günüm,həyatım,

Nəğməm,sözüm,bayatım-

Bu sehirli budağın

Özü boyda yarpağı.

Bir ona bağlanıbdı,

 Həyatımın saplağı.

Barla dolub yerlərə

Qoyub burun-butağı.

Ürəyim bu vətənin,

Tər gülü,tər çiçəyi.

Xəyalım o çiçəyin-

Şehdə çimən ləçəyi.

Əgər alıb əlinə

Bir xışma torpağını-

Toxundursan dilinə,

Ağzında bal dadacaq.

Hər ağrını,acını,

Can tamam unudacaq.

O dərdimin loğmanı,

O dərdimin əlacı.

O veribdi ruhuma,

Dilək adlı ilacı.

Azərbaycan üfüqdə,

Qərar tutan məmləkət.

Qoynundan bir dəm ayrı-

Düşmək özü fəlakət.

Həm xəyal,həm gerçəkdən

Bağlanılan bir dəmət.

Yaşanan hər ili bal,-

Hər gün onun üstə mət.

Azərbaycan ruhumda,

 Dünya boyda əzəmət.

Özü boyda qızıl mət:-

Azərbaycan-Nizami,

Azərbaycan-Füzuli,

Azərbaycan-Nəsimi,

Vaxtın qızıl kəsimi.

Azərbaycan-Bəxtiyar,

Azərbaycan-Şəhriyar.

Azərbaycan-Xətai,

Hər oğlu bir fədai-

Hər qızı bir fədai.

Kəhkəşandan bir dəmət,

Gavanşir,Babək,Səməd.  

Azərbaycan-Urməvi,

Sabir,nəsrəddin Tusi.

Xəyalında bərqərar

Yüz günəşin istisi.

Azərbaycan-Məhsəti,

Günəş üzü,ay səthi.

Natəvan,Tomris ana,

Hər birsi bir bəzək,

Yaraşıq bu cahana.

Xaqani,Məmməd Araz,

Təmiz peyman,düz ilqar,

Pak etibar,saf muraz.

Azəbaycan-Atropat,

Bu cahanda əyarı-

Azı-azı min karat.

Azəbaycan-sabaha,

Bir zəmanət,bir zəmin;-

Sattarxan,Məmmədəmin.

Hər biri bir əzəmət

Hər biri şöhrətimə-

Bir baş tası,bir qüdrət!

Azərbaycan-əslində,-

Vicdan,namus,qeyrət,ar.

Özü boyda sədaqət,

Özü boyda etibar.

Azərbaycan-gözümdə,

Yuva quran uyğular.

Azərbaycan dünyaya,

Sığışmayan duyğular.

Azərbaycan sahili

Görünməyən arzular.

Əzəmət,heyrət,vüqar.

Dözüm,cürət,dəyanət,

Abır,həya,ləyaqət.

Dünyanın özü boyda,

Bir danılmaz həqiqət.

Azərbaycan-Üzeyir,

Ürəyim mənə deyir;-

Ulu öndər balası,

Həqiqətin beşiyi,

Ədalətin qalası.

Azadlığım onunla

Tapa bildi xilası.

Tanıdığım,bildiyim

Zirvələrin zirvəsi.

Bu sözləri yazanda

Xəyalımın o olub

Yenilməyən qüvvəsi.

Azərbaycan-hürr evi,

Bu cahanın müqəddəs

Ocaq yeri,Pir yer.

Səadətin bayrağı,

Tariximin günəşi,

İqbalımın mayağı!

                 ***

Taleyin zaman-zaman,

Sərt olsa da zərbəsi,-

Ürəyimin olubdu,

Haqsızlığa yönələn

Bir etiraz hərbisi.

Azərbaycan dünyanın

Sarı sünbül zəmisi.

Həqiqətin yelkəni,

Düzlüyün ağ gəmisi.

Ədalətin hamisi,

Sevgilər limanına

Ürəyin yan alması,

Xəyalın lövbər salıb,

Könlün nəğmə deməsi.

Dostların xoşhal olub,

Bədxahların qurd kimi

Özünü öz içindən

Neftlə dopdoludu,

Yerlərinin məməsi.

Azərbaycan- Koroğlu,

Azərbaycan-Qazan xan.

Özündə qüvvət tapıb

Öz ruhunun gücüylə

Özü ayağa qalxan;-

Həm əzəli,həm də ki,

Əbədi altun məkan.

                  ***

Azərbaycan-Cavad xan,

 Zamanda haqqa qalxan.

Toxunma ona yağı,

Bil, eləyər qana-qan.

Azadlığı yolunda

Lazım gələ min dəfə,

Milyon dəfə qoyar can.

Azərbaycan-Dədə Qorqud,

Azərbaycan-ulu Boz qurd.

İşıqdan xəlq olunan,

Şəfəqdən yoğrulan yurd. 

                           23.09.2014-cü il,saat 23-48.

Azərbaycan-Cavanşir,

Atropat,Şah İsmayıl.

Ürəkləri olanlar

Onlara hayıl-mayıl.

Taleyimə,baxtıma

Mən də qayılam-qayıl.

Azərbaycan-ləl-gövhər,

Suları abi-kövsər.

Özü boyda impiryal,

Özü boyda hamayıl.

Ədalətə,düzlüyə,

Əzəldən olmuş qayıl.

Yeri şəkər,göyü bal,

Andı saf,eşqi zülal.

Nəfəsi gur sellərin,

Qaymağı hürr ellərin.

Saylu ellər əşrəfi,

Özü boyda cəvahir,

Özü boyda əşrəfi.

Sədəf,mərcan,inci,dürr,

Azadlıq,istiqlal,hürr.

Pak mirvari,saf inci,

Soylı ellər içində-

Şanlı yeri birinci.

Almaz,yaqut brilyant,

Zamandakı siqləti

Azı saksalyon karat.

Tanrıdan gələn barat!

Bənzəri yox bir diyar,

Müqəddəsdən müqəddəs-

Kəbə,qiblə,pir diyar.

İnci sədəf,dürr diyar.

Təpədən-dırnağacan

Azad diyar,hürr diyar!

Yaşı zamanın yaşı,

Tarixin qan qardaçı.

Özəlliyin,saflığın,

Binadan məhək daşı.

İlkinliyin diqqəti,

Əzəlliyin yaddaşı.

Könüllərin riqqəti,

Xəyalların candaşı.

Əzəmətli,şanlı yurd,

Həm doğmaya,həm yada-

Həlim,istiqanlı yurd.

Hər qızı hüri-mələk,

Hər oğlu ulu Boz Qurd.

Yer üzündə möcüzə,

Bir də sehirdi bu yurd.

Tökülüb gəlsə fələk,

Göylərdən ordu-ordu-

Məcradan çıxsa kələk,-

Yenə bilməz bu yurdu.

Kim bura xoş niyyətlə

Zamanında buyurdu

Pak,müqəddəs bir qonaq-

Başlar tacı sayıldı.

Ürək ilə o kəsin

Qarşısına qoyuldu:-

Halal süfrə üstündə

Halal nemət, duz-çörək.                    

Kim bura bəd niyyətlə

Nə zaman ki,buyurdu

Şər dolu vücüduna

Öz qanı oldu bələk.

Lap olsa belə mələk.

Hər qızı tüldən zərif,

Hər oğlu polad bilək.

O nəcib,bu cəsurdu.

Hər xanımı bir aləm,

Hər ərəni bir ordu.

              ***

Azərbaycan-Məmməd Araz,

Dörd fəsilin dördündə də-

Qoynu güllü,çiçəkli yaz.

Qızıl nəğmə,altun avaz.

Azadlığa,istilala

Zaman-zaman sözü pərvaz.

Zanan-zaman özü pərvaz.

Zaman-zaman eşqı pərvaz,

Könül evi,köşkü pərvaz.

Bir Dəli Kür,Xan Araz.

Azərbaycan-Məmməd Araz!

                   ***

Azərbaycan-eşq,muraz,

Cahanın köynəyindən-

Cıxan sirin dilli saz.

Həm Dli kür,həm də ki,

Özü boyda Xan Araz.

Taleyi yaz  ,özü yaz.

Dəmi dərindən dərin,

Dərdi dayazdan dayaz.

Fəsillərin göyçəyi ,

Nazlı-duzlu,güllü yaz:-

Göyləri saf şüşəli,

Ömrü-günü nəşəli.

Yerin –göyün məşəli.

Buludları xam ipək,

Kətan,pambıq bəmbəyaz.

Şairim, bunları da

Al qələmə ürəklə,-

Sonsuz məhəbbətlə yaz.

Şairim,bunları da-

Şerində gətir dilə,

Çox yazmısan,yenə yaz.

Azərbaycan-xəzinə,

Sığmır heç bir vəzinə.

Hər oğlu sərvət,yatır,

O kəsin ürəyində

Pələng yatır,şir yatır.

Hər qızı cahu-cəlal,

Şehdən saf,mehdən zərif.

Çöhrəsində bir iffət,

Könlündə ağıl,kamal.

Başdan-başa bu diyar,

Dəfinə,var-dövlətdi,

Sərvətdi cah calaldı.

Şəninə gecə-gündüz

Nə qədər desən tərif

Min dəfədən halaldı.

Hər qızı güldən incə,

Hər qızı tüldən zərif.

Sanasan tər ləçəkdi

Özü boyda çiçəkdi

Ağıllıdı,göyçəkdi.

Sanki,mələklər dərib,

Göydən yerə göndərib.

Hər oğlu bir sal qaya;-

Poladdı,qranitdi.

Bir yenilməz igiddi.

Sanki,odu bəşərə

 Kimlər isə döndərib.

Oğuzlara ürəklə

Şimşək payı göndərib.

             ***

Azərbaycan-qənirsiz

Gözəllərin gözəli.

Nizaminin şah beyti,

Füzulinin qəzəli.

Göylər öz gözəlliyin

Sanki,ona göndərib.

Oğlu,qızı qoynunu

Bir Behiştə döndərib.

Yerdə Cənnət bağıdı,

İlahi gözəlliyin,-

Bir gəlinlik odası,

Bir bəylik otağıdı.

Başı yerə əyilən

Qızıl gül budağıdı.

Bir gümüş yatağıdı,

Bir qızıl yatağıdı.

          ***

Azərbaycan-Məmməd Araz,

Dörd fəsilinin dördü də

Başdan-başa çiçəkli yaz.

