Avropa ölkələri qarşıdakı on il ərzində müdafiə sərmayələrini iki dəfə artırmağa razılaşıblar...
Poliqon The New York Times-a istinadən xəbər verir ki, Avropa müdafiə şirkətlərinin Amerika silahlarından tamamilə imtina edəcəyi təqdirdə boşluğu doldura biləcəkləri hələ aydın deyil.
Qeyd olunur ki, maliyyələşdirmənin ümumi məbləği təxminən 14 trilyon avro ola bilər. Lakin hətta nəhəng investisiyalar belə, Avropanın Amerika şirkətləri tərəfindən istehsal olunan ən çox axtarılan və zəruri olan müdafiə avadanlığının bəzi növlərinə keyfiyyətli alternativlərə malik olmadığını düzəltməyə bilər. Onların arasında "Lockheed Martin" şirkətinin istehsalı olan F-35 döyüş təyyarələri də var.
Həmçinin, bəzi Avropa ölkələri Amerikanın "Patriot" zenit-raket kompleksi ilə silahlanıb ki, onun əvəzini tapmaq o qədər də asan deyil. Üstəlik, bəzi silahların işləməsi üçün proqram təminatı tələb olunur, onların əksəriyyəti ABŞ-da hazırlanıb.
Bir çox Avropa ölkələri artıq Amerika silahlarına sərmayə qoyublar, buna görə də onlar yeni alışların uyğun olaraq qalmasını istəyirlər. Üstəlik, müdafiə xərclərinin artırılması ilə bağlı öhdəliklər bəzi ölkələrdə gərginlik yaradıb. Nəşr vurğulayır ki, bəzi ştatlar ABŞ-dan müstəqil müdafiə sənayesi yaratmalı olub-olmadığını anlamağa çalışırlar.
Avropalı rəsmilər jurnalistlərə bildiriblər ki, Avropa İttifaqının qabaqcıl müdafiə maliyyələşdirmə proqramı - 150 milyard avro kredit xətti də daxil olmaqla, müəyyən pul tranşlarından Amerika avadanlıqlarına xərclənə biləcək məbləğə limit qoyulub. Bununla belə, ayrı-ayrı ölkələr satınalmaların böyük hissəsini həyata keçirəcək və öz resurslarını istədikləri kimi bölüşdürməkdə sərbəstdirlər.
Nəşr əlavə edib ki, ABŞ Ukraynaya dəstəyini azaltdığı üçün Avropada müdafiə xərcləri ilə bağlı müzakirələr aktuallaşıb.
Avropa İslahatları Mərkəzinin direktoru Çarlz Qrant jurnalistlərə bildirib ki, Avropada hərbi xərclərlə bağlı iki əsas düşüncə məktəbi mövcuddur. Onun sözlərinə görə, Fransa rəsmiləri belə hesab edirlər ki, öz müdafiə sənayesini yaratmaq üçün Avropa fondlarından istifadəni məhdudlaşdırmaq lazımdır. Nəşr bunun avropalıların amerikalı müttəfiqindən həddən artıq asılı olmaması üçün vacib olduğunu vurğulayıb.
Qrant əlavə edib ki, Skandinaviya ölkələri, Baltikyanı ölkələr və Polşanın sahib olduğu ikinci fikir ondan ibarətdir ki, Avropa indi Ukraynaya kömək etmək imkanlarına ehtiyac duyur və pulu daha az proteksionist şəkildə xərcləməlidir: "Onlar hesab edirlər ki, biz idealist ola bilmərik, amma indi hərəkətə keçib Ukraynaya pul xərcləməliyik".
"Bruegel" analitik mərkəzinin baş elmi işçisi və Belçikanın Azad Brüssel Universitetinin professoru Quntram Volf jurnalistlərə deyib ki, ABŞ-dan hərbi asılılıq narahatlıq doğurur. O hesab edir ki, Avropa ABŞ-dan texnoloji asılılığı unutmalıdır.
Bununla belə, Volf belə bir keçidin tez baş verməyəcəyini etiraf edib. O, bunun yalnız növbəti beş il ərzində mümkün olacağını proqnozlaşdırır.
Bundan əvvəl Bloomberg ABŞ prezidenti Donald Trampın Avropaya Ukrayna üçün Amerika silahları almasına icazə verdiyini yazmışdı. Bu, hətta Vaşinqton yardımı kəssə belə, Kiyevin silah əldə etməsinə qapı açır. Üstəlik, Tramp administrasiyası avropalı müttəfiqlərinə NATO-nu yaşatmaq üçün Amerikadan silah və hərbi texnika almalarını istədiyini bildirir. Bu yolla ABŞ əhəmiyyətli kapital itkisi olmadan silahlarını Ukraynaya ötürə bilər.
Poliqon.info
