Yay qarpız, bostan, albalı, şaftalı, ərik, alma və s. kimi müxtəlif meyvə və giləmeyvə mövsümüdür. Lakin bu meyvə və giləmeyvə yedikdən sonra tez-tez şişkinlik (qaz) baş verə bilər.
Editor.az xəbər verir ki, bunu diyetoloq Nadejda Litvinova deyib. O, bunun nədən ibarət olduğunu, mövsümi meyvə və giləmeyvələrdən yaranan şişkinliyin qarşısını necə almaq barədə danışıb.
“İlk növbədə, bu fenomen yüksək təbii şəkər tərkibi və nəticədə sürətli karbohidratlarla bağlıdır. Mövsümi meyvələr bağırsaq mikrobiomu üçün qidalı substrat və ya qida olan sadə karbohidratların (şəkərlərin) mühüm mənbəyidir. Böyük miqdarda istehlak edildikdə və ya əvəzedici kimi istifadə edildikdə, bu cür məhsullar əsas qaz patogenlərinin əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər”, – deyə həkim bildirib.
Onun sözlərinə görə, bu cür əlamətlər ən çox şəkəri yüksək, lifi az olan meyvə və giləmeyvə qəbul etdikdən sonra özünü göstərir. Bunlara qarpız və qovun kimi meyvələr daxildir.
Dietoloqun qeyd etdiyi kimi, meyvə və giləmeyvələrdə olan şəkərləri nəzərə alaraq, ən ağır bağırsaq reaksiyalarına səbəb ola biləcək fruktoza vurğulamağa dəyər.
“Sadə dildə desək, xüsusilə də birdən-birə böyük miqdarda meyvə istehlak edildikdə, fruktoza tam sorulmaya bilər. Nəticədə fruktoza bağırsaqlarda fermentləşməyə başlayır, qaz və şişkinliyə səbəb olur”, – ekspert izah edib.
O, həmçinin qeyd etdi ki, alma, armud və ərik kimi meyvələrdə çoxlu lif var və bu, şişkinlik və kramp kimi xoşagəlməz hisslərə səbəb ola bilər. Lif həm də bağırsaq bakteriyalarının fəaliyyətini stimullaşdırmaqla qaz əmələ gəlməsini artıra bilər. Bu proseslər bağırsaqları qıcıqlanan və ya mikroflora pozğunluğu olan insanlarda intensivləşə bilər.
“Qıcıqlanmış bağırsaq sindromu (İBS) və ya digər mədə-bağırsaq (GI) pozğunluqları olan insanlar meyvə və giləmeyvə daxil olmaqla, müəyyən qidalara artan həssaslıq yaşayırlar”,- deyə həkim bildirib.
Diyetoloq şişkinliyin qarşısını almaq üçün bir neçə məsləhət verib. Xüsusilə, bağırsaqlarınızı “tənzimləmək” üçün pəhrizinizdə meyvə və giləmeyvə miqdarını tədricən artırmaq lazımdır.
“Meyvələri digər qidalarla birlikdə istehlak edin. Ən yaxşısı onları protein qidaları və ya qan şəkərində qəfil artıma səbəb olmayan digər qidalarla birlikdə istehlak etməkdir. Meyvə və giləmeyvə yemək üçün ən yaxşı vaxt əsas yeməklə yanaşı şirin yeməkdir. Daha az fruktoza olan meyvələri seçin. Məsələn, giləmeyvə (qargilə, çiyələk, moruq) bədəninizdə azdırsa. Siz tez-tez müəyyən meyvə və ya giləmeyvə (məsələn, qarpız və ya qovun) sonra şişkinlik və narahatlıq hiss edirsiniz, onların qəbulunu məhdudlaşdırın və ya digər meyvələrlə əvəz etməyə çalışın”, – həkim tövsiyə edib.
//Gülnarə Abasova, Editor.az