Üzü hər gün Yaradana   

Möminlərin qıldıqları

Azından beş ülrət namaz.

Zamanın köynəyindən tər

Çıxarılan od telli saz.

Məcrasına sığmayan Kür,

Aşıb-başan bir Xan Araz.

                  ***

Azərbaycan-Dəli  Kür,

Azərbaycan-Xan Araz

Şöləsin göyə salan,

Şöləsin yerə salan

Nizamidən yol gələn

Sözümdə yerin alan

Həm ayrılıq,həm muraz

Elləri həm ayıran

Həm də ki,birləşdirən

Qanadının altında

Nəsillər yerləşdirən

Zər ləpəli Xan Araz

Hər ləpəsi bir röyal,

Hər lərəsi telli saz

Min xəyal,min düşüncə,

Hər biri şehdən zərif.

Hər biri mehdən incə

Bir məhəbbət,bir sevgi

O da,bu da bir vergi.

 Əhdi-peyman,eşq-muraz.

Yerlərinin üstü tək

Yerlərinin altı da

 Almaz,qızıl,gümüşdən

Əlində dəmət tutan

Var dövlətin mədəni.

Təpədən-dırnağadək

Yanar oddan vücüdu,

Alovlardan bədəni.

Həm ağıllı,kamallı,

Həm də nəcib,mədəni.

Qöz balası zərif,saf,

Oğlusa sərt,zəhimli.

Özü boyda bir insaf,

Özü boyda rəhimli.

Yeri,göyü nizamlı,

Elləri intizamlı.

Obaları arxalı,

Yurdları sər-səxalı.

Bir üzü tüldən yumşaq,

O biri sərt, zəhimli.

Sanasan məsum uşaq.

Rəftarı isti,həlim

Azərbaycan-bir elim

Ağıldan gələn selim.

Başdan-başa düşüncə,

Bir ağıl,bir fəhimdi.

Nə qədər sərt olsa da

Baş əməli rəhimdi.

Cahana soylu sakin

Amma,ancaq və lakin

Sanmayın bu sözləri

Elə,belə zarafat

Azərbaycan-zirvəli,

Başı qarlı uca dağ,

Yerə göyə yaşıl bağ.

Özü boyda Ərafat

Özü boyda bir Mina,

Özü boyda Turdu,Tur

Başlanğıcı “Kun”du,”Kun”

Sonu da bir “Sur”du,”Sur”.

Bu səbəbdən gözdəki

Didə kimi qorunur.

            ***

Azərbaycan-bir düha,

Qol-qanad cana,ruha.

Azərbaycan- bir dahi,

Yer üstə qərar tutan

Bir Tanrı,bir ilahi.

Yeri,göyü nizamlı,

Hər işi intizamlı.

Ədəbi,əxlaqı düz,

Hər axşamı bir səhər,

Hər gecəsi bir gündüz.

Yaxşılğa eşqi üz.

Can evi,eşq köşkü düz.

Əməli saf,eşqi saf,

Özü boyda bir insaf.

Ellər ana qoynunda

Əmin-arxayın,sinsaf.

Təbəssümdü,zəhimdi,

Özü boyda amandı,

Özü boyda rəhimdi.

Özü boyda zamandı,

Ağıl,kamal,düşüncə

Özü boyda fəhimdi.

Sanasan məsum uşaq,

Bir üzü tüldən yumşaq

Bir üzü sərt zəhimli-

Amma ki nə olsa da

Oğlu,qızı rəhimli.

Cahanda yeri məhlim,

Rəftarı yumşaq həlim.

Salamı da istidi,

Kəlamı da istidi.

Sanasan tər güllərdən,

Çiçəklərdən bağlanan

Bir çələngdi,dəstədi.

Güləli,Güldəstədi.

Özü ipəkdən yumşaq,

Sözü ipəkdən yumşaq-

Bənzərsizdi bu diyar.

Tərkibi milyard əyar

Həm cavan,həm ixtiyar

Cahanda ən bəxtiyar

Xoşbəxt yurddu bu diyar.

Oğlu,qızı bəxtiyar.

Dədə Qorqud bu diyar,

Ulu Boz Qurd bu diyar.

Almaz,altun bu diyar,

Burla Xatun bu diyar.

Aydı,gündü bu diyar,

Ömör-gündü bu diyar.

Bənövşə tək,süsən tək,

Ətirlidi bu diyar.

Pak,müqəddəs göylər tək,

Xətirlidir bu diyar.

Buludlardan yelkənli,

Çətirlidi bu diyar.

            ***

Azərbaycan-od-ocaq,

Oddan isti bir qucaq.

Azərbaycan-bir tifaq

İstəməz olsun nifaq.

Baxt-taleyə ittifaq

Şehdən incə,mehdə ufaq

Həyata soylu rəfiq

Ömrə-günə müttəfiq

Mayası,urfası saf,

Siqləti arvası saf.

Mayası,urfası pak,

Siqləti,arvası  pak.

Budaqların bar qıran

 Hər ağacın,hər kolun

Üstündəki meyvənin

Dəymişi,sarfası saf.

Hər şey dürüst yerində,

Nə gərək var,nə hərgah.

Azərbaycan-bir Muğam,

Azərbaycan-vaxt,məqam.

Bir könül xoşluğudu,

Bir də orda olan şur.

Muğamdakı xanim Şur,

Od ürəkli Cahargah.

Təmkini də eyni Rast,

Xəyalı Rast,beyni Rast.

Humayındı,Şüştərdi,

Haqlıya bir qu tükü,

Haqsıza bir neştərdi.

Dərdi-səri Cegahı,

Ona bağlı könlünün-

Başındakı hər ahı.

Həm də Bayatı-Şiraz

Orda da bir ətirli,

Orda da bir güllü yaz.

               ***

Azərbaycan-bir inci,

Könüllərin sevinci.

Özəllikkdə birinci,

Əzəllikdə birinci.

Azərbaycan –dürdanə,

Gözəllikdə bir dənə.

Azərbaycan-mirvari,

Hər biri öz yerində

Ən iri qozdan iri.

Yaqut,zümrüd,dürr,almaz,

Cahanda  bərabəri,

Cahanda tayı olmaz.

Ha axtarıb gəzəsən,

Yol basıb,yer əzəsən,

Tanrı olar gözündə

Sevgilərlə bəzəsən.

Yerin,göyün atəşi,

Ata göyün günəşi.

Ana yerin ülkəri,

Binadan ilkinliyin-

Özü boyda şakəri.

                       06.04.2024-cü il,saat 21-42.

Azərbaycan-mənim anam,

Azərbaycan-mənim atam.

Boynuma haqq gəlibdi ki,

Burda açan sabahların

Burda düşən axşamların-

Yalmanına yaxşı yatam.

Qızıl,gümüş diləklərin,

Gözünə mən aşıb-daşan ,

Sellər ilə qucaqlaşan

İlhamımın odun qatam.

Ondan ayrı düşməm mənim,

Həyatımda olar xatam.

Ondan ayrı bir quru heç,

Ondan ayrı heç bir zadam.

Azərbaycan-haqqı-sayım,

Gündüz günüm,gecə ayım.

Bir göy altda yığışmayan

Can gülşənim,bağ Behiştim.

Ləl-cəvahir,almaz dolu,

Açıq  süfrəm,qızül  teştim.

Məcrasına sığışmayan

Eşq, məhəbbət,sevgi çayım.

Azərbaycan-qarlı qışım,

Azərbaycan-isti yayım.

İlk baharım,son baharım,

Fəsillərdən qızıl payım.

Nənəm,babam,xalam,bibim,

Qardaş-bacım,əmim,dayım.

Azərbaycan- oğlum-qızım,

Azərbaycan-həm də balam!

Şanlı yurdum,soylu qalam!

Hansın deyim,hansın sayım?

Azərbaycan-ürəyimlə-

Bir doğulan əkiz tayım!

Azərbaycan-bu dünyanın,

Dürrü,zəri,sim-zəri.

Azərbaycan-bu dünyanın

Şiri-nəri,ərlər  əri-

Mən əlində bir busatam.

Boynuma haqq qoyulubdur,

Könül dərdin baha alam

Dəmi ona ucuz satam.

Lazım gəlsə bu işlərə

Yeri qatam,göyü qatam.

Nə olsa da doğruluğun

Nə olsa da dürüstlüyün

Nəhayət fövqünə çatam.

Dönəm azman bir palıda,

Ya da elə şabalıda

Göylərə qol-budaq atam.

Rişə atam dərin-dərin,

Torpağın təkinə çatam.

Azərbaycan-mənim anam

Azərbaycan-mənim atam.

Candan ona bağlı olan,

 Əbədilik bir həyatam.

Götürəndə özümə mən,

 Onsuz ögey,onsuz yadam.

Azərbaycan-eşq dənizim,

Azərbaycan-sevgi odam!

Azərbaycan dilimdıki

Altun kəlməm,qızıl nidam!

                                13.10.2023-cü il,saat 12-03.

Azərbaycan-mənim soyum,

Oğuzlardan gələn boyum.

Savalan tək,şah dağı tək,

Əlçatmayan ünlü boyum.

Azərbaycan-bu dünyanın

Özülünə daş tökənim.

Öz əcdadım,öz kökənim.

Azərbaycan-zatım,köküm,

Mənim əsəli soyköküm.

Bakım,Gəncəm,Şəkim,Şuşam,

Qubam,Bərdəm,Ərzincanım.

Həm ürəyim.həm ükəkdən,

Damarlara axan qanım.

Dəmir qapı Dərbənd qalam,

Ləçəkləri Murov,Qırxqız,

Səhənd.Kəpəz olan lalam.

Lənkəranım,Naxçıvanım,

Atəşgahım,Nuh çıxanım.

Dəli dağım,Ağrı dağım,

Can yarama sarğı dağım.

Aslan düzüm,şərur düzüm,

Cahanda ağ olan üzüm.

Xəyalları çeşid-çeşid,

Arzuları düzüm-düzüm.

Qanlı yağı yaxşı eşid,

 Bu cahana deyiləsi

Çoxdu hələ mənim sözüm.

Azərbaycan-mənim yurdum,

Azərbaycan-mənim elim.

Ceyranbatan ,Urmi gölüm.

Qarayazım,ceyran çölüm.

Kərkükümdü,Borçalımdı,

Sinəsi göy xalçalımdı.

Azərbaycan-Zəncan,Təbriz,

Dağdan ağır babalardan

Mənə miras qalan sərvət,

Özü boyda ləl,mərcan iz.

