"İranla bağlı Moskvanın tərəddüdlərinin arxasında nə dayanır?.."
Rusiya prezidenti Vladimir Putin İrana ABŞ hücumlarından sonra real hərbi dəstək göstərməkdən çəkinir.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "The Telegraph" nəşri yazıb.
Nəşrin siyasi şərhçisi Rebeka Kofflerin yazdığına görə, bu, Tramp administrasiyasının sərt cavab vermək ehtimalı ilə bağlı Kreml daxilindəki qorxulardan qaynaqlanır.
Putin ABŞ-ın İrandakı nüvə obyektlərinə zərbələrini pisləyib və İran xalqına "dəstək" vəd etsə də, real olaraq Tehrana nə silah, nə də hərbi texnika göndərib. Halbuki yanvar ayında Rusiya ilə İran arasında hərbi-texniki əməkdaşlığı da əhatə edən "strateji tərəfdaşlıq" sazişi imzalanıb.
Putinin "balans oyunu"
Koffler qeyd edir ki, Putin uzun müddətdir Yaxın Şərqdə bir növ ikili oyun aparır: bir tərəfdən ayətullalarla açıq müttəfiqlik nümayiş etdirir, digər tərəfdən isə İsraillə "kölgə dostluğu"nu qoruyur. Kreml bu bölgədə həm İran, həm də İsrail vasitəsilə geosiyasi nüfuz qazanmağa çalışır və buna görə də hansısa bir tərəfi açıq dəstəkləməkdən çəkinir.
Rusiyalı politoloq Fyodor Lukyanovun fikrincə, Moskva nə İranı tam dəstəkləmək, nə də ABŞ-la mübahisə etmək niyyətindədir. "Putin Tramp administrasiyası ilə hələ çox həssas və incə münasibətlər qurur. İsrail rəhbərliyi ilə də işgüzar əlaqələr mövcuddur. Kreml üçün konkret tərəf seçmək yolverilməzdir", - o, bildirib.
İranın Rusiyaya verdiyi silahlar və qarşılıqsızlıq
Bu ikili mövqe xüsusilə İrana qarşı haqsızlıq kimi görünür. Çünki Tehran Rusiya üçün Ukrayna müharibəsində əhəmiyyətli yardım göstərib. İran Rusiyaya aşağıdakı silah sistemlərini təqdim edib: Fath-360 raket sistemləri, qısamənzilli ballistik raketlər, "Shahed-136" və "Shahed-131" kamikadze dronları.
Bu texnikalar Rusiya ordusunun uzaqmənzilli və daha modern raketlərini ehtiyatda saxlamasına imkan yaradıb, beləliklə Ukraynaya qarşı daha strateji zərbələr endirməyə şərait formalaşdırıb. Lakin indi, İranın özü hədəfə çevrildiyi zaman, Kreml yardım etməkdən boyun qaçırır.
Trampın mümkün cavabı və Moskvanın qorxusu
Kofflerin fikrincə, əgər Putin İrana hava hücumundan müdafiə sistemləri və ya başqa hərbi texnika ötürsə, Tramp buna sərt reaksiya verə və Ukraynaya silah tədarükünü daha da artırmaq qərarı ala bilər. Bu isə Kremlin hazırda arzulamadığı ssenaridir.
Şərhçi yazır: "Putinin İrana yardım etməməsi ABŞ-ın mümkün cavablarından qorxduğunu sübut edir. Tramp isə səssizcə öz "kartlarını" toplayır və görünür ki, münasib anı gözləyir. Ola bilsin, bu addımlar ona Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsini sonlandırmaq vədini yerinə yetirmək imkanı verəcək".
Trampın nüvə ritorikasına reaksiyası
Yazıda həmçinin qeyd olunur ki, Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedevin ABŞ-ın İrana hücumunu "fəlakət" adlandırmasından sonra Tramp çox emosional reaksiya verib. O, "nüvə silahı ilə bağlı məsuliyyətsiz danışmağın qəbuledilməz olduğunu" vurğulayıb.
Nəşr nəticə olaraq yazır: Trampın İranla bağlı strategiyası Putini sıxışdırıb. Kreml özünün "müttəfiq" elan etdiyi Tehrana real yardım edə bilmir, çünki qarşıda Ukrayna məsələsində daha böyük təzyiqlərlə üz-üzə qala bilər. Tramp isə bu geosiyasi gərginlikdən istifadə edərək həm Putini zəiflətməyə, həm də öz sözünü yerinə yetirməyə hazırlaşır.
