Azərbaycan milli mətbuatının əsası 22 iyul 1875-ci ildə qoyuldu. Həsən bəy Zərdabinin yaratdığı “Əkinçi” qəzeti yalnız informasiya yaymaq məqsədi daşımırdı, o, milli kimliyin dirçəldilməsi, xalqın maariflənməsi və azad fikir platformasının qurulması üçün təməl rolunu oynadı. Bu gün Milli Mətbuat Günü, yalnız bir tarix deyil, azərbaycanlıların fikr müstəqilliyinin, söz azadlığına olan inamının və gələcəyə yönəlmiş ictimai məsuliyyətinin təcəssümüdür.

Milli mətbuatımızın yaranması Azərbaycan xalqının müstəqillik uğrunda mübarizəsi ilə vəhdətdə inkişaf etmişdir. “Əkinçi” yalnız bir nəşr deyil, milli dirçəlişin ideoloji manifestidir. Onun səhifələri illər boyunca milli şüurun formalaşması, azadlıq amallarının təşviqi və maarifçilik ideyasının yayılması üçün tribuna olmuşdur. Bu miras zamanla müxtəlif dövrlərdə formalaşan mətbuat orqanlarında yaşamağa davam etmiş, dövrün çağırışlarına cavab verməyi bacarmışdır. "Əkinçi” Azərbaycan dilində əsl milli demokratik və xalq mətbuatının ilk təməl daşını qoydu, cəmi 56 nömrəsi çıxan qəzet millətin aynası oldu, Azərbaycan jurnalistikasının bayraqdarına çevrildi.

Zaman keçdikcə mətbuat təkcə informasiya mənbəyi olmaqla kifayətlənmədi, həm də milli dirçəlişin, azad sözün və ictimai dəyərlərin formalaşmasında mühüm töhfələr verdi. Sovet dövrünün ideoloji çərçivələrinə baxmayaraq, Azərbaycan mətbuatı sözün gücünü qorumağa nail oldu. 1993-cü ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə media sahəsi yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu. Vətəndaş cəmiyyəti formalaşmağa başladı, media isə onun əsas sütunlarından birinə çevrildi.

Prezident İlham Əliyevin fikirləri bugünkü mətbuatın dəyərlər sistemini aydın şəkildə ortaya qoyur: operativlik, obyektivlik, milli maraqların müdafiəsi. Azərbaycan mətbuatı informasiya cəmiyyətinin strateji aktoruna çevrilmiş, həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq arenada aktual məsələlərin işıqlandırılmasında mühüm rol oynamışdır. Media sahəsində aparılan islahatlar jurnalistlərin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi və informasiya resurslarının iqtisadi müstəqilliyinin artırılması baxımından mühüm mərhələ təşkil edir.

Azərbaycan Konstitusiyasında söz və mətbuat azadlığı fundamental hüquqlar sırasındadır. Bu hüquqi baza ölkədə medianın azad və güclü cəmiyyət institutu kimi formalaşmasına şərait yaradıb. Mətbuatın rolunun sadəcə informasiya yayımı ilə məhdudlaşmadığı, həm də ictimai vicdanın formalaşmasında iştirak etdiyi yeni bir mərhələ yaşanır.

İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə Azərbaycan mediası faktiki olaraq informasiya cəbhəsinin əsgəri oldu. Düşmənin saxta informasiyalarına qarşı həqiqətin səsləndirilməsi, xalqın həmrəyliyinin və Vətən uğrunda mübarizənin ruhunun gücləndirilməsi mediamızın strateji rolunu bir daha sübut etdi. Bu dövr mətbuat tariximizə yeni bir mərhələ-vətənpərvərlik və ideoloji möhkəmlik mərhələsi kimi daxil oldu.

2022-ci ildə media nümayəndələrinin peşə bayramını Şuşada qeyd etməsi təkcə simvolik hadisə deyildi, milli mətbuatın diplomatik statusunun və qlobal platformada təmsilçilik imkanlarının göstəricisi idi. Şuşada keçirilən Qlobal Media Forumu ilə Azərbaycan mətbuatı artıq regional deyil, beynəlxalq diskursun bir parçasıdır. Bu, milli sözün qlobal miqyasda daşıyıcı roluna yüksəlməsi deməkdir.

Anadilli mətbuat milli identitetin formalaşmasında həlledici gücə sahibdir. Azərbaycan dilində yayımlanan nəşrlər təkcə informasiya mənbəyi deyil, həm də düşüncə tərzinin daşıyıcısı, milli yaddaşın yazılı salnaməsidir. Bu mətbuat vasitəsilə xalqımız özünü tanıyır, öz tarixini dərk edir və gələcəyinə istiqamət verir.

Milli Mətbuat Günü yalnız keçmişin xatırlanması deyil, həm də gələcəyin inşası üçün strateji düşüncə tərzinin gücləndirilməsidir. Zərdabidən başlayaraq Şuşada yüksələn səsə qədər bu yol, ideoloji dayanıqlığın və ictimai vicdanın sarsılmaz xəttini təşkil edir. Azərbaycan mətbuatı milli kimliyin, diplomatik nüfuzun və ictimai möhkəmliyin vazkeçilməz sütunudur.

Tutu Kamal qızı
YAP Zəngilan rayon təşkilatının sədr müavini