Məcrasına sığışmayan,

Göy ləpəli mavi dəniz.,-

Özü boyda süsən ,nərgiz.

Azərbaycan-hoyum mənim,

Dünya boyda dərd,ələmim,

Oboyda da toyum mənim.

Qafqazlarda hayım mənim,

Boynumda haqq-sayım mənim.

Beyləqanım,Ərdəbilim,

Həmədanım,Xoyum mənim.

Qobustanda qavaldaşım,

Bəzzdə göyə dəyən başım.

Ağıdağda daş təbilim,

Şuşada Seygah Zabulum.

Muğam adlı şahım mənim,

Səsdə qibləgahım mənim.

Azıx,Tağlar məmləkəti,

Behişt bağlar məmləkəti.

Qızıl,gümüş,zər yatağı.

Ədalətin,həqiqətin

Divan yeri,haqq otağı.

Azərbaycan-məhək daşım,

Səlnaməyə sığışmayan

Tarix boyda ömür yaşım.

Bu dünyanın üzüyünün

Üstündəki  yaqut qaşım.

Öz yerində adı-sanı,

Öz yerində ləyaqəti

Doğru,dürüst həqiqəti

Olan şanlı od diyarım.

Bu cahana öz sözümü ,

Deməyimə ixtiyarım.

Həm gəncim,həm ixtiyarım,

Əzəl gündən bəxtiyarım.

Azərbaycan-anam mənim,

Azərbaycan-atam mənim!

Ondan bir an ayrı düşmək

Əfvolunmaz xətam mənim!

Kainatın ümmaninda

Mavi dorlu gəmim mənim!

Həm qəm,kədər,həm sevincim

Həm də elə dəmim mənim

Özü boyda dürrüm incin

Bizlər ilə bara dolan

Yer üstə göy zəmim mənim!

                                13.10.2023-cü il,saat 21-17.

Azərbaycan-mənim yurdum,

Dimdiyimdə çöp daşıdım-

Su gərirdim,gil gətirdim

Özümə bir qaranquş tək

Qoynunda ev,yuva qurdum.

Sevə-sevə bu diyarı

Ona könül vəd elədim.

Sözüm üstə möhkəm durdum.

Öz-özümü üstələdim.

Ürək eşit,könül eşit,

Sevgimi mən çeşid-şeşid

On nədi ki,yüz nədi ki,

Artırıb min dəst elədim.

Canımdan can verib ona-

Eşqlə alışa-alışa

Məhəbbətlə yana-yana

Özümü də üstələdim.

Öz canıma qəst elədim.

Ömür qoyub,həyat qoyub

Yolunda çox jest elədim.

Ürəyimin için oyub,

Öz eşqimi test elədim.

Yeri-göyü məst elədim.

Sevgi dolu ürəklərə

Atəşləri dəstələdim.

Azərbaycan-mənim yurdum,

Od ürəkli qalib ordum.

Zamana haqq sözün deyən,

Müzəffər,ulu Boz Qurdum.

Həm o mənim,həm mən onun

Arxassında möhkəm durdum.

Bu diləyin sevdasıyla

Yaraqlanıb,yasaqlanıb-

Zamanda çox qılınc vurdum.

Ölümlərdən ölüm dadıb,

Haqsızlığın belin qırdım.

Ölsəm belə,qalsam belə,

Öz sözümün üstə durdum.

Həm ona mən,həm özümə,

Əbədi bir həyat qurdum.

Eraları yola salıb,

Qanlı əsrləri yordum.

Ürək ilə öz sözümü

Deyə bildim bu cahana.

Nə söyləyim, mən daha nə?..

Dad qatdım dilə,dəhana

Şər əlində qoymadım ki,

Qala yerli,ya da yersiz

Haqlı,haqsız bir bəhanə.

Ürək ilə jest elədim,

Ürək ilə sözüm sordum.

Nə kimsəni incitdim mən,

Nə kimsəni elə yordum.

Ata kimi,ana kimi,

Əllərindən alıb yardım:-

İnsanlığın eşqinə mən,

Nur daşıdım,od apardım.

Könüllərin başından mən,

Nələr,nələr ah qopardım.

Ürəklərin yarasından,

Sevənlərin arasından-

Öz şəfalı əllərimlə

Məlhəm çəkib,sarğı qoyub-

Hesabsız qaysaq qopardım.

Həyat verib yerə,göyə,

Sığışmadım qızıl rəyə.

Haqq,ədalət deyə-deyə,

Hər kəsə həyat daşıdım,-

Hər kəsə yəyat apardım.

Haqsızlığın diyarında,

Susmayan tufan qopardım.

Azərbaycan-mənim obam,

Azərbaycan-nənəm,babam.

Azərbaycan-sübh nəsimim,

Azərbaycan-badi-səbam.

Pak ocağım,isti sobam.

Nə söyləyim,ta nədeyim?..

Azərbaycan-yerim,göyüm,

Azərbaycan yer üstündə

Qızıl süfrəm,altun evim!

Halal süfrəm,halal evim.

Azərbaycan-könül yarım,

Özüm kimi bəxtiyarım.

Sözüm kimi bəxtiyarım!

Öz sözümü söyləməyə

Haqdan gələn ixtiyarım.

Azərbaycan-qızıl adım!

Öz-özümə etimadım.

Azərbaycan-huşum,yadım,

Ağzımdakı ləziz dadım.

Tale notum,qədər notum,

Azərbaycan-ömür ladım.

Tükənməyən simu-zərim,

Mal-dövlətim,mülküm,varım-

Bu dünyaya sığışmayan,

Bir danılmaz iftixarım.

Azərbaycan-soylu baba,

Azərbaycan-ipək nənə.

Sıcdə qılıb, baş əymişəm,

Pak,müqəddəs ellərinin-

Hüzüründa dönə-dönə.

Azərbaycan-şanlı ata,

Mənə ömür,həyat verən

Qaynar istiqanlı ana.

Bağlanmışam əzəl gündən-

Aşıb-daşan eşq ilə mən,

Hər daşına,hər daşına.

Ömründəki hər yaşına,-

Bir bala tək yana-yana.

Azərbaycan-can diyarım,

Azərbaycan-qan diyarım!

Azərbaycan-can vətənim,

Azərbaycan-qan vətənim!

Həm ruhum,həm ona yuva,

Öz cisımim,öz bədənim,

Öz vücudum,öz bədənim.

Azərbaycan odla dolu,

Eşq yatağım,eşq mədənim.

Azərbaycan-Bağı-Behişt

Gənnəti-Rizvan çəmənim.

Yarpağından şeh süzülən,

Ləçəyinə zər düzülən,

Ləçəyinə dürr düzülən,

Ata göydən tər üzülən,

Saf laləm,pak yasəmənim

Azərbaycan-Ulu Rəbbim!

Azərbaycan-mütləq haqqım,

Azərbaycan-Tanrım mənim!!

                                      20.10.2023-cü il,saat18-16.

Sökülən dan yerinin

Günəş doğan qucağı.

Ömrümüzün yer üstə

Mələklərin əlilə

Yandırılan ocağı.

Əlli yeddi yaşımın

Bara dolan bu çağı.

Sarılıb mən qələmə;-

İstəyirəm şöhrətin,

Dünya boyda hörmətin

Car eləyim aləmə.

Ruhumu qarışdırıb

Söz adlı şəlaləmə.

Azadlığım son verib

Könlümdə ah,naləmə.

Duyğularım can verir,

Qəlbimə,-tər laləmə.

Xəyallar başım üstə

Dönə-dönə haləmə.

Həm dünən,həm bu günün

Həm də üzə güləsi-

Nurla dolu sabahın,

Car eləyim aləmə.

Çiçəklərin,güllərin

Zərrin-zərrin şehlərin

Süzüb təb piyaləmə.

Tərifini yazıram,

Söz çeşməmdən bəmbəyaz

Kağızlara sızıram.

Bu gün mənə öl desə,

Bu gün mənə qal desə-

Həm ona,həm də buna

Ürəyimlə bir yerdə-

Müsəlləhəm,hazıram.

Şöhrətinin yanından

Adlayıb yol keçəndə,

Olur  yolu azıram.

Səhvlərimi heyrətin

Ayağına yazıram,

Marağıma yozuram.

Qaranlıq keçmişləri

Fərəhlərin əlilə

Xəyalımdan pozüram.

Qələmi süngü edib

Başı qarlı dağların

Qayaların döşünə

Şərəfli tarixini

Öz əlimlə yazıram.

Bir-birindən xoş gələn,

Günlərinin şöhrətin

Sarılıb mən qələmə

İstəyirəm bir daha,

Car eləyəm aləmə.

                  25.09.2014-cü il,saat 12-41.

Üçrəngli bayraq kimi-

Əyilməz başım üstə

Azərbaycan deyirəm!

Yenilməz dağlar kimi

Yaş qoyub yaşım üstə,

 Azərbaycan deyirəm!

Zamanlar yola salan,

Dəyişməyib tər qalan

Tunc qayalar döşünə

Yazılıb tarix olan

Yaddaş kimi,huş kimi,

Nur salıb huşum üstə

Azərbaycan deyirəm!

Müqəddəsdən müqəddəs,

Tarixim məhək daşım.

Mənimlə bir doğulan,

Pozulmaz qan yaddaşım.

Dodağımda təbəssüm,

Gözlərimdə göz yaşım.

Könlümə haqq verir ki,

Qürurlanım bir daha;-

Kükrəyim,aşım-daşım.

Ürəyimdə sevgidən

Məbədlər qura-qura

Ömrümə ağ günləri,

Hördüyüm vaxt düz dura.

Həyat dadlı,yaş dadlı,

Düzlüyə etiqadlı.

Əbədi yaşar olan,

Ölümsüz saf düstura,-

Azərbaycan deyirəm!

İlham azad,söz azad,

Tuti dilə yepyeni-

Təzə sözlər verir dad.

Ruhumuza nə dərə,

Nə bələn,nə zirvə yad.

Hər təzada qarşılıq,

Burda ayrı bir təzad.

Gözəlliklər israrla,

Deyir bizi yaz,yarat.

Sözlərinə şehlərin,

Nəsimlərin dadın qat.

Bənzərsiz ləl-gövhərdir,

Cəvahirdir bu həyat.

Bu səbəbdən diz çökür,

Bu yurda baş əyirəm.

Hər kəlməmin önündə,

Hər kəlməmin sonunda

Azərbaycan deyirəm!

