RU

Fransada riyaziyyatda gender fərqləri: Erkən təhsildə stereotiplərin rolu

Fransada son illərdə təhsildə gender bərabərliyi məsələsi geniş müzakirə olunur. Xüsusilə də riyaziyyat və digər STEM fənlərində oğlan və qız şagirdlər arasında müşahidə olunan performans fərqlərinin səbəbləri alimlərin diqqət mərkəzindədir. 

AzEdu.az-ın xarici mediadan əldə etdiyi məlumata əsasən, 2,5 milyondan çox birinci sinif şagirdinin iştirak etdiyi araşdırma göstərir ki, riyaziyyat üzrə gender fərqləri şagirdlərin məktəbə gəlməsindən sonra qısa müddətdə  artıq ilk dörd ay ərzində yaranmağa başlayır və il ərzində dərinləşir.

Araşdırma nəticələri göstərir ki, məktəbə ilk başladıqda oğlan və qız şagirdlərin riyaziyyata yanaşmasında və ilkin bacarıqlarında nəzərəçarpacaq fərq yoxdur. Lakin tədris ilinin ilk ayları keçdikcə oğlan şagirdlərin performansı artmağa başlayır və ilin sonuna doğru bu fərq qızların əleyhinə olaraq təxminən dörd dəfə çoxalır. Bu dinamika bir neçə maraqlı sual doğurur:

Tədqiqatçılar hesab edir ki, bu fərqin yaranmasında əsas səbəb məktəb mühitində formalaşan gözləntilər, müəllimlərin fərqli yanaşma tərzləri və sosial stereotiplərdir. Müəllimlərin şüuraltı şəkildə oğlanların riyaziyyat sahəsində daha istedadlı olduqlarını düşünməsi, qızların isə daha çox humanitar sahələrə meylli olduğunu qəbul etməsi bu fərqlərin formalaşmasında rol oynaya bilər.Tədqiqatda iştirak edən şagirdlər müxtəlif sosial və iqtisadi təbəqələri təmsil edirdilər. Maraqlıdır ki, bu gender fərqi demək olar ki, bütün sosial təbəqələrdə oxşar səviyyədə müşahidə olunub. Bu da o deməkdir ki, fərqin səbəbi əsasən məktəb mühitindən və tədris prosesindən qaynaqlanır.

Bu araşdırma bir daha göstərir ki, riyaziyyat sahəsində oğlan və qızlar arasında fərq bioloji və ya genetik deyil, əsasən sosial və pedaqoji faktorlarla bağlıdır. Gender stereotipləri və müəllim yanaşmaları bu fərqlərin əsas səbəbləri kimi ön plana çıxır. Təhsil sistemində bərabər imkanların yaradılması üçün erkən təhsil mərhələsində gender yönümlü yanaşmaların və pedaqoji təcrübələrin yenidən nəzərdən keçirilməsi vacibdir. Yalnız bu yolla hər bir uşaq cinsindən asılı olmayaraq potensialını tam reallaşdıra bilər.

Избранный
41
azedu.az

1Источники