ABŞ-də aparılan bir araşdırma, 13-17 yaşlı yeniyetmələrin 72%-inin ən azı bir dəfə süni intellekt chatbotlarından istifadə etdiyini göstərib.
Manset.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər isə bu emosional bağlı sistemlərin gənclərin psixi sağlamlığına mənfi təsir göstərə biləcəyinə dair xəbərdarlıq edirlər.
Tədqiqatın Nəticələri və Gənclərin Təcrübələri
Common Sense Media təşkilatının apardığı milli sorğuda 13-17 yaş arası 1060 gənclə müsahibə aparılıb. Sorğunun nəticələrinə görə, gənclərin təxminən üçdə ikisi süni intellekt chatbotları ilə əlaqə saxlayıb və hər iki gəncdən biri mütəmadi olaraq bu sistemlərlə əlaqədə olduqlarını bildirib.
Süni İntellekt Yoldaşları: Emosional Bağlantı Qurulub
Bu chatbotlar “süni intellekt yoldaşları” adlanır və əsas məqsədləri istifadəçiləri ilə emosional əlaqə qurmaqdır. Onlar Character.AI, Replika və Nomi kimi platformalar vasitəsilə fəaliyyət göstərirlər. İştirakçıların 30%-i bu sistemləri "əyləncəli" tapdıqlarını, 28%-i isə texnoloji maraqdan istifadə etdiklərini qeyd ediblər. Maraqlı bir nəticə isə odur ki, gənclərin üçdə biri süni intellektlə ciddi mövzular barədə danışmağı üstün tutduqlarını bildirib.
Sübut Olunmuş Risklər və Təhlükələr
Sorğuda iştirak edənlərin 24%-i şəxsi məlumatlarını, məsələn, real ad və yer kimi məlumatları chatbotlarla paylaşdıqlarını bildirib. 34%-i isə söhbətlər zamanı narahatedici bir təcrübə yaşadıqlarını qeyd edib, lakin bu təcrübələrin tezliyi aşağıdır.
Gənclərin Ehtiyatlı Yanaşması və Riskin Yüksək Olması
Araşdırmaya görə, gənclərin yarısı bu chatbotların tövsiyələrinə inanmır. Lakin, yaş qrupları arasında fərq mövcuddur: 13-14 yaşlılar AI tövsiyələrinə 15-17 yaşlılardan daha çox etibar edirlər. Eyni zamanda, 80%-i süni intellektlə söhbət etmək əvəzinə, həqiqi dostları ilə qarşılıqlı əlaqəni daha faydalı hesab edirlər.
Təhlükəsizlik Məsələləri və Hüquqi Tənzimləmə Tələbləri
Common Sense Media, süni intellekt chatbotlarının 18 yaşdan kiçik şəxslər üçün uyğun olmadığını bildirir. Təşkilat, “Şirkətlər keçmişdə uşaqların maraqlarını nəzərə almadan qazanc əldə edib. Süni intellekt sistemləri ilə eyni səhvi etməməliyik,” ifadəsini yer alır. Hesabatda süni intellektlə bağlı sürətli hüquqi və texnoloji tənzimləmələrin zəruriliyi vurğulanır.