Ömürdə ötür yaşım,

Eşqə qarışır başım.

Oyanır qan yaddaşım.

Tariximdə düz durur,

Hər daşım üstə daşım,-

Azərbaycan deyirəm!

Hər cürə haqsızlığın,

Taledən şıkayətın-

Bir də ki,baxtsızlığın;-

Göndərib qoşun üstə

Azərbaycan deyirəm!

Ağ çalmalı zirvələr,

Saxlayan tər qarları.

Dönülməz cürətləri,

Yenilməz vüqarları.

Nə qədər xərclənsə də

Tükənməyən varları,

Əbədi baharları-

Göndərib qışın üstə,

Azərbaycan deyirəm!

O tayını bu taya,                                                                                     

Bağlayıb Araz ilə.

Bu tayının hayını

Qatıb o tayda haya.

Sevgiləri ortada,

Döndərib coşqun çaya.

Dünya belə tutmayan,

Qədərsiz muraz ilə.

Ürəyimdə köklənən

Kaman ilə,saz ilə-

İstiqlaldan daddığım

Şəkər ilə,duz ilə

Azərbaycan deyirəm!

Üz tutub mən üfüqdə,

 Boy göstərən günəşə,

Ürəyimin atəşin

Qatıb o gur atəşə

Azərbaycan deyirəm!

Hər arzu,hər diləkdə,

Min illər vursa belə-

Yorulmayan ürəklə

Azərbaycan deyirəm!

Gözlərimlə gördüyüm,

Xəyala zaman-zaman

İlmə vurub hördüyüm-

Qüvvə,təpər, hələk də

Yerlər,göylər tutmayan

Coşqun sellər gücünü

Hiss edən vaxt biləkdə

Az.rbaycan deyirəm!

Bir südəmər körpənin

Üzü gülə bələkdə,-

Azərbaycan deyirəm!

Göydə uçan durnalar

Dayandırıb qatarı

Yerə salan lələkdə

Asərbaycan deyirəm!

Qoca tarix önündə,

Ən ağır,dar günündə-

Hansı məslək düz dura,

Dediyindən dönməyə-

Səadət zirvəsindən,

Bir pillə də enməyən

Alışanda,yananda

Bir dəm belə sönməyə

Azərbaycan deyirəm!

Zəhmət ilə becərib

Müqəddəs ana yeri

Hər qarış ləl torpağa

Töküb alnımdan təri,-

Ürək ilə yazanda

Bu yaşıl sətirləri-

Sarılaram qələmə.

Ürək deyir sorağın,

Bir də yayım aləmə:-

Azərbaycan deyirəm!

Can verdiyim budağa,

Qan verdiyim yarpağa;-

Bir də ki,son mənzilim

Olası bu torpağa

Azərbaycan deyirəm!

Əzizləyib Göy gölü,

Adlayıb bəhrə dolu

Min çəməni,min çölü

Aşıb qarlı dağları,

Dinləyib bulaqları-

Ürəyimlə bir keçib

Budaqların bar qıran

Meyvə dolu bağları

Seyr edib göy Xəzəri,

Ən azı min dəfədən

Yetirib mən nəzəri,-

Sözlərimi eləyib

Tuti dillər əzbəri

Azərbaycan deyirəm!

İçərimdə qaynayan

Sonsuz arzu,həvəslə,

Ellərimdən aldığım

Ürək dolu nəfəslə.

Yeriyib işin üstə

Azərbaycan deyirəm!

Qara-qara keçmişin,

Keçib keşməkeşindən.

Adlayıb zülmətlərin,

Ziya kimi içindən

Könlümü xilas edib

Zamanların qan daman-

Qızmar-qızmar şişindən.

Çalışqan əllərimlə

Sağıb qara qızılı

Ana yerin döşündən

Azərbaycan deyirəm!

Bir-birindən bəhrəli

Tarlalara,bağlara

Dəyanətdən möhrəli

Əzəmətli  dağlara,-

Ömürlərdə bəxtəvər,

Xoşbəxt keçən çağlara

Ürəyimi bu yurda 

Məhəbbətin gücüylə

Bağlayan pak bağlara

Azərbaycan deyirəm!

Ürəyimə sığmayan

Qədərsiz qeyrət ilə

Zamanların qəlbini

Ram edən heyrət ilə

Qanımla suvarılan

Ana yeri əkməyə

Hər ağacın,şitilin

Min bir nazın çəkməyə

İqlimləri adlayıb

Sərhədləri keçməyə

Həqiqətlər becərib

Düzlüyə yol keçməyə

Gedə-gedə xış üstə

Azərbaycan deyirəm!

Ürəyim önə düşüb,

Xəyallarım nur dadıb.

Hisslərim günə düşüb.

Könlümdəki diləklər,

Sorağa, ünə düşüb.

Coşan duyğu sellərim

Səmt tutub,yönə düşüb.

Sarılıram qələmə,

Ürəyim mənə deyir

Bu ellərin sorağın

Bir daha yay aləmə:-

Azərbaycan deyirəm!

Ürəyimin dililə

Sözlərim gəlir dilə.

Çəhlim salır hər aya,

Cığır açır hər ilə.

Üzü tuta-tuta mən,

Əbədiyyət mənzilə.

Coşub-daşan sellərin,

Dağdan ağır ellərin-

Gücün yığıb səsimə,

Çevrilib bir tufana,

Çevrilib bir nəsimə.

Güvənib mən tarixlər,

Yaradan türk nəslimə.

Gur səsimi bir daha

Qaldırıb mən lap zilə

Azərbaycan deyirəm!

Azərbaycan deyirəm!!

                      05.10.2014-cü il,saat 20-49.

Üzümü tuturam,sənə, ay ustad,

Sözlərin ruhuma qatır qeyri dad.

Ürəyim yerində açır qol-qanad,

Bu günün şöhrətin mənə yaz deyir.

Xış götür,mala çək,alın təri tök,

Qəlbinin başını qələm ilə sök,

Kağızlar şum elə,yerlər qaz deyir.

Azadlıq,istiqlal ömrə gətirən,

Təzə-tər ilk bahar,güllü yaz deyir

Bir vaxtlar çaldığın qızıl saz deyir:

“Azərbaycan,mayası nur,qayəsi nur ki,

Hər daşından alov dilli ox ola bilər.

Azərbaycan deyəndə ayağa dur ki,

Füzulinin qəlbinə toxuna bilər!”

Qızıldan qiymətli,nurlu sözünə,

Səcdələr edərək durub ayağa,-

Od qoyub ürəkdə sevgi gözümə

Müqəddəs yurduma məhəbbətimi

Döndərib başımın üstə bayrağa,

Onunla gedirəm üzü sabaha.

Sənətdə qurduğun zirvəli dağa,

Saçıma illərdən qar yağa-yağa.

Saldığın ağ yola çıxıb gedirəm.

Bu kiçık əsəri ürəyim ilə,

İşıqlı ruhuna töhfə edirəm.

                       07.10.2014-cü il,saat 14-38.

Allaha and içirəm

Ləlldi,dürrdü bu ölkə.

Hikmətlər dəfinəsi,

Ağıllar xəzinəsi-

Zəkalara qapısın,

Açan sirdi bu ölkə.

Məkkə,Kəbə,Kərbala,-

Götürəndə onlardan,

Zərrəcə qalmır dala;-

Ləldi,zərdi bu ölkə.

 Simu-zərdi bu ölkə!

Təpədən dırnağacan,

Dönməz hürrdü bu ölkə.

Müqəddəsdən müqəddəs,

Taleyimə müsəddəs-

Ocaq,pirdi bu ölkə.

Tanrılar səcdə edən,

Ocaq,pirdi bu ölkə.

Altun yerdi bu ölkə.

Bənzərsizdi əzəldən,

Gözəldi hər gözəldən.

Əcdadımın əlləri,

Daş qoyub daş üstünə-

Zaman-zaman düzəldən

Təkdi,birdi bu ölkə.

Bir pirani babadı,

Bir nurani atadı.

Bir iffətli nənədi

Bir ismətli anadı

Axır ki, bir dənədi.

Zaman yola salsa da,

Qoca tarix əlindən-

Çox zərbələr alsa da,

Dünyanın özü ilə-

Bir həmyaşıd olsa da,

Təzə-tərdi bu ölkə.

Özü boyda ömür-gün,

Sevinc,fırəh,həm də ki,

Dərdi-sərdi bu ölkə.

Bir belə acı dadıb,

Əcəl başı aldadıb-

Ölümləri tovlayb ,

Əcəl başı aldadıb-

Vallah, nərdi bu ölkə.

Qızıl zaman əlilə

Atılanda şeş düşən,

Qoşa zərdi bu ölkə.

Bizlər ilə ağ günlü,

Baxtəvərdi bu ölkə.

Tarixi bir varaqla,

Yaxşı-yaxşı soraqla.

Safdı eşqi,niyyəti,

Yerində qətiyyəti.

Od daşıyır qanında,

Şərəfində,şanında,

Soylu mələk donunda-

Bir azadlıq,istiqlal.

Bir də hürrdü bu ölkə.

Qızıl-qızıl qanında,

Tapılmaz zərrə ləkə.

Tanrıdan baratını

Alan bu şanlı ölkə,-

Başı göydə,ayağı,

Yerdə olan ağacdı,

Yarandığı dünyaya

Özü boyda bir tacdı.

Həm yerə salıb kölgə,

Həm göyə salıb kölgə.

Keçsə belə başından,

Yüz qan-qada,təhlükə-

Ölüm-itim,dərd-bəla,

Yönün tutub həmişə,-

Ədalətə,bir də ki,

Haqdan gələn halala.

Halal ilə çatıbdı,

Sərvətə,cah-calala.

Min qan görüb,min qada,

Eraların əlindən-

Ağrılar dada-dada.

Çox qanlar uda-uda-

Basilmayıb bir an da

Şeytanın şər oynunda

Könlü sonsuz fəryada.

Zaman adlı ümmanda,

Tarix adlı dəryada

Dünya boyda bir nəhəng

Salı gətirib yada.

Öz haqqı-say yükünü

Daşıyıbdı boynunda.

Səmaların qoynunda,-

Ya ulduza dönübdü,

Ya qocaman günəşə,

Ya da körpə hilala.

Haqqı-halal yolunu

Qatq-qata halala-

Halallıqdan yoğrulub,

Haqqı-halal bu ölkə.

