Liderlər səviyyəsində şəxsi münasibətlərə dayanan diplomatiya Trump üçün ardıcıllıqdan daha vacibdir, lakin ABŞ prezidentinin etdiyi cəhdlərdə indiyə qədər irəliləyiş yoxdur...
ABŞ prezidenti Donald Tramp Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həlli üçün şəxsi diplomatiyaya üstünlük verir və bu yanaşma strateji qarışıqlıq yaradır.
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə The New York Times qəzeti yazıb. Nəşr qeyd edir ki, Tramp may ayının ortasında Air Force One təyyarəsində jurnalistlərə bildirmişdi ki, “Putin və mən görüşmədən heç nə baş verməyəcək”.
Tramp hesab edir ki, yalnız iki supergüc liderlərinin görüşü vasitəsilə Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsi kimi mürəkkəb məsələ həll edilə bilər. Lakin Anchorage-dəki görüşdən doqquz gün keçməsinə baxmayaraq, əsl irəliləyiş görünmür. Tramp həmçinin Rusiyanın prezidenti Vladimir Putin və Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski arasında birbaşa, sonra isə üçtərəfli görüşün ola biləcəyini qeyd edib, lakin heç bir görüş planlaşdırılmayıb.
Tramp Avropa liderlərinə Putinin Ukraynaya sülhməramlı qüvvələrin daxil olmasına razılıq verdiyini iddia etsə də, ruslar əksini bildirərək, Rusiyanın fevral 2022-də işğal etdiyi ölkədə təhlükəsizliyin təmin edilməsində iştirak edəcəyini qeyd ediblər. Bu vəziyyət “tavukları qoruyan tülkü” problematiyasını xatırladır.
Tramp bəzən özünü vasitəçi kimi təqdim edir, Putindən güzəştlər alaraq Zelenskini torpaq güzəştlərinə razı salmağı planlaşdırır; bəzən isə Ukrayna tərəfini dəstəkləyən müttəfiq kimi çıxış edir. Trampın açıqlamalarına görə, Ukrayna “qələbə şansı yoxdur”, əgər Rusiyanın daxilinə zərbə endirməyə icazə verilməsə.
Ekspertlər bildirirlər ki, Trampın liderlər diplomatiyasına yanaşması Teodor Ruzveltin 120 il əvvəl Rusya-Yaponiya müharibəsinin həllindəki metodunu xatırladır. Lakin indiki vəziyyətdə görüşlər Kim Çen In ilə diplomatik təcrübəyə bənzəyir: dostcasına, fotoqrafik anlarla zəngin, amma əsl nəticə yoxdur.
Məlumatlara görə, Tramp və vitse-prezident J.D. Vens Ukraynanı dəstəkləyən yanaşmanı seçiblər, lakin ABŞ əsgərlərinin ölkəyə göndərilməyəcəyini bildiriblər. ABŞ Ukraynaya Rusiyanın hücumunda yardım göstərməyə söz verir, hətta NATO üzvü olmasa belə. Bu, Trampın mövqeyi ilə ziddiyyət təşkil edir.
Ekspert Ivo Daalder qeyd edib ki, Tramp administrasiyası münaqişəni “fundamental şəkildə anlamır” və məsələni yalnız ərazi üzərində görür, halbuki Rusiyanın hədəfi Ukraynanın qərbə inteqrasiyası və ya Rusiyanın nəzarətinə keçməsidir.
Poliqon.info
