Təxminən 14.000 il əvvəl yaşadığı düşünülən və qalıqları bu günə qədər qorunub saxlanmış iki heyvan balasının arxasındakı sirr nəhayət aydınlaşıb.
HİT.az xəbər verir ki, 2011 və 2015-ci illərdə Şimali Sibirin donmuş torpaqlarından təxminən 14.000 il əvvəl yaşamış iki balaca itin qalıqları tapılıb. Elə həmin buzlu torpaq qatlarında alimlər insanlar tərəfindən işlənmiş yunlu mamont sümükləri də aşkar ediblər.
Bu tapıntılar bəzi şübhələrin yaranmasına səbəb olub. Bəziləri "Tumat balaları"nın evcilləşdirilmiş canavarlar olduğunu, bəziləri isə tarixdən əvvəlki dövrün qəssablarının yanında qalıqları gözləyən ilk nəsil itlər ola biləcəyini iddia ediblər.
Lakin beynəlxalq tədqiqatçılardan ibarət bir qrupun apardığı yeni araşdırma nəticəsində bu balaların mamontların kəsilməsi ilə heç bir əlaqəsi olmadığı müəyyən edilib. Yəni onların insan fəaliyyəti ilə birbaşa bağlılığı mövcud deyil.
York Universitetinin rÉ™hbÉ™rlik etdiyi komandanın açıqlamasına görÉ™, bu nÉ™ticÉ™yÉ™ gÉ™linmÉ™si üçün balaların bağırsaq tÉ™rkibindÉ™n götürülmüş genetik mÉ™lumatlar, elÉ™cÉ™ dÉ™ onların diÅŸlÉ™rindÉ™, sümüklÉ™rindÉ™ vÉ™ toxumalarında mövcud olan “kimyÉ™vi barmaq izlÉ™ri” tÉ™hlil edilib. MÉ™qsÉ™d, onların qidalanma tÉ™rzinin insan fÉ™aliyyÉ™ti ilÉ™ É™laqÉ™li olub-olmadığını müəyyÉ™nləşdirmÉ™k idi.
AraÅŸdırmaçılar bildiriblÉ™r ki, Tumat canavar balaları ilÉ™ baÄŸlı tÉ™hlillÉ™r onların “quru vÉ™ nisbÉ™tÉ™n mülayim iqlimÉ™ malik, qarışıq bitki örtüyü olan É™razidÉ™ yaÅŸadıqlarını vÉ™ son günlÉ™rindÉ™ yunlu gÉ™rgÉ™dan da daxil olmaqla müxtÉ™lif bir qida rasionu ilÉ™ bÉ™slÉ™ndiklÉ™rini” göstÉ™rib.
Bu nəticələr Buz dövrünə aid canavarların müasir canavarlardan daha iri olduğunu düşündürür. Böyük ehtimalla, bir sürü yetkin canavar gənc bir yunlu gərgədanı ovlayaraq balalara yedirib, çünki balaların bu nəhəng heyvanı öldürməsi və yeməsi mümkün deyil. Alimlər hesab edirlər ki, balalar yeməkdən az sonra ölüblər. Həmçinin onların südəmər olduğunu göstərən fiziki sübutlar da mövcuddur və görünür ki, hələ də analarından süd əmirdilər.
Nəticə olaraq, alimlər bu heyvanların müasir itlərin əcdadları olan evcilləşdirilmiş ilk itlərlə heç bir əlaqəsinin olmadığını müəyyən ediblər. Tapıntılar, bu balaların müasir itlərlə tamamilə əlaqəsiz, bu günə qədər nəsli kəsilmiş bir canavar populyasiyasının üzvləri olduğunu göstərən əvvəlki genetik araşdırmaları da dəstəkləyir.
Samir