Təpədən dırnağacan

Cahu-calal bu ölkə.

Qismətindən gen gəzib,

Tərəddüd,şübhə,bəlkə.

Olsa belə təhlükə-

Öz canından can yerib,

Damarından qan verib.

Tab eləyib əzmiylə,

Yenə bu ağır yükə.

Nə ehtiyat eləyib,

Nə də təlaş bir tikə.

Öz dərdinin yükünü,

Əzm ilə çəkə-çəkə-

Qoymayıb ki,namına,

Bir-birindən nəhs aylar,

Nəhs illər sala ləkə.

Onunçu da ürəklə

Sarılıb mən qələmə

Car edirəm aləmə:-

And içirəm bir yerə,

And işirəm bir göyə,-

Bir də görüb duyduğum,

Hər olana,hər şeyə-

Ləldi,dürrdü bu ölkə.

Təpədən dırnağacan

Hürrdü,hürrdü bu ölkə!

                         09.10.2014-cü il,saat 20-31.

Xəyalları qoşub mən,

Dağlar yıxan sellərə.

Ürəyimi açıb mən,

Yaxın-uzaq ellərə.

Dilimdə hər kəlməni,

Tutub qızıl güllərə.

Dönə-dönə qoşulub ,

Yazda gələn sellərə-

Azərbaycan deyirəm!

                    ***

Nəyim varsa sevgidən,

Gətirib mən əllərə.

Zamanları paylayıb,

 Qızıl-qızıl illərə.

Bəm yerindən eşqimi,

Çəkib hər dəm zillərə.

Bal qatıb,şəkər qatıb,

Bir də tuti dillərə-

Diləkləri çatdırıb,

Coşub daşan Nillərə.

Duyğuları tutub mən,

Al şəfəqdən tüllərə-

Nəğmə tək dinə-dinə,

Ürəyimi gətirib-

Mən imana,mən dinə

Azərbaycan deyirəm!

                  ***

Boyaq çatmaz önürdə,

Qədər vuran boyağa.

Ağ günlərim qatıblar,

Qədərimdə boy ağa.

Göy ləpəli dənizdə,

Dönüb tale mayağa,-

Yol göstərib həmişə,

Könül adlı qayığa.

Dağ basıb öz əlimlə,

Min qara,min soyuğa.

Dünən huşlu olsam da,

Ətalətin,süstlüyün-

Girdabına dalsam da,

Bu gün qalxıb ayağa,

Öz-özümə dönüb mən-

Bir arxaya,dayağa,

Min illik yuxuları

Gözümdə çəkib şişə,

Əllərimi yelləyib

Zülmət dolu keçmişə.

Öz gövdəmin üstündə,

Zirvəli dağlar kimi-

Əyilməyən başımı

Döndərib mən həmişə

Göy qurşağın andıran,

Ürəyimin başında-

Gur tonqallar yandıran

Üçrəngli pak bayrağa

Azərbaycan deyirəm!

                    ***

Gecə-gündüz çağlayan,

Coşqun bulaqlar kimi.

Ala gözlərin açan,

Qızıl sabahlar kimi.

Kökləyib saf eşq ilə,

Könlümdə sarı simi-

Yollarımın üstündən,

Söküb bir-bir tilsimi.

Ruhuma qata-qata,

Səhər əsən nəsimi.

Şimşəklərin səsinə,

Qoşa-qoşa səsimi.

Ta qədimdən bu günə,

Gətirib göz önünə-

Şərəfli türk nəslimi.

Bəyan edib ellərə,

Soykökümü,əslimi,-

Azərbaycan deyirəm!

                     ***

Hər zəfərin əlin mən,

Verib yeni zəfərə.

Seçimimdə keçmişəm,

Çoxdan şərəf tərəfə.

Xəyalımda yaranıb,

Pak,müqəddəs ərəfə.

Yarandığı günündən,

Tarix zəfər görməyib-

Çaldığım zəfər kimi.

Ömrüm,günüm,həyatım,

Nəğməm,sözüm,bayatım.

Üfüqlərin qoynunda,

Bara dolan göy zəmi.

Ehtiramlar göstərib,

Anaların südündən,

Atalarin qanından,-

Bu torpağın canından

Yoğrulan ləl bayrağa.

Azadlıq istəyimə,

Altun təməl bayrağa,-

Azərbaycan deyirəm!

                     ***

Gün doğan vaxt üfüqdən

İstəyir ki,üstümə

Göy dolusu nur yağa.

Geyinib can köynəyin,

Qızıl-qızıl şəfəqdən-

Odlar yurdu ölkəmin

Fərəhindən ürəyi-

Köksü altda çevrilə

Əzəmətli bir dağa.

Azadlığın səsinə,

Həqiqət nəğməsinə,-

Könlümdə verib ayaq,

Ayağı dəyən yerə,-

Min dəfə baş qoyaraq:-

Müsəlləh əsgər sayaq,

Gəlin,dostlar bir yerdə -
Hər kəs qalxaq ayağa:-

Çəkib vətən adını,

Xəyalların bir daha

 Artırıb mən dadını,-

Azərbaycan deyirəm!

Azərbaycan deyirəm!!

                      30.11.2014-cü il,saat 23-12.

Ricamdı bir nəfər tək,

Hamı qalxsin ayağa.

Arxamda dağlar kimi

Dönsün böyük dayağa.

Həm qələmim,həm özüm,

Önündə diz çökürəm.

Başından sözlərimlə, 

Simu-zərlər tökürəm.

Göy qurşağın andıran,

Ürəyimin başında-

Gur tonqallar yandıran;-

Pak,müqəddəs,bənzərsiz,

Göylər kimi tərtəmiz

Saf üçrəngli bayrağa

Azərbaycan deyərəm!

Azərbaycan deyirəm!!

                       19.10.2023-cü il,saat 17-54.

Azəbaycan-bu nida,

Ürələrdə sevgiyə-

Ola-ola bir qida.

Ömürləri qəsb edən,

Varlıqların içində-

Yoxluqları kəsb edən-

Qan-qadaya,ölümə

Dönə-dönə təzada.

Cabahlara uçmağa

Dönüb qızıl qanada.

Arxa olub əmələ,

Cəsarəti,hünəri-

Qoyub möhkəm təmələ.

Sevinc ilə,qəm ilə,

Üzündəki təbəssüm,

Gözündəki nəm ilə-

Zaman-zaman yetişib,

Bu şöhrətə,bu ada.

Nəhs aylardan adlayıb,

Nəhs illərdən keçəndə-

Yanılmayıb seçimdə.

Qoca tarix əlindən.

Qızıl qan uda-uda,

Nalələrin,ahların-

Qoça-qoça fəryada.

Öz baxtının yelkənin,

Öz əlilə qaldırıb-

Ölüm saçan,qan saçan,

Heçliklərə yol açan-

Qan-qadalı dəryada.

Talesiz şikar kimi

Uğurlu ov olubdu,

Nələr qansız səyyada.

Azərbaycan-bu ada,

Yarandığım zamandan-

Könlüm,gözüm,xəyalım,

Məhəbbətdən şəfəqlim,

Sevgilərdən ziyalım,-

Ürəyim olmuş fəda.

Azərbaycan-tər çiçək,

Zaman adlı qayada.

Amansız ruzgarların,

Qanlı-qanlı əlilə-

Yaşıl-yaşıl budaqdan

Tökülüb ləçək-ləçək.

Olubdu kəc baxıbdı

Üzünə haqq-sayı da.

Kəsənlər kəsib yolun,

Bağlayıb əlin,qolun.

Qoymayıb ağ günlərin,

Öz yerinə qayıda.

Belə keçib günləri,

Həftələri,ayı da.

Calanıb bir-birinə,

Qan-qadalı illəri.

Xəyalına qarışıb,

Ələmlərin lilləri.

Kükrəyib məcrasından

Çıxıb hiddət çayı tək,

Çıxıb qəzəb çayı tək.

Qışlara girov düşən

Ömürlərin yayı tək.

Əllərindən alınan

Haqqı-halal payı tək

Axıdıb üz-gözündən

Tərləri ətək-ətək.

Dərd bal olub,biz arı,

Əlimizlə daşınıb-

Könlündə dolub pətək.

Hər əzaba qatlaşıb,

Ürəyinin odundan-

Qızmar-qızmar sel daşıb.

Başının üstün alan,

Əllərinin zərbiylə

Atlını atdan salan-

Nələr qasırğalarla

Zaman-zaman daşlaşıb.

Hərəsi bir dağ olan,

Köpürən dalğalarla-

Zamanda qucaqlaşıb.

Möhnətlərin əlindən,

Yesə belə min kötək.

Dirilik vəd eləyən,

Ölümsüz bir Xızır tək-

Saf əmələ yol açıb.

Ədalətin evinə,

Şəfəq yayıb,nur saçıb.

Həm dünyaya,həm də ki,

Öz adına yaraşıb.

Əsirlərdən yol gələn,

Bir yenilməz çay kimi-

Zamanlardan yaranan,

Ümmanlara qarışıb.

Həm dünyaya,həm də ki,

Öz-özünə yaraşıb.

Dönüb coşqun sellərə,

Təzə-tər nəfəs verib-

Yazda əsən yellərə.

Əlləri qardaş edib

Halal-halal ellərə.

Saflıq,paklıq sərvəti,

Cahu-cəlal ellərə.

Məhəbbətlər çoxalıb,

İstəklər bəndi aşıb-

Bu dünyanın üstünə

Canından sevgi daşıb.

Ömrə,günə,həyata,

İşıqlı yollar açan.

Bizlərə qollar açan,-

Qızıl baxta yaraşıb.

Oturduğu,durduğu

Qızıl taxta yaraşıb.

Qoruyubdu başında,

Şərəf,şöhrət tacını.

Qoymayib sözdən kasad,

Könüldə təb sacını.

Dadsa da min şirini,

Dadsa da min acını-

Xəyalında gizlədib,

Ürəyində boğubdu-

Çox ağrını,acını.

Bir kimsəyə açmayıb,

Bir kimsəyə deməyib-
Səhih ehtiyacını.

İçində olanları

Öz çölündən gizlədib.

Üstünə gələn şəri,

Öz yolunda gözlədib.

Ömrünü zəbun qoyub,

Şərləri susdurmağın

Dünyada dəbin qoyub.

Ellərini dağıdıb,

Yurd-yuvasın düzlədib.

Ürəyinin başında-

Ovxarlı xəncər kimi

Qəzəbini gizlədib,

Əsəbini gizlədib.

