Rusiya prezident Vladimir Putinin 2014-cü ildə ilk dəfə Ukraynaya qoşun göndərməsindən və səkkiz il sonra tammiqyaslı işğala başlamasından sonra Donbas bütün bölgələrdən daha çox zərər çəkib. Bir çox şəhər və qəsəbələr dağıdılıb. Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin sözlərinə görə, təkcə Mariupol liman şəhərində Rusiyanın bombardmanı nəticəsində ən azı 20.000 mülki şəxs həlak olub...
Poliqon xəbər verir ki, The Times qəzetinin yazdığına görə, sülh sazişi bağlamaq cəhdi ilə ABŞ prezidenti Donald Tramp Kiyevə bütün Donbası Moskvaya təhvil verməsi üçün təzyiq göstərməyə çalışır və Milad bayramına qədər atəşkəsin qüvvəyə minməsini istəyir.
Kreml bildirir ki, Ukrayna qoşunlarını, o cümlədən Donetsk bölgəsindəki Kramatorsk və Slavyansk şəhərlərindən geri çəkənə qədər döyüşlər dayanmayacaq.
Məqalədə deyilir ki, Zelenski torpaqları Rusiyaya vermək istəsə belə, Ukrayna konstitusiyasında ərazinin yalnız ümumxalq referendumundan sonra verilə biləcəyi deyilir və müharibə zamanı belə bir güzəştin keçirilməsi olduqca çətindir, bəlkə də mümkün deyil. Lakin, media yazır ki, Kiyev sadəcə Rusiya hakimiyyətini rəsmi olaraq tanımadan qoşunlarını geri çəksəydi, referenduma ehtiyac olmazdı.
Eyni zamanda, Come Back Alive Fondunun aparıcı analitiki Nikolay Beleskov hesab edir ki, bəzi hərbçilər Donbasdan geri çəkilmək əmrlərinə tabe olmaya və bu, milli birlik üçün gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər: "Ukraynalılar əsassız güzəştlərə getməyə məcbur edildikdə, bu, xüsusən də 11 ildən çoxdur döyüşənlər üçün milli rüsvayçılıq hissi yaradır".
Rusiya ordusu Luqansk vilayətinin demək olar ki, hamısına və Donetsk vilayətinin 80 faizindən çoxuna nəzarət edir. Putin deyir ki, Ukrayna təslim olmasa, Rusiya bütün Donbası ələ keçirəcək. Lakin Beleskov qeyd edir ki, Kramatorsk və Slavyansk uğrunda döyüşlər Moskvaya on minlərlə insanın həyatına başa gələcək. "Sonda ərazi itirsəniz belə, düşmənin növbəti hücumu üçün şərait yaratmaqdansa, ona yüksək qiymət ödəmək daha yaxşıdır. Döyüşmədən geri çəkilmək siyasi cəhətdən çətin və hərbi cəhətdən təhlükəlidir", deyə o vurğulayıb.
O, həmçinin qeyd edib ki, Ukrayna Donbası güzəştə getsə belə, Kremlin işğalı dayandırması ehtimalı azdır: "Rusiyanın nöqteyi-nəzərindən bütün bu planlar (ABŞ tərəfindən dəstəklənir) real həll yolu ilə deyil, hücumu davam etdirmək və danışıqlar mövqeyini daha da gücləndirmək üçün Ukraynada bölünmələr yaratmaq və istismar etməklə bağlıdır".
Zelenski bu həftə Dauninq küçəsində keçirilən görüşdə Avropa müttəfiqlərindən dəstək alsa da, mediaya görə, ölkənin ikinci ən güclü adamı hesab edilən nüfuzlu müşavir Andriy Yermakın ötən ay istefasına səbəb olan korrupsiya qalmaqalı onun mövqeyini zəiflədib.
Ukrayna Xalq Ordusu rəhbərinin vəzifədən alınması, şübhəsiz ki, Zelenskiyə zərbə olsa da, hələlik bunun ABŞ ilə danışıqlara təsir etdiyinə dair heç bir əlamət yoxdur.
Prezident administrasiyasına yaxın olan politoloq Volodimir Fesenko yazıb: "Çoxları Yermakın əsl siyasi təsirinin çox şişirdildiyini anlamağa başlayır".
ABŞ-ın dəstəklədiyi plan həmçinin 100 gün ərzində Ukraynada prezident seçkilərinin keçirilməsini nəzərdə tuturdu. Zelenskinin birinci müddəti ötən il başa çatmalı idi, lakin seçkilər Rusiyanın 2022-ci il işğalından sonra tətbiq edilən hərbi vəziyyət səbəbindən təxirə salındı. Tramp bu yaxınlarda Politico-ya bildirib ki, Ukrayna "artıq demokratiya deyil".
Zelenski "hakimiyyətdən yapışdığı" ilə bağlı ittihamları rədd edib və Avropa və ABŞ təhlükəsizliyin təmin edilməsinə kömək edərsə, Ukraynanın növbəti 60-90 gün ərzində seçkilər keçirməyə hazır olduğunu bildirib. "Mən seçkilərə hazıram", deyə o bildirib.
Bu arada Tramp Kiyevə təklifə cavab vermək üçün cəmi bir neçə gün vaxt verərək müharibəni Milad bayramına qədər bitirməyə ümid edir. Zelenski isə öz növbəsində Avropa liderlərinə ərazi güzəştləri ilə bağlı tez bir qərar verməsi üçün təzyiq göstərildiyini bildirib.
Media yazır ki, Moskva dəfələrlə Ukraynaya müdaxiləsinin yalnız ərazi ilə bağlı olmadığını açıq şəkildə bildirib. Əsas məqsəd müharibənin sözdə "kök səbəblərini" aradan qaldırmaqdır - bu, Kiyevdəki qərbyönlü hökumətin Rusiya tərəfindən təyin olunmasıdır. Kreml həmçinin Ukraynanın NATO-ya qoşulmasının qarşısını almağı və ordusunun sayını məhdudlaşdırmağı tələb edir.
Lakin, hazırda mühacirətdə yaşayan Putinin ilk baş naziri Mixail Kasyanov qeyd edib ki, Rusiya lideri Qərbin bütün Donbas üzərində Rusiyanın nəzarətini tanımasına nail olmaq ideyasına aludə olub: "Bu, ona və onun gücünə hörmət məsələsidir ki, heç kim onun zəif olduğunu düşünməsin".
Poliqon.info