Maqam çatan vaxtadək

Qara-qara şərlərə

Öz əcəlin gözlədib.

Qüdrətinin gücüylə

Ömürlərin düzlədib.

Bu zamanın yaxşısın,

Bui zamanın yamanın-

Öz ağlına izlədib.

Hər riyanı,yalanı

Yolundan təmizlədib.

Zamanları durdurub,

Əyyamları güzlədib.

El-obasın yox edib,

Yurd-yuvasın düzlədib.

Acdadını məhv edib,

Ulusunu düzlədib.

Zülmətlərdən ömrünü

Çıxarıb bir ağ günə.

Ölümləri,qanları

Yola salıb sürgünə.

Amansiz zamanların

Aman verməz görkünə

Qoşub həyəcanları.

Həqiqəti,düzlüyü

Dövranda səyritdiyi-

Alib atın tərkinə.

Keçilməz sədlər aşıb,

Pozulmaz vədlər aşıb.

Nə qədər dincliyinə,

Qoyulan hədlər aşıb,

Tilsimli bəndlər aşıb.

Yamanlığı tapdayıb,

Keçə bilib o üzə.

Zülmətləri döndərib,

 İşıq dolu gündüzə.

Gəlsə neçə ölümlə,

Hahaq qanla üz-üzə

Yolundan çəkilməyi.

Xazan vurmuş yarpaq tək

Zamanın budağından

Yerlərə tökülməyib.

İlmə-ilmə süzülüb,

Sap kimi sökülməyib.

Riyalara sarınıb,

Yalana bükülməyib.

Fitnələr talasina

Toxum tək əkilməyib.

Başından adlasa da

Min tufan,min qasırğa

Zamanda çəkdiyini

Qulağa edib sırğa.

Gəlsə belə üstünə,

Hər biri o birindən

Azman-azman göy dalğa-

Zamana yamaq olub,

Tarixə çitənməyib.

Haqsizlığın yanından,

Dinc-dinməz ötəmməyib.

Dövrana tikilməyib,

Məkirlər məclisində-

Baş yerə çəkilməyib.

Kələklərə sarınıb,

Yalana bükülməyib.

Bir kimsənin önündə

 Zirvələr tək vüqarlı

 Dik başın əyilməyib.

Üzünə deyilməyən

Dalında deyilməyib.

Öyülmək haqqı olub,

Amma ki,öyülməyib.

Qısa da möhnət yükü

Qranit çiyinlərin

Yorulan nəfəsini

Dərib dərindən-dərin.

Nə dizi qatlanmayıb,

Nə beli bükülməyib.

Nə də tarix ağacdan-

Saralıb yarpaq-yarpaq

Yerlərə tökülməyib.

Ömrünün sarayına

Çox uzanıb qara əl.

Yoxluğuna qoysa da,

Müxənnətlər çox təməl-

Nə qədər sökülsə də,

Sonadək sökülməyib.

Saralıb yarpaq-yarpaq,

 Budaqdan tökülməyib.

Yaman yeyəni olub,

Yaman deyəni olub.

Nə saralıb,nə solub,

Nə də göylərtək dolub.

Nə yamana,nə də ki,

Qanlar edən zamana

Bir yağlı tikə olub,-

Sonadək yeyilməyib.

Döyməsə də kimsəni,

Kimsəyə döyülməyib.

Düz dayanıb meydanda,

Qorxusundan qınına,

Çəkilib şər,şeytan da.

Taleyi udanda da,

Baxtı uduzanda da-

Zaman-zaman bişəndə

Bir qaynar qazanda da-

Yenə əyilməz başı,

Uca durub,dik durub.

Sanasan öz yerində

Azman zirvə dayanıb,

Yenilməz bir pik durub.

Çəkişmələr verəndə,

Ətrafında əl-ələ.

Ağlı qoyub həmişə,

Hər əməldə təmələ.

Çiynində şərəf adlı,

Dağdan ağır yük durub.

Dünyanı sarsa belə,

Başdan-başa zəlzələ-

Öz yerində şax durub.

Heç yana əyilməyib,

Üzünə deyilməyən-

Dalında deyilməyib.

Azərbaycan-bu nida,

Dünyanın özü boyda-

Cənnətmisal bir oda.

Gözlərimdə həyatı,

Edi,nəğmə,bayatı.

Xəyalımı həmişə

O gətirib,o dada.

Kəhkəşanlar qoynunda

Od saçan ulduz ada.

Əslində  özü boyda,-

Bir böyük ulduz o da.

  Şərəfli dünənindən

Qürurlar dada-dada.

Sinəm altda ürəyim,

Çevrilir qızmar oda.

Nə qədər axtarsa da

Tapmayib yorğun xəyal-

Ona oxşar dünyada.

Ona bənzər dünyada.

Azərbaycan-bu nida,

Ünvanımda dönübdü

Bir şahənşah soyada.

Olmazlığa,heçliyə

Dönə-dönə təzada.

Ürəyimdə pak istək,

Eşq oyada-oyada-

Olmazlığa bir daha

Dönüb sonsuz təzada.

Bir cəsarət,bir də ki,

Əzm oyada-oyada.

Özünə yer tapıbdı,

Qan-qadalı dünyada.

Əbədi solmaz çiçək,

Bənzərsiz bir gül kimi-

Bitib zaman döşündə.

Ulu-ulu göylərə,

Sütun ola qayada.

İllər çapıb öz atın,

Çalışıb öz işində.

Zamanın, gərdişin də

Sevilən vərdişin də

Hər biri öz işində.

Həyatımı,ömrümü

O gətirib,o dada.

Söz bişirib ilhamım,

Könül adlı sobada.

Cismim adlı odada.

Istəyib ki,söz aşım

Çata bilsin o dada.

Əllərim işləyib  ki,

Səngidikcə ilhamım

Gur alışan oduma

Hisslərimdən od qata.

Azərbaycan-bu ada,

Səcdə qılmaq şərəfim.

Azərbaycan-bu nida,

Dünya adlı ümmanda

Hər yönüm,hər tərəfim.

Azsam əgər dumanda,

Əllərimdən əlini-

Üzsə belə güman da:-

Könül adlı kitaba,

O daxılım,o rəfim.

Mən riyazi düsturam,

Azərbaycan tərifim.

Azərbaycan-bu nida,

Ürəyimdə boy ata;-

Duyğularım sinəmdən

Uçub qanad-qanada,-

Ana yerin başına

Dönə-dönə dolanar.

Ürəyimin başında

Gur tonqallar qalanar.

Eşqdən alıb gücünü,

Tutub sevgi bürcünü-

Sökülən vaxt dan yeri,

Nurlu edib göyləri-

Ata günlə yan-yana,

Batıb oddan al qana;-

Qoşa durar,cüt yanar,

Bir tükənməz nur seli,-

Sönməz işıq yaranar.

Qoşa durar,cüt yanar!

                   29.03.2015-ci il,saat 19-58.

Qoy yayılsın sorağım,

Yaxın,uzaq ellərə.

Açsın könül varağım,

Öz qucağın yellərə.

Diləklərim bir daha,

Arat etsin ömrümün-

Tum əkilən torpağın.

Nəğmələrlə bəzəsin,

Şair könlüm yenə də

Duyğuların budağın.

Yayılsın ağızlara,

Sözüm düşsün dillərə.

Puçurlasın xəyallar,

Açsın təzə yarpağın,

Həyat versin güllərə.

Şimşəklərdən od alan

Coşub-daşan gur səsim,

Həyat adlı nəfəsim-

Dönə-dönə bənzəsin,

Yazda gələn sellərə.

Qədərsiz arzuları

Çevirib əməllərə.

Hər sözümdə ədalət,

Haqq qoyub təməllərə

Azərbaycan deyirəm!

                    ***

Nəğmələr ötə-ötə,

Göyləri yerlərlə bir-

Gətirib mən riqqətə

Ən həssas diqqətimi

Qata-qata diqqətə-

Könlümün bağçasında ,

Qoşulub bülbüllərə.

Hər kəlməmi çevirib

Duyğular zəmisində-

Sarı dən sünbüllərə.

Bir də nurdan toxunan,

Baxışlarla oxunan.

Üfüqlərdən asılan

Zərrin-zərrin tüllərə,-

Azərbaycan deyirəm!

Azərbaycan deyirəm!!

                         26.10.2015-ci il,saat 08-11.

                          Ağcabədi şəhəri 31 may 2014-26 oktyabr 2015-ci il.

                         GÖYƏRDİ

                        Ulu Tanrıdan Məmməd Araza rəhmətlər,Musa Yaquba

                         can sağlığı diləyirəm.Amin!

Ürəyimdə dəmlər ilə yan-yana,

Dərdlərimin qan qardaşı göyərdi.

Üz tutsam da hankı səmtə,ha yana,

Ağlı nadan,hissi naşı göyərdi.

Qaranlıqlar özün qatdı gündüzə,

Qoymadı ki,günlər ora gün düzə.

Araz ilə qədər qoydu üz-üzə,

Dərdlərimin orda başı göyərdi.

Uçulduqca kəc zamanda  körpülər,

Duyğularım çox daddılar törpülər.

Ətəyimdən tutdu ələm körpələr,

Gözlərimin qanlı yaşı göyərdi.

Sazaqlara verdi yerin istilər,

Yaman qorxdum yayları qış üstələr.

Məşəqqətdən bağlayıb tər dəstələr,

Əzabımın can qardaşı göyərdi.

Gah o qurdu,gah bu qurdu siyasət,

Ortalığı basdı müdam rəyasət.

Üzə verdi yalan,hiylə,riya mət,

Çox əllərdə çox daşbaşlar göyərdi.

Alıb məni qatarından zamanlar,

Yaxşıları əsir etdi yamanlar.

Çöhnədikcə üstümə kor dumanlar,

Canda möhnət qara daşı göyərdi.

Bu qəflətdən nə cür,axı,ayılam,

Rəhm oluna,mən də bəşər sayılam.

Olanlara kim ki,deyə qayılam,-

Görər dildə el qarğışı göyərdi.

Baxa-baxa düz gözümün işinə,

Çoxu qatdı  ömrü yoxluq köçünə.

Tələsdirdim ağlımı mən seçimə,

Pisliklərin kaşa-kaşı göyərdi.

Yerdən,göydən kəsilibdi amanım,

Kor taleyə üz qalmayıb yamanım.

Gördüklərim ürəyimə damanım,

Qismətimin qəhir aşı göyərdi.

Məmməd Araz,görən doğru demişəm?

Dincliyimə dərdi dəru demişəm.

Musa Yaqub,ömrə qurğu demişəm,

Ondan pislik təməldaşı göyərdi.

İlhamımda asıb-daşan murazın,

Yazammayıb,oy,əllərim bir azın.

Günahımdan yaşınmağa yer lazım,

Bir uçrumun öndə qaşı göyərdi.

Məmişoğlu,dərd içində batmışam,         

Boş ümidə əbəs kəmənd atmışam.

Göz yaşımı sözlərimə qatmışam,

Görmüşəm ki,vətən daşı göyərdi.

                               30.06.2019-cu il,saat 22-31.

                           QINAQ

                         (M.Araza)

Məmməd Araz,kölün küsən dünyanın,

Olan-qalan yaxşısı da talanır.

Bəşər ağlı quran dadlı röyanın,

Dib-dəhnədən saf suları bulanır.

Bir çoxunun boya verir qulağı,

Belə getsə ötə bilər ulağı.

Dəhnəsindən kor eləyib bulağı,

Meymun kimi kola-kosa tullanır.

Xeyir işlər təriflənmir,öyülmür,

Yamanlıqlar yamanlanmır,söyülmür.

Haqqı deyən kəsə yaxşı deyilmir,

Çoxlu rəylər xəbisliklə çullanır.

Nahaq qoymur haqq gözünü açmağa,

Aman vermir şər zəka nur saçmağa.

Əlac qalıb baş götürüb qaçmağa,

Düz işdəhlər əyri əllə nallanır.

Başlanılıb bir sümük,yal oyunu,

Tamahla çox bulandırıb suyunu.

Qazan kəslər dərin qazıb quyunu,

Hər könüldə saysız ocaq qalanır.

Hara getsən şər göstərir boyunu,

Tanımayır yol azanlar soyunu.

Hərif gəzib uduzanda oyunu,

Qara əllər hər cür kirə bulanır.

Bəşər üstə artır bəşər tənəsi,

Danışmaqdan düşür düzün çənəsi.

Ana yerin təşnəbağır sinəsi,

Gecə-gündüz nahaq qanla sulanır.

Yalanların təlatümü çoxalır,

Könül başın süzüb qanlı ox alır.

Nə təntiyir,nə şər qəlbi yuxalır,

Hər ürəyə bir yanar od dolanır.

Nahaqq haqqa aman vermir göz aça,

Rəy dolaşıq,fikir qəliz,söz haça.

Dünya dönüb mərhəmətə möhtaca,

Yoxluq ilə adı qoşa hallanır.

Ağırdan da ağır işi hər düzün,

Nəfəsini gecə kəsir gündüzün.

Təmiz yerin,saf çəmənin,pak düzün,

Üzərinə hər gündə çirk calanır.

Qınadığın nizam belə pozulub,

Haqq-ədalət ayaqlarda toz olub.

Dürüstlüyə ölüm hökmü yazılıb,

Həqiqətlər nəm divar tək xallanır.

At yerinə it satılır bazarda,

Göz açmağa aman vermir azar da.

Rahatlığın bilirəm yox məzarda,

Ölməz ruhun təlaşlarla dalanır.

Qoşqulara yaxın gəlmir buruzlar,

Ruhlar özün fitnələrlə “quruzlar”.

Bir fərəyə dönür gündə xoruzlar,

İş başına evdən belə yollanır.

Fitnə-fəsad gündə verir pöhrələr,

Ömürləri budayır şər dəhrələr.

Yağ yerinə qır çaxlayır nehrələr,

Mazut dadıb başlar belə allanır.

Çox canlılar xatırladır ölünü,

İçərilər yaxırlar öz çölünü.

Çamır basıb çox əməllər gölünü,

Öz durduğu yerdə oda qalanır.

Çoxaldıqca şərlər yapan nağıllar,

Hodaq vermir əməllərə ağıllar.

At oynadır cıdırlarda sağıllar,

Boş-boşuna haqq başına dolanır.

Nə qədər biz güvən verək dövlətə,

O da dönür əxlaqı qıt övrətə.

Yer yox Zabur,İncil,Quran,Tövrətə,

İbrət üçün vaxt şər üstə yollanır.

Gündən-günə etiqadlar azalır,

Onunla bir ehtiyatlar azalır.

Boş-boşuna ömür yanıb sozalır,

Boş-boşuna sac altda od qalanır.

Üzə verib qəlp işlər öz paxırın,

Korlamışıq ömürlərin naxırın.

Bilən də yox olanların axırın,

Düzlər ölür,əyri əllər pullanır.

Xəyalların çevrilməyir gerçəyə,

Öz yerində ağıl dönə külçəyə.

Möhtac qalıb iyə-qıyıq,milçəyə,

Düz ilməyə qəlp ilmələr calanır.

Qazan kəslər dərin qazıb çuxuru,

Qarışdırıb düzə əyri suxuru.

Doğru-dürüst tanımayıb oxuru,

Çoxları yad alaf üstə yollanır.

Bildiyini geri qoymur gədələr,

Yaxşılığa gündə düşür zədələr.

Təhdidlərə qadaq verir hədələr,

Nə dayanır,nə də ki,bir usanır.

İtə dönüb bir çoxları boğuşur,

Baş qarışır,bəzən bəla sovuşur.

Bir xəlvətə könül çəkib soruşur,

Məndən bu yol üzü hara sallanır?

Nə ölüsü,nə də sağı bilinir,

Nə qocası,nə uşağı bilinir.

Nə bir bərki,nə yumşağı bilinir,

Qanad açıb şərlər göyə hullanır.

Qarışıbdı zamanda çox pas-pasa,

Yaslar toya,toylar dönüb bir yasa.

Doğru-yalan tamam olub “kolbasa”,

Saxta rəylər həvəs ilə qollanır.

Həmd olsun ki,sözümün yox yalanı,

Qələmə düz almışam mən olanı.

Açılanı üstələyib solanı,

Aman vermir göylər üstə sala nur.

Gündən-günə artır qeyrət,ar satan,

Yayda bürkü,qışda isə qar satan.

Mənliyinə çirkab yaxan,toz qatan,

Çox da olur başa keçir şarlatan-

Axtalıqla orada xub şallanır.

Ulaqlardan keçən kəslər maşına,

Ağıl tapmır bir gün qoya başına.

Etdikləri yaraşmayır yaşına,

Öz boyundan, çünki,yekə tullanır.

Zatın,kökün çoxu qatıb işlərə,

Az qalıb ki,vaxtı çəkə şişlərə.

Baxıb qanlı saqqıldaşan dişlərə,

Təlaş dadıb çox könüllər hallanır.

Tale bizə tuşlanılan oxdu,ox,

Qorunmağa dəbilqəmiz hayıf yox.

Bir ağıldan sən deyəndən daha çox,

İndi min-min ağlı dayaz sallanır.

Bir çoxları dönüb şərin quluna,

Qeyrəti də satıb onun puluna.

Boz eşşəyin dönüb məxmər çuluna,

Bir köpək tək kölgələrdə yallanır.

Çıxdaş olub düzlük işdən atılır,

Şər boyuna hər gündə boy qatılır.

Dəm alınıb,yerinə qəm satılır,

Ömürlərdə günlər belə ballanır.

Bir çoxları bənzər olub bir itə,

Bir-birini didər bassan bir fitə.

Hər qəlbdə bir yuva qurub ifritə,

Şərlə dolub orda müdam qıllanır.

İşə qoşub özlərini astalar,

Qabağına nə gəldisə bastalar.

Burnu diklər,daz peysəri yastılar,

Otuxduqca hara gəldi zollanır.  

Üz qoyasan,yön tutasan harasa,

Pişvazına öncə çıxar yarasa.

Göy titrəyə,su tərpənə,yer əsə,

Öz- özünə şər ağılı qullanır.

Hər tərəfi  gündə basır bir nifaq,

Yerlər ilə yeksan olur min tifaq.

Şərlər ilə çoxaldıqca ittifaq,

Kəc işlər də gündən-günə bollanır.

                                 22.02.2020-ci il,saat 20-18.

             BƏŞƏRİN  DƏRDİ

                   (M.Araza) 

Ayı da çıxarıb bakirəlikdən,

Ona da salmışıq ayaq izləri.

Əl çəkmir əməllər kirkirəlikdən,

Görən bağışlarmı Tanrı bizləri?

Kir salıb əlimiz toxunub hara,

Savabı günahla barışdırmışıq.

Haqqı,ədaləti qoyub qumara,

Şərləri yuyub biz arındırmışıq.

Ağzımız açıla şərlə açılıb,

Xeyirlə aramız dəyibdi möhkəm.

Bir yanar,bir qızmar alov saçılıb,

Alışa,yox ola hər dürüst görkəm.

Alovdan adladıb tər çiçəkləri,

Ən zərif gülləri oda salmışıq.

Od vurub,yandırıb biçənəkləri,

Əməldə şeytanı yada salmışıq.

Yer bizdən narazı,göysə rəncidə,

Beləcə dolubdu işimiz yaşa.

Alman da,polyak da,ruc da,zənci də,

Hər millət oduna qılıb tamaşa.

Bükülməz biləyi qatlayıb bir-bir,

Əyilməz dizləri vurmuşuq yerə.

Düşünüb,daşınıb tökəndə tədbir,

Hərlədib ağıllar başda kirkirə.

Tapınıb yamana,uyub böhtana,

Bir bəşər adına salmışıq ləkə.

Olub biz bir arxa,dayaq şeytana,

Olub öz-özünə hər kəs təhlükə.

Nə qədər alsaq da bir əməl dərsi,

İbrətə bir elə basılmamışıq.

Təmkinə qataraq qədərsiz hirsi,

Yenilməz dözümə qısılmamışıq.

Bir qənim kəsilib bəşər bəşərə,

Yepyeni azarlar icad olunur.

Bəlkə də çatırıq axır məhşərə,

Ruhumuz dərgahdan azad olunur.

Gələn yox,baxan yox bəşər hayına,

Ömürlər odlarla qalıb baş-başa.

Boynunu qatlayıb haqqı-sayına,

Bəşər suçlu-suçlu edir tamaşa.

Nə şərdən əl çəkir,nə də ki,haqdan,

Bəşərin dünyada halı yamandı.

Ay ustad, qələmə sən alan andan,

Hər yeri çən basıb,hər yer dumandı.

Sən küsən dünyadan mən də küsmüşəm,

Küsməli bir şeyi olmasa belə.

Ümiddən,gümandan əli kəsmişəm,

Ondan da bir xeyir gəlməyib ələ.

Həmin bu səbəbdən susub eləcə,

Boynumu burub mən,dinməz durmuşam.

Dözüb gözləmişəm düzlük gələcə,

Özümə səbirdən qala qurmuşam.

Bu qədər günahı qatıb savaba,

Bəşərin deməyə sözü qalmayıb.

Cavabı qoşsa da gündə cavaba,

Onu söyləməyə üzü olmayıb.

Yanır od içində yer-göy arası,

Beləcə cahanı basır tüstülər.

Sağalmaz olubdu bəşər yarası,

Ağılda hər yanı basır tüstülər.

Ayı  da çıxarıb bakirəlikdən,

Ona da salmışıq ayaq izləri.

Əl çəkmir əməllər kirkirəlikdən,

Görən bağışlarmı Tanrı bizləri?..  

                               12.06.2022-ci il.saat 20-19.

BU  DÜNYA  BAŞ  ALIB  HAYANA  GEDİR

Ağızlar pis lafın basıb körüyün,

Əməldə riyalar qırıb örüyün.

Şeytanlar yırğalar bəşər yürüyün,-

Həyat olunubdu soyuq bir qəbir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Nə düzlük qalıbdı,nə hesab,mizan,

Qaranlıq yazıbdı qədərin yazan.

Artır göbələk tək yolunu azan,-

Gördüyün,duyduğun bu olan nədir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Nə böyük qalıbdı,nə də ki,kiçik,

Başlara papaq yox,qoyulur lifçik.

İçində fitnələr bəslənən evcik,-

Böhtana basılıb söz sətir-sətir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Çoxalıb qamması,artıb lazeri,

Bir kosa döndərib ağıllar yeri.

Oğruyub-oxşamır nağıllar yeri,-

Başının üstündə nüvədən çətir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Günbəgün daralır düzün meydanı,

Ətalət qoymayır ola peydanı.

Çoxalıb iblisi,artıb şeytanı,-

Qarışıb yalanı,doğrusu xəmir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Çoxalıb eyhamlar,artttıııb vurğular,

Laxlayıb yerindən dürüst qurğular.

Rahatlıq verməyir sirli sorğular,-

Kimdəndir göstəriş,kimdəndir əmir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Ağılda söküntü,ruhda bir təmir,

Ürəklər daş olur,beyinlər dəmir.

Yaxşılar ta yaxşı olmaq istəmir,-

Nə qiymət qalıbdı,nə də ki,qədir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Analar analıq andından çıxıb,

Sonalar sonalıq andından çıxıb.

Yaxşılıq,yamanlıq odundan çıxıb,-

Kinlər aman vermir,könüllər didir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Siyasət bazarı nırxın dəyişib,

Doğruluq,dürüstlük arxın dəyişib,-

Yerindən yox olur,saf sular itir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Yaranan günündən qanlı-qadalı,

Nifrətdən soraqlı,kindən sədalı.

Bərbad davranışlı,pozuq ədalı,-

Təpədən-dırnağa əxlaq olub kir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Çoxları maska tək yanaşır dinə,

Od vurur qorxmadan haqq məbədinə.

Şərlərlə iş qurur mömin,möminə,-

Təmiz qalmayıbdı nə ocaq,nə pir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Çeşidli-çeşidli şərlər ələnir,

Qəlbə od bükülür,alov bələnir.

Öz mütləq haqqını bəşər dilənir,-

Haraya baxasan,verəsən fikir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Hər şeyi  yaqımçıq,hər şeyi kəsir,

Olanı-qalanı bir nimdaş həsir.

Çölümü doğrayır,içimi kəsir,-

Könlümü girova şevirən bu sirr,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

İnsanlıq ölümlə təhdid olunur,

Diləklər könüldə şəhid olunur.

Dayanmır bunlara,çox cəhd olunur,-

Həyatda hər şeyi basır qalın kir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Quranı biləndər,sökəni naşı,

Qoymayır daş üstə dayana daşı.

Tükənib bəşərin daha göz yaşı,-

Hər kəsə canından bir borc ödədir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Başlısı başsızın əlidə əsir,

Hər düzü yüz yerdən yüz yalan kəsir.

Zamanın üstündən yaman yel əsir,-

Gəl,indi ağıla doğruluq yedir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Nə mömin bəllidi,nə də ki,asi,

Çoxalır günbəgün ruhların pası.

Bəlkə biz bilmirik tutulur yası,-

Bəlkə də əlacsız,ağır xəstədir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Dünya çılpaqlanır,dünya soyunur,

Öz dürüst yolundan dünya yayınır.

Qurulu-qoşulu lütlük oyunu,-

Abırlar,ismətlər talanıb gedir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Çirkaba batıbdı ülvi gözəllik,

Yox olub ilkinlik,bitib əzəllik.

Fitnədə özəllik,feldə özəllik,-

Könüldən sevgilər saçmayır ətir,

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Sanasan oxunmuş bayağı kitab,

Əməli qarğaşa,işi iztirab.

Mübariz, özümə qoy edim xitab,-

Bu dünya baş alıb hayana gedir?

Bu dünya baş alıb hayana gedir?!

                             16.12.2018-ci il,saat 02-12

                   DAMCILAR

Damcılar məftildən asılıb durur,

Damcılar düzümlü ağ boyunbağı.

Könüllər oxşayan gözəllik qurur,

Sanasan hər biri bir su zanbağı.

Getdikcə böyüyür,damcı irilir,

Məftildən üzülür əli az qala.

Zamanda qəhr olan hicran dirilir,

Onunla baş-başa düzəlir yola.

Beləcə işlərin görüb damcılar,

Məftildən üzülüb sehir yaradır.

Könüldə yerini alır acılar,

Sarır dörd yanımı damcı fəryadı.

Yerindən ayrılır ağırlaşınca,

Məftildə yerini boş qoyub düşür.

O bunun,bu da ki,onun dalınca,

Torpağa üz tutur,yolda ötüşür.

Bir daha yarana,ya yaranmaya,

Damcının məftillə bu sehir bağı.

Kimlərsə inana,ya inanmaya,

Damcı çox şey dedi mənə sübh çağı...

                                  04.01.2020-ci il,saat 09-17

                BU  DÜNYANIN             

Yaxşı,yaman gərdişi var,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Dəyişməyən vərdişi var,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Həm gündüzdü,həm gecədi,

Bilən də yox heç necədi.

Çox işləri bilməcədi,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Arxa durur nələr rəyə,

Qoşa-qoşa ağlın səyə.

Evcikləri dönür öyə,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Kimlərinə qucaq açar,

Kimlərin də qoyar naçar.

Qıfılına düşmür açar,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Özü boyda bir bazardı,

Həm beşikdi,həm məzardı.

Iştəhləri tam azardı,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Tavasinda çox qızardıq,

Üzümüzə çox bozardı.

Əli tale,baxt yazardı,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Ha artırır riqqətini,

Çəkə bilmir diqqətini.

Könül dadmır şəfqətini,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Həm gercəkdi,həm nağıldı,

Çox quruldu,çox dağıldı.

Varı,yoxu bir ağıldı,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Diləkləri göydəmir at,

Çap,bacarsan dalından çat.

Sirlərilə başını qat,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

Ömür payı sınağdı,

  Olanları qınağıdı.

Məmişoğlu qonagıdı,

Bu dünyanın,bu dünyanın.

                   19.01.2020-ci il,saat 01-23.

                   NƏSİHƏT

Ay haqqa daş atan oğlan,

Heç gələrmi işin xoşa?

Hara gedir,hara ağlın,

Baş qoşursan hansı başa?

Heç göy üzü daşdanarmı,

Belə işə başdanarmı?

Oda atsan daş yanarmı?

Bildiyini gətir huşa.

Pozulmamış imanla din,

Belə danış,bax,belə din.

Ruhundakı müstəbidin,

Kəm ağlını gətir daşa.

Çox da açıq göyün üzü,

Tutma ora qara üzü.

Bacarırsan ara düzü,

Ona güvən,onla yaşa.

Sənə yoxsa etimadı,

Çox qınama dostu,yadı.

Bir nankorsan yer övladı,

Əməlindən haşa-haşa.

Haqqa bağlı əzəl nüvən,

Hər işində ona güvən.

Nə qədər ki,şatır qüvvən,

Bundan sonra belə yaşa.

Yoxsa özün bilə-bilə,

Dönərsən bir ovuc külə.

Əməlində şərlər ilə,

Çevrilərsən əməldaşa.

Şərlər sənə qəst eləyər,

Ağlını sərməst eləyər.

Nəsihətim bəs eləyər,

Qarşındakı yolun qoşa.

Məsləhətdi belə yaşa!

                      26.01.2020-ci il,saat 15-02.

      AXI,  VƏTƏNDİ...

Vətən oddu,ocaqdı,

Onu damarda axan-

Öz qanımda görmüşəm.

Vətən isti qucaqdı,

Bənzərini bircə mən-

Öz anamda görmüşəm!

Vətən ruha dad qatan

Bir tükənməz həvəsdi.

Hər an gərəkli olan

Aldığımız nəfəsdi.

Zaman-zaman boy atan

Pak avazdı,saf səsdi.

Hər dəm gərəkli olan

Arzu,eşqdi,həvəsdi.

Vətənə fəda olmaq,

Beləcə yadda qalmaq-

Nəsibim bu olarsa,

Elə bu mənə bəsdi.

Vətənsiz Cənnət mənə

Ölüm saçan qəfəsdi.

Yediyim duz-çörək də,

Udduğum su,hava da-

Özü boyda vətəndi.

Köksüm altda çırpınan

Sevgi dolu ürək də-

Ömürlə bağladığım

Əhdi-peyman,dilək də,

Özü boyda vətəndi.

Ayrılanda qəhr olur

Könül ahda,nəvada.

Ondan ayrı düşəndə

Elədiyim dava da

Özü boyda vətəndi.

Ömrün ötən günləri

Özlüyündə gülşəndi.

Ürək şeyda bülbül tək

Orda nəğmə ötəndi.

O şərbətim,o meyim,

Olar-olmaz hər şeyim.

Yerim,göyüm vətəndi!

Mənimlə bir doğulub,

Mənimlə bir yaşayıb